Stel, je wilt wel eens iets anders drinken dan een standaard pils. Dan zit je in Duitsland – bierland bij uitstek – wel goed, zou je denken. Toch worden ook hier de supermarkten en drankenwinkels gedomineerd door de grote merken. Becks, Erdinger, Flensburger, je kent het wel. Misschien zelfs een Berlijnse Schultheiss, Berliner Pilsner of Kindl maar dan heb je het wel grotendeels gehad. Niet bij Bierlieb! Deze winkel heeft zich compleet gespecialiseerd in speciaalbieren en tijdens een bierproefsessie of bierbrouwworkshop kun je daar alles over te weten komen. Op een regenachtige donderdagavond ging ik naar Bierlieb en een uitgebreide bierproefsessie bleek het perfecte medicijn tegen een naderend winterdipje!
Elke donderdagavond worden er bierproefsessies georganiseerd bij Bierlieb. Die beginnen goed, want alle gasten werden welkom geheten met een FlessaBräu, een pils dat ergens in een Hinterhof in de Petersburger Straße (Berlijn-Friedrichshain) wordt gebouwen. Dat is gelijk typerend voor Bierlieb: de meeste bieren stammen van kleine brouwerijen die een liefde hebben voor het vinden van bijzondere smaken (ook wel craft bier genoemd, een van de huidige trends in Berlijn). Die liefde voor ambachtelijk gebrouwen bier deelt Holger, een van de oprichters van Bierlieb en onze bierleraar voor de avond. In de zomer van 2014 startte hij Bierlieb om Berlijn kennis te laten maken met bijzondere bieren. Want de bieren die je in de supermarkt vindt? Die stammen bijna allemaal uit dezelfde brouwerij en hun smaken gaan steeds meer op elkaar lijken. Gelukkig brengt de craft bier beweging weer wat variatie in het bieraanbod.
De workshop vindt elke donderdagavond plaats in een kamer achter de winkel en samen met de andere aanwezigen zit je aan grote houten tafels zie zijn gedecoreerd met brezels. Score! Doordat je samen een tafel deelt kom je makkelijk in gesprek met andere aanwezigen. In de zaal zaten mensen die net als ik niet zo heel veel verstand van bier hebben maar ook mensen die thuis hun eigen bier brouwen en daar hun ervaringen over delen. Een divers clubje dus! Bij mij aan tafel zat een oude heer die in de jaren ’60 regelmatig in Den Haag kwam, zijn tante woonde er. Toen hij merkte dat ik Nederlands was, vertelde hij honderduit. Waanzinnig interessant om zulke persoonlijke verhalen te horen. Wel vroeg hij verschrikt of er nog steeds zoveel Nederlanders waren die iets hebben tegen de Duitsers. Gelukkig zijn die tijden voorbij, verzekerde ik hem. En hoewel het niets met de proeverij an sich te maken heeft, vind ik zulke gesprekken wel een toegevoegde waarde hebben. Het was echt gezellig!
Tijdens de proeverij kwam natuurlijk de nodige theorie aan bod. Dat bier uit water, mout, hop en gist bestaat wist ik nog net, maar ik wist niet dat er zoveel verschillen water, mout, hop en gist bestaan. Elke streek heeft zo zijn eigen soorten en o.a. door daarmee te variëren, en door de manier van vergisten (het toevoegen van gist om de suikers om te zetten in alcohol) tijdens het brouwproces, ontstaan verschillende biersoorten. Volgens Holger bestaan er zelfs meer soorten en verfijnde smaken bier dan wijn. Ik had geen idee!
Wist je dat alle biersoorten zijn onder te verdelen in verschillende vergistingsmethoden?
1. Spontaan gistende bieren
De oorspronkelijke manier van bierbrouwen. Bierbrouwers hadden nog geen flauw idee wat er in de ketel gebeurde en hoe het vergistingsproces precies werkte. Wel voegden ze bijvoorbeeld fruitsuikers (bijvoorbeeld kersen) toe om het vergistingsproces te versnellen.
2. Bovengistende bieren
Bij een (kamer)temperatuur tussen de 15 en 20 graden blijft de gist (Hefe) tijdens het hoofdvergistingsproces aan de oppervlakte. Typisch voor de traditionele Belgische en Engelse biercultuur. De meeste speciaalbieren zijn bovengistende bieren, bijvoorbeeld stout, trappist en tarwebier (witbier).
3. Ondergistende bieren
In 1840, met de komst van de koelmachines, was het mogelijk te koelen tot zo’n 2 tot 12 graden. Door de verkoeling zakt de gist tijdens de vergisting naar beneden. Daardoor zakt het alcoholpercentage meestal en is de smaak iets minder sterk. De meeste onderigstende bieren zijn pilsners.
De proeverij gaat verder niet heel diep in op het brouwproces maar daar zijn de brouwcursussen voor. Die wil ik ook graag nog eens uitproberen!
Leuk natuurlijk, al die theorie. Maar oefening baart pas echt kunst! En dus kregen we tussen de verhalen van Holger door, af en toe een biertje toegestopt. Bittere bieren, zoete bieren, zure bieren en kruidige bieren. We leerden bier echt te proeven met al onze zintuigen. Hoe helder is het bier? Wat is de kleur? Waar ruikt het naar? Welke smaken herken je? Met een gids over de verschillende smaken die je zou kunnen herkennen, gingen we aan de slag en noteerden we wat onze zintuigen ons vertelden. Leuk om op zo’n manier met bier bezig te zijn!
De smaken verschilden ontzettend onderling en het leuke was dat we bieren kregen die ik normaal niet zo snel zou bestellen. Rookbier uit Bamberg bijvoorbeeld (niet mijn ding, maar leuk om te proberen!), maar ook bier gebrouwen met kamille uit Berlijn. Na het testen van 8 verschillende biersoorten, kwamen de Crew Republic India Pale Ale uit München en de Citra Ale uit Bad Rappenau als favoriet uit mijn persoonlijke test.
8 biertjes later (ik hield het bij een bescheiden testglas van 0,1l, voor mij meer dan genoeg!) mocht ik mezelf echte Bierkennerin noemen. Een titel die ik met trots draag! Een biertje kon ik altijd al wel waarderen, maar ik merkte dat ik toch vaak in mijn vaste patroon bleef hangen en bijna altijd een Weizen bestel. Nu zal ik ook sneller voor een stout, IPA of een pale ale kiezen. Er is nog zoveel te ontdekken op biergebied!
Naast de organisatie van bierproeverijen en bierbrouwcursussen, verkoopt Bierlieb ook gewoon bier in de winkel. Slim, zo kun je gelijk je favoriete bieren mee naar huis nemen. Overal waar je kijkt, zie je speciaalbieren. In totaal zo’n 270 soorten uit 20 verschillende landen! Ik weet dat veel Nederlanders en Vlamingen die in Berlijn wonen Vlaamse bieren missen, en zij kunnen hier uitstekend hun slag staan. Ook de Berliner-Kühlschrank is het bekijken waard. Hier staan alleen maar Berlijnse (craft)bieren. Leuk om als souvenir mee naar huis te nemen!
Naast het aanbod scoort de winkel ook punten met de aankleding. Het is absoluut geen standaard Späti maar een mooie delicatessezaak met oog voor detail waar je aan de hangtafels ook gelijk kunt genieten van je biertje. Pro(o)st!
De proeverij vond ik erg leuk. De balans tussen theorie, proeven en gezellig kletsen was erg uitstekend. Wel is het handig om de Duitse taal redelijk tot goed te beheersen omdat er nogal wat vaktermen aan te pas komen. Op aanvraag zijn de proeverijen echter ook in het Engels te boeken. Leuk om iemand als cadeautje te geven misschien?
Bierlieb
Adres: Petersburger Straße 30, Berlijn-Friedrichshain
OV: M10 Straßmannstraße
Website/reserveren: www.bierlieb.com
Combineren met: ga vooraf even eten bij mijn favoriete Italiaanse restaurants Saporito en Pomodorino. Een bodem leggen kan geen kwaad ;-).
Wat leuk! Hier in Utrecht is speciaalbier ook een trend. Grappig dat elke jonge, hippe stad zijn eigen biertjes heeft.
Weet jij toevallig in Berlijn meer van dit soort bierproeverijen zijn? Ik zou er graag eentje doen als ik in januari in Berlijn ben (mijn eerste keer!), maar op donderdag vertrek ik alweer helaas.
Ja he? Ik vind dat ook zo leuk! Ik weet niet of er andere brouwerijen of winkels zijn die iets soortgelijks aanbieden, maar ik kan sowieso aanraden een drankje te doen bij Brauerei Lemke en Hops & Barly, twee leuke kleine bierbrouwerijen die hun eigen bier vers van de tap verkopen. Ook Kaschk is een leuke bar waar je veel verschillende craft bieren kunt testen (maar dan zonder theorie ;-)). Ik ga nog even voor je zoeken of ik een andere bierproeverij kan vinden in Berlijn!
Wat leuk,
In januari 2016 organiseer ik zelf een bierproefavond met Duitse bieren en Duitse hapjes. Ik ga hier voorproeven. Bedankt voor de tip!
Zum Wohl
Erik
Oh, dat klinkt leuk zeg! Heb je al een paar bieren uitgezocht? Anders hebben ze bij Bierlieb ongetwijfeld nog een paar suggesties! Veel plezier!
Als speciaalbier liefhebber een hele leuke tip voor de volgende keer dat ik Berlijn ga bezoeken. De truc is, in welke stad dan ook, om juist af te stappen van het bekende bier, maar juist op zoek te gaan naar lokale bieren. Ik drink nauwelijks meer de standaard biertjes. Ik ben altijd op zoek naar het onbekende. Hoe vreemder of hoe gekker, des te beter.
Leuk dat ze dit iedere donderdag doen. Hoeveel mensen nemen hieraan deel ongeveer. Als het een select groepje is, is dat natuurlijk stukken gemoedelijker dan wanneer je in een grote zaal zit.
Ik zie op je foto Aecht Schlenkerla Rauchbier staan. Heb je die ook gehad? Wat vond je ervan? Haha!
Wat is nu jouw favoriete bierstijl? Mijn lievelingsstijl is IPA en ook daarin zit enorm veel verschil. Ik check al mijn biertjes ook in bij de app Untappd. Maar ik ben dan ook wel erg fanatiek ;)
Dat is echt een tof idee! Een leuke manier om de lokale cultuur een beetje te leren kennen. De groepen bij Bierlieb bestaan uit maximaal 20 personen en zijn dus relatief klein. Wij zaten aan twee grote tafels en er ontstond al snel contact tussen de verschillende mensen die er zaten. Was erg gezellig en ik had absoluut niet het gevoel dat ik in een collegezaal zat ofzo. Gelukkig maar, het was echt onwijs gezellig! Over het rookbier was ik iets minder enthousiast. Ik vond het niet perse vies, maar wel heel anders dan ik gewend was, bier dat een beetje naar gerookte paling smaakt. Toch wel apart… Maar eigenlijk vond ik het vooral heel tof om zoiets eens geprobeerd te hebben. In een bar had ik het waarschijnlijk niet snel besteld (en dat zal ik ook niet snel weer doen, haha!).