Berlijn is altijd weer in rep en roer wanneer één van de grootste evenementen van het jaar voor de deur staat: Tag der Arbeit. Waar Nederlanders nog met hun hoofd bij Koningsdag zitten, zijn de Duitsers zich alweer aan het voorbereiden op de festiviteiten rondom 1 mei. Een feest met een grimmig randje, want het staat bekend om demonstraties en rellen tegen het kapitalisme. Wat daarvan waar is, waar je gezellig kunt feesten en alles wat je nog meer moet weten lees je in dit artikel.
Nergens in Berlijn wordt Tag der Arbeit zo uitbundig gevierd als in de Oranienstraße in Kreuzberg
Tradities op Tag der Arbeit
Oorspong
Tag der Arbeit, een eeuwenoude internationale feestdag, is oorspronkelijk bedoeld als een lentefeest om te vieren dat de mensen aan het werk waren. Veel politieke partijen, burgerbewegingen en vakbonden gebruiken deze feestdag om hun boodschap uit te dragen. Minder bekend is dat de regering van Hitler op 10 april 1933 1 mei per wet tot betaalde ‘Feiertag der nationalen Arbeit‘ (Feestdag van de nationale arbeid) verklaarde. Middels deze, door Goebbels voorgestelde, maatregel wist Hitler een groot aantal vakbondsleiders naar Berlijn te lokken om ze vervolgens gevangen te kunnen nemen en naar concentratiekampen af te laten voeren. Een gevaarlijk machtsinstrument.
Na de Tweede Wereld bleef de Tag der Arbeit een officiële feestdag in Duitsland welke zowel in Oost- als in West-Duitsland werd gevierd. Vooral in de DDR bleef het een feestdag met een politiek tintje, want op deze dag werden er grootste parades georganiseerd om de socialistische ideologie te presenteren in de prestigieuze Karl-Marx-Allee. 1 mei nog steeds een feestdag in Duitsland.
Openingstijden
Net als in Frankrijk, Spanje en België, zijn ook de Duitsers op 1 mei gezegend met een dagje vrij. In Berlijn blijven de winkels daarom, net als op zondag en andere officiële feestdagen, gesloten. In Kreuzberg wordt jaarlijks het grootste festival MyFest georganiseerd en ook op andere plekken in de stad worden kleinere evenementen georganiseerd.
Een grimmig randje?
De eerste mei is altijd een beetje een dubieuze dag in Berlijn. Het feest staat namelijk enerzijds bekend om een hoop gezelligheid, muziek en cultuur, maar aan de andere kant ook om onrust, (gewelddadige) demonstraties en extremisten die met elkaar op de vuist gaan. Voor de linkse beweging is Tag der Arbeit dé dag om te strijden tegen het kapitalisme en dat zorgt geregeld voor botsingen met rechtsextremisten (vooral delen van Friedrichshain, Kreuzberg, Lichtenberg, Karlshorst en Schöneweide staan hierom bekend). Politie is preventief in grote getale aanwezig om iedereen in het gareel te houden. Wees desondanks op deze dag wel een beetje extra op je hoede. Merk je dat de sfeer grimmig(er) wordt? Kies dan liever eieren voor je geld en vertrek naar een rustigere locatie.
Gelukkig neemt het vandalisme en geweld sinds 2003 ieder jaar af op 1 mei en is de politie er snel bij als het uit de hand dreigt te lopen. Het straatfestival MyFest in de straten van Kreuzberg wil met muziek en feesten het geweld op deze dag bestrijden en dit is een van de redenen waarom het verloop steeds vrediger is geworden. Rond de Kottbusser Tor, Heinrichplatz en die Oranienstraße staan verschillende podia opgesteld waar je kunt genieten van muziek, comedy en kunstperformances. Zelf geniet ik altijd erg van het culturele aanbod op 1 mei en heb ik gelukkig nog nooit vervelende situaties meegemaakt.
Gezelligheid op de Mariannenplatz in Kreuzberg op Tag der Arbeit
Festiviteiten rondom de Tag der Arbeit
Tanz in den Mai
De nacht voor de dag van de arbeid wordt ook wel ‘Walpurgisnacht’ genoemd en wordt gevierd met ‘Tanz in den Mai’ op verschillende clublocaties door heel Berlijn. Van oorsprong zou de nacht voor 1 mei een behekste avond zijn en nog altijd wordt deze nacht in vele dorpen gevierd met heksen, bezemstelen en kampvuren. In Berlijn gaat het er iets stadser aan toe en wordt er voornamelijk veel gefeest. Elke club heeft eigenlijk wel een extra programma om de Tanz in den Mai te vieren. Check bijvoorbeeld Berghain, Watergate, Chalet of een van de vele andere clubs in Berlijn. Ook leuk: de Walpurgisnacht in het Mauerpark vieren. Er is een kampvuur en veel muziek. En het voordeel voor alle Berlijners: de dag daarna heb je lekker vrij!
MyFest in Kreuzberg
Op de dag zelf wordt Tag der Arbeit voornamelijk gevierd in SO36, een buurt in de wijk Berlijn-Kreuzberg. Als je in Berlijn bent tijdens 1 mei en je houdt wel van een feestje, dan mag je het straatfeest rondom de Oranienstraße eigenlijk niet midden. Het multiculturele straatfestival staat geheel in het teken van eten, drinken en muziek. De straten zijn gevuld met podia en van de ene kant komt er rockmuziek uit de speakers terwijl Turkse muziek je aan de andere kant van de straat tegemoet komt. Ook reggae, techno en Duitse muziek zijn goed vertegenwoordig. Met alle kraampjes op straat heeft het MyFest wel iets weg van Koningsdag, maar dan zonder het obsessieve oranje op straat en het beperkt zich tot dit deel van de wijk.
Op 1 mei wordt er gedanst in de straten van Kreuzberg
Myfest biedt een divers en afwisselend programma. Voor ieder wat wils! Er is onder andere veel rock, punk, salsa, electro en hiphop (kijk hier voor een totaaloverzicht wat er speelt). Er zijn veel verschillende podia waar verschillende muziek wordt gespeeld, als je op het podium klikt krijg je te zien wat het programma is voor dat podium. Alle festiviteiten beginnen rond een uur of 12 en duren tot in de late uurtjes. Zoals op onderstaande kaart te zien is speelt het festival zich voornamelijk rond de Oranienstraße, de centrale as in het multiculturele SO36, plaats.
In de namiddag, wanneer vele activiteiten ten einde zijn, verzamelen zich veel mensen in het Görlitzer Park. Hier kan vredig verder worden gefeest en gedanst zonder wat mee te krijgen van de demonstraties. Het Edelweiß is het middelpunt van de feestvreugde.
Kijk voor het programma van MyFest op www.myfest36.de
Wat vind jij van Tag der Arbeit?
Laat je stem horen in onderstaande poll of bekijk de resultaten.
➤ Meer impressies van het MyFest in Kreuzberg zie je in mijn fotoserie die ik in 2015 op mijn blog plaatste
Tag der Arbeit
- Wanneer: officiële feestdag jaarlijks op 1 mei
- Waar: in heel Berlijn, hoofdzakelijk Kreuzberg rond de Oranienstraße maar ook op andere centrale pleinen zoals de Boxhagener Platz. De toekomst van het MyFest in Kreuzberg is onzeker en elk jaar wordt er opnieuw gekeken of het feest kan plaats vinden.
- Kosten: de meeste feesten zijn gratis (MyFest is gratis – meer informatie: www.myfest36.de)
- OV: U1/U8 Kottbusser Tor, U1 Görlitzer Bahnhof of U8 Moritzplatz. Bij extreme drukte worden de metrostations gesloten. Wil je zeker weten dat je bij de festiviteiten aanwezig kunt zijn? Dan is het raadzaam om bijtijds naar het festivalterrein te gaan.
Heb jij al eens Tag der Arbeit gevierd in Berlijn en wat waren jouw ervaringen?
Ik heb geen vraag Marjolein, maar lees je blog altijd met veel plezier! Altijd leuke en nuttige tips.
Dat vind ik onwijs leuk om te lezen! Bedankt voor je compliment Sjoerd!
Hallo Marjolein,
Wij gaan op 1 mei naar Berlijn en zitten in de East Side hotel in de muhlerstrasse
In Friedrichschain, kan ik daar wel komen op 1mei met de auto als er festivals zijn.
Alvast bedankt
Hans
Hallo Hans, ja hoor, dat moet geen probleem zijn. De festiviteiten zijn voornamelijk in Kreuzberg, de Mühlenstraße is gewoon bereikbaar. Veel plezier in Berlijn! Groeten, Marjolein.
Dag van de Arbeid 1 mei moet in Nederland een officiële feestdag worden.
Dag van de Arbeid 1 mei moet in Nederland een doorbetaalde vrije dag worden.
De groeten van Otto.
Hoi Marjolein,
Zijn de shopping winkels na de dag van de arbeid geopend ? Dus op 02-05-2015 ?
Met vriendelijke groet
David
Hallo David, jazeker. Alleen 1 mei is een officiële feestdag, 2 mei is alles weer normaal. Groeten, Marjolein.
Dag van de Arbeid 1 mei moet in Nederland een officiële feestdag worden.
Dag van de Arbeid 1 mei moet in Nederland een doorbetaalde vrije dag worden.
De groeten van Otto.
Hoi Marjolein, wij zijn van 30 april tot en met 2 mei in Berlijn geweest en sliepen in een hotel vlakbij station Schöneweide. Toen we ’s ochtends weg wilden gaan waren alle toegangswegen afgesloten en was er heel veel politie op de been. Later op de dag hoorden we dat er een extreem-rechtse demonstratie had plaatsgevonden die verstoord werd door een anti-nazi beweging, wat tot ongeregeldheden leidde. Klopt het dat er op 1 mei daar wel vaker extreem-rechtste demonstraties worden gehouden?
Hallo Marcel,
klopt dat er in Schöneweide nogal wat ongeregeldheid was, was er zelf namelijk ook en moest een stuk omfietsen. Ik hoorde dat er ook deels brand heeft gewoed in station Schöneweide waardoor het OV ook is platgelegd. Naar mijn weten vinden er niet elk jaar zulke extreme nazidemonstraties plaats in Schöneweide, maar het is wel gangbaar dat er hier en daar in Berlijn wat opstootjes zijn. Normaal gesproken is Schöneweide eigenlijk een hele rustige wijk maar op 1 mei is alles anders…
Groeten,
Marjolein
Hoi hoi, omdat ik nu tijdelijk in Berlijn woon voor mn stage heb ik ook al veel van je blog gehaald. Ik ben echter na aanraden van mn collega’s binnen gebleven op 1 mei. Zij meende dat je echt in de problemen kon komen als je de weg in bepaalde wijken, dit geval kreuzberg, niet weet. En aangezien ik in charlottenburg woon, kom ik daar ook niet vaak. gelukkig waren er veel films op tv en heb ik me alsnog prima vermaakt op mijn vrije dag.
Kreuzberg heeft nog altijd de naam, maar sinds er zoveel activiteiten worden georganiseerd (ook voor families en kinderen) is de criminaliteit op 1 mei wel een stuk minder geworden. ´s Avonds wordt het nog wel eens ongezellig maar overdag heb ik eigenlijk nog nooit problemen meegemaakt. Voor volgend jaar misschien een tip ;-)
Geweldige blog, Marjolein! De beste informatie krijg je van een insider.
Ook al ga je niet naar Berlijn (wat je natuurlijk wel moet doen!) dan nog is het leuk en interessant om je verhalen te lezen.
Omdat ik misschien op 1 mei in Berlijn ben heb ik een vraag: zijn de winkels op 1 mei open? Musea zijn geloof ik wel open.
Hai Marijke, dankjewel! De winkels zijn doorgaans gesloten op 1 mei. Sommige supermarkten (op stations) en apootheken zijn soms wel open. Groetjes, Marjolein
Gisteren teruggekomen van een paar dagen Berlijn, we hebben veel van jouw blog gedaan, errug leuk!!
De dag vd Arbeid was super! Door bekenden die in Kreuzberg wonen uitgenodigd om daar heen te komen…daar hebben we geen spijt van gehad!! Wat een superfeest! Lekker ongedwongen en erg gezellig. Bij Luzia werd erg goed gedraaid, een grote dansende menigte en zijn daar dan ook tot ongeveer 11 uur s’avonds gebleven.
Het is inderdaad een beetje zoals Koniginnedag in NL, maar veel ongedwongener en wat alternatiever, wat ons erg aansprak in tegenstelling tot het opgefokte sfeertje van koninginnedag in NL.
Volgend jr zijn we er weer bij! :)
Hai Kim, bedankt voor je reactie en leuk om te horen dat je wat aan mijn blog hebt gehad! Het grappige was dat ik gisteren met een Berlijnse vriend van me op pad was die voor het eerst Koninginnedag in Nederland had gevierd (Groningen), hij meende precies het tegenovergestelde haha. Beide feesten zijn super straatfeesten en beide zijn gezellig maar beide kunnen beide uit de hand lopen. Gewoon op het goede moment op de goede plek zijn. En wat dat betreft is Luzia bij mooi weer een uitstekende keuze!! :)
Hoi Marjolein,
Veel info uit je site gehaald. Ik had door omstandigheden weinig voorbereidingstijd voor ons bezoek (gezin met 3 pubers) aan Berlijn.
Wat ik niet kon vinden is informatie over de beroemde buste van Nefertete. Dus als je nog een blogonderwerp zoekt ;-)
Bedankt en ga zo door.
Dorothé
Ik zie dat er ook verkleed partijtjes zijn waar je je haar kan laten verven. Leuk hoor!
Met Pasen in Berlijn geweest.
Een prachtige stad, die me heeft verbaasd.