Het oudste joodse kerkhof van Berlijn vind je op een hele centrale plek in de stad: direct aan de Schönhauser Allee. Ondanks dat de begraafplaats in de Tweede Wereldoorlog ernstig is verwoest gaat er achter de omheining nog een prachtig stukje historie en natuur schuil. Een prachtige plek om al wandelend tot rust te komen en de geschiedenis op je in te laten werken.

P1000609 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

Joodse begraafplaats Schönhauser Allee toen

Aan het einde van de 18e eeuw werd er een nieuwe begraafplaats benodigd voor de Joodse gemeenschap. Volgens een nieuwe wet die in 1794 werd ingevoerd, mochten er geen lijken meer binnen de stadsmuren worden begraven. De begraafplaats in de Großen Hamburger Straße, die oorspronkelijk buiten de stadsmuren is gebouwd maar al snel werd omringd door de snel groeiende Spandauer Vorstadt, mocht dus niet meer worden gebruikt. Bovendien was die begraafplaats met een oppervlakte van 6.000 m2 veel te klein geworden.

Meermaals werd de Joodse gemeenschap door de Pruisische regering gedwongen om een locatie voor een nieuwe begraafplaats te zoeken. Toch duurde het 30 jaar voordat er een geschikt terrein werd gevonden. In 1825 kocht de Joodse gemeenschap een grondstuk van ongeveer 5 hectare groot. De begraafplaats werd gestructureerd met enkele hoofdwegen. De mooiste graven van de rijkste en belangrijkste personen uit de gemeenschap kwamen aan deze hoofdwegen te liggen. Een van deze graven is het graf van de Schilder Max Liebermann welke op onderstaande foto te zien is. Achter de hoofdwegen kwamen de kleinere graven te liggen die meestal enkel aan een nummer en een kleine steen te herkennen waren.

P1000630 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

Op 29 juni 1829 vond de eerste begrafenis plaats. In de grafsteen van Sara Meyer, gelegen op veld A, staat het nummer “1” gegraveerd.

Tot 1880 werden er in totaal meer dan 22.500 individuele en 750 familiegraven ingericht.

P1000620 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

Joodse begraafplaats Schönhauser Allee nu

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de begraafplaats door bommen en granaten van de Nazi’s grotendeels verwoest. Metalen versieringen werden van de graven verwijderd en hekwerken uit de grond getrokken om te kunnen hergebruiken  voor de wapenindustrie. Grafstenen werden gebruikt als bouwmaterialen.

Toen de Tweede Wereldoorlog ten einde kwam bleef de begraafplaats in zeer slechte staat gesloten. Sinds 1990 vinden er veel restauratieprojecten plaats. Omgevallen graven worden opgeknapt, wandelpaden geëgaliseerd en onkruid verwijderd. Ondanks het werk ligt de begraafplaats er nog wat verwoest en verloren bij.

P1000642 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

P1000604 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

P1000603 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

Er is een gedenkruimte ingericht waar grafstenen geplaatst waarvan de oorspronkelijke locatie onbekend is. Je vindt hier ook meer informatie over de geschiedenis en huidige situatie van de begraafplaats.

P1000619 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

P1000612 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

P1000613 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

P1000618 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

P1000610 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

P1000644 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

P1000634 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

P1000639 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

P1000611 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

P1000637 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

P1000625 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

P1000651 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

De ingang van de begraafplaats bevindt zich direct aan de Schönhauser Allee.

P1000645 Joodse begraafplaats Schönhause Allee Berlijn

Alle andere zijden van de begraafplaats worden omringd door woningen en hofjes.

Joodse begraafplaats Schönhauser Allee
Adres: Schönhauser Allee 23, 10435 Berlin.
OV: U-Bahnhof Senefelder Platz (U2)
Openingstijden: dagelijks geopend op uitzondering van zon- en feestdagen.
Entree: gratis.

Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Meld je aan voor mijn maandelijkse nieuwsbrief en onvang de laatste updates en exclusieve Berlijntips gratis in je inbox.

Je hebt je nu aangemeld voor de BerlijnBlog nieuwsbrief. Dank je wel!

Pin It on Pinterest

Share This