Bauhaus was een toonaangevende Duitse kunstschool tussen 1919 en 1933. Kenmerkend voor het werk is de combinatie uit functie en design. Een baanbrekende combinatie voor een tijd waarin objecten voornamelijk óf mooi óf praktisch waren. Het gave van Bauhausontwerpen vind ik dat de meeste meubelstukken en gebouwen zelfs in deze tijd, bijna 100 jaar later, nog hartstikke modern zijn. Met een liefde voor praktisch design ben ik dan ook een echte Bauhaus fangirl. Ik wijdde tenslotte niet voor niets een heel hoofdstuk aan Bauhaus in mijn boek Mijn Berlijn… Maar voordat Bauhaus neerstreek in Berlijn, was de school 7 jaar gezeteld in Dessau. En daarmee is Dessau ook meteen de stad waar de meeste Bauhaus werken staan. Voornamelijk om die reden stond Dessau al een tijdje op mijn nog-te-bezoeken-lijstje en onlangs was het eindelijk zo ver. Ik bracht een dagje door in Dessau om de Bauhauswerken te ontdekken en neem jullie mee in dit artikel!

Over Bauhaus

Nog even kort ter introductie wat extra informatie over Bauhaus. Het doel wat Bauhausoprichter Walter Gropius voor ogen had was om de scheiding tussen kunst en ambacht te vervagen. Door kunstenaars, handwerkers en industriële bedrijven te laten samenwerken kon kunst functioneel worden en meubilair mooi. Die droom begon hij weliswaar in Weimar, door een conflict met de stad kwam hij een paar jaar later al snel in Dessau terecht. De industriestad Dessau zag de komst van de architectenschool als kans en bood Bauhaus de ruimte én de financiële middelen om in korte tijd veel moderne gebouwen te bouwen.

Wat meteen opvalt is de korte levensduur van Bauhaus: slechts 14 jaar. In 1931 kwamen de nationaal-socialisten aan de macht in Dessau en Bauhaus moest verdwijnen. De internationale ontwerpen waren niet Duits genoeg. Hierna vestigde het Bauhaus zich als particuliere instelling in Berlijn, tot het ook hier in 1933 door het Duitse bewind gedwongen werd haar deuren te sluiten. Hoewel Bauhaus relatief kort bestaan heeft, was – en is het nog steeds – het een van de meest invloedrijke scholen op het gebied van moderne kunst, design en architectuur.

Bauhaus in Dessau

Bauhausschool (1925-1926)

Het Bauhausgebäude is misschien wel het meest iconische Bauhausgebouw van allemaal. Ontworpen is de kubusvormige school door oprichter en directeur Walter Gropius himself. Het complex bestaat uit meerdere vleugels die allemaal met elkaar zijn verbonden. Er was veel ruimte voor ateliers, lesruimtes een bibliotheek. Het gebouw is ontzettend licht en transparant en moet echt een fijne plek geweest zijn om te werken.

Tegenwoordig is het Bauhausmuseum in de school gevestigd en kun je hier tentoonstellingen over de meest bekende ontwerpen, de collegezalen en de directiekantoren bezoeken. Fotografieliefhebbers kunnen zich uitleven want de structuren en patronen vormen (ik denk met zonlicht helemaal) een toffe industriële achtergrond voor mooie plaatjes. Geheel naar Duitse traditie kun je er ook voor weinig een hapje eten in de kantine. Waarschijnlijk de meest stijlvolle Mensa van Duitsland!

20150621 - P1170073- BerlijnBlog Bauhaus in Dessau

20150621 - P1170064- BerlijnBlog Bauhaus in Dessau

20150621 - P1170048- BerlijnBlog Bauhaus in Dessau
De hoofdingang. 

20150621 - P1170088- BerlijnBlog Bauhaus in Dessau
Het kantoor van Walter Gropius.

20150621 - P1170084- BerlijnBlog
Ramen die snel tegelijk geopend kunnen worden met een kettingconstructie.

Meisterhäuser (1925-1926)

Voor de Meister zelf werden woningen ontworpen en gebouwd niet ver bij de school vandaan. Toenmalige directeur Walter Gropius kreeg zijn eigen woning en de beste meesters kregen een woning om te delen (Doppelhäuser voor Moholy-Nagy/Feininger, Muche/Schlemmer en Kandinsky/Klee). Het kleine complex van 4 woningen is omringd door veel groen en doet een beetje denken aan een hypermodern bungalowpark. En dan te bedenken dat de Meisterhäuser al 90 jaar oud zijn! Ik vind dat dus gaaf.

20150621 - P1170144- BerlijnBlog Bauhaus in Dessau
Een van de Doppelhäuser.

20150621 - P1170138- BerlijnBlog Bauhaus in Dessau

Kornhaus (1929-1930)

Het Kornhaus werd in 1929-1930 gebouwd door Bauhausarchitect Carl Fieger in opdracht van de stad Dessau en brouwerij Schultheiss-Patzenhofer. Het restaurant met terras ligt op een dijk direct aan de oevers van de Elbe en biedt een rustgevend uitzicht over het water. Bijzonder voor het Kornhaus is dat het de vele zware bombardementen in de Tweede Wereldoorlog in tegenstelling tot de meeste andere bouwwerken vrijwel zonder kleerscheuren doorstond. Zo geschiedde dat het Kornhaus in de DDR een geliefde locatie was voor een uitstapje. En dat is het nog steeds! Naast het uitzicht over de Elbe is vooral de ronde Wintergarten gaaf om te zien.

20150621 - P1170198- BerlijnBlog Bauhaus in Dessau
Het Kornhaus ligt langs de Elberadweg. 

20150621 - P1170205- BerlijnBlog Bauhaus in Dessau
Een strakke vormgeving met kleurrijke details. 

20150621 - P1170202- BerlijnBlog Bauhaus in Dessau

Das Arbeitsamt (1928/1929)

Na de invoering van de werkloosheidsverzekering in 1927, nodigde de stad Dessau Walter Gropius, Hugo Häring en Bruno Taut uit voor een besloten ontwerpwedstrijd voor de bouw van een Arbeitsamt. De opdracht werd in de wacht gesleept door Gropius in mei 1928. Precies een jaar later, in mei 1929, werd de bouw voltooid. Bizar hoe ze in slechts een paar jaar zoveel iconische bouwwerken neer konden zetten. In het Arbeitsamt konden mensen terecht voor loopbaanbegeleiding, arbeidsbemiddeling en financiële bijstand.

20150621 - P1170235- BerlijnBlog Bauhaus in Dessau
Als een van de weinige Bauhausgebouwen is het Arbeitsamt niet wit. 

20150621 - P1170237- BerlijnBlog Bauhaus in Dessau

Goed om te weten:

  • Vanuit het Bauhausgebäude worden verschillende rondleidingen georganiseerd over het terrein en langs de Meisterhäuser.
  • In Dessau is een Bauhaustour aangelegd, een route van zo’n 22 kilometer langs de belangrijkste Bauhausarchitectuur. Omdat de gebouwen niet allemaal op loopafstand liggen is het raadzaam een fiets te huren (dat kan bijvoorbeeld op Dessau Hauptbahnhof) en de route per tweewieler af te leggen. Het leuke is dat je zo ook veel van de groene stad Dessau te zien krijgt en je in je eigen tempo de stad kunt verkennen.
  • Overnachten in stijl kan in het voormalige atelier van het Bauhausgebäude alwaar nu een hotel is gevestigd.
  • Vanuit Berlijn ben je ongeveer binnen 1,5 uur met de trein (RE7) in Dessau (directe treinverbinding vanaf o.a. Ostbahnhof, Hauptbahnhof en Zoologischer Garten).
  • Als je met de auto naar Berlijn reist dan kun je via een kleine omweg via Dessau rijden, de stad ligt zo’n 120 kilometer ten zuidwesten van Berlijn.
  • In Berlijn meer zien van Bauhaus? Bezoek dan het Bauhaus Archiv, het Mies van der Rohe Haus of de Neue Nationalgalerie (tijdelijk gesloten).

liebegruesse

Voor het Duits Verkeersbureau Nederland ging ik op pad om een weekendje verslag te doen vanuit Sachsen-Anhalt voor de#JoinGermanTradition campagne. Een superleuke manier om weer te weten te komen over tradities en regio’s in mijn nieuwe thuisland. Zoals altijd is het blog gebaseerd op mijn persoonlijke ervaringen en mijn eigen foto’s. 

Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Meld je aan voor mijn maandelijkse nieuwsbrief en onvang de laatste updates en exclusieve Berlijntips gratis in je inbox.

Je hebt je nu aangemeld voor de BerlijnBlog nieuwsbrief. Dank je wel!

Pin It on Pinterest

Share This