Bijna heel Berlijn is gebouwd met cement uit de fabrieken in Rüdersdorf. Ook de nazi’s hebben flink geprofiteerd van de industrie vlak buiten Berlijn. Zij gebruikten bauxiet uit Rüdersdorf in de Tweede Oorlog. En nu? Nu zijn de ovens afgekoeld en roken de schoorstenen niet meer. Het fabriekencomplex staat leeg. Maakt met zijn enorme omvang en leegte in the middle of nowhere een angstaanjagende eerste indruk… Klinkt spannend! De verlaten fabriek in Rüdersdorf is dan ook een ware speeltuin geworden voor fotografen, street artists en urbexers. Tijd om dat eens nader te gaan onderzoeken. En natuurlijk gingen camera en statief mee op pad!

20160110 - _DSF8181- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

Verlaten fabriek Rüdersdorf toen

Het enorme fabriekencomplex in Rüdersdorf heeft door de jaren heen verschillende grondstoffen geproduceerd. Van cement, tot bauxiet, dierenvoer, zwavelzuur en fosfaten voor de landbouwindustrie. Whut?

1899 – 1945: Cement- en bauxietproductie

De geschiedenis van de Chemiefabrik Rüdersdorf gaat terug naar het jaar 1899. Toen opende de fabriek onder de naam C.O. Wegener haar deuren in Rüdersdorf. Geen toeval, vlak naast de fabriek lag namelijk een natuurlijke bron met kalksteen. Al 750 jaar wordt er in Rüdersdorf kalksteen gefabriceerd. En weet je wat de Brandenburger Tor, Schloss Sanssouci in Potsdam, het Olympisch Stadion en nog veel meer bekende Berlijnse bezienswaardigheden met elkaar gemeen hebben? Ze zijn allemaal gebouwd met kalksteen uit Rüdersdorf. Je zou niet zeggen dat zo’n groot deel van Berlijn niet zou hebben bestaan zonder de natuurlijke grondstoffen van het kleine stadje Rüdersdorf. De uitbreiding naar cement was dus een logische stap. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de fabriek gebruikt om bauxiet te produceren. Één van de grondstoffen voor aluminium.

20160110 - P1180587- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

Koude Oorlog: Fosfaatindustrie

Gedurende de Koude Oorlog kwam de fabriek op DDR-grondgebied te liggen. De Sovjets stripten de hele fabriek. Met de cementproductie was het klaar, vanaf nu werden er onder de naam VEB Glühphosphatwerk Rüdersdorf fosfaten geproduceerd. Rükana heette het meest bekende eindproduct. Dierenvoeding gemaakt van een mix uit fosfaten en soda dat zelfs in ‘het westen’ werd verkocht. Ondanks het succes kwamen in 1999 de laatste ladingen varkensvoeding van de productieband gerold. Net als veel andere fabrieken uit de voormalige DDR kon ook de fabriek in Rüdersdorf het hoofd niet boven water houden in het herenigde Duitsland… Concurrentie van westerse en andere internationale grootmachten bleek te groot.

20160110 - _DSF8200- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

Verlaten fabriek Rüdersdorf nu

Persoonlijke ervaring

Op een grauwe januarizondag besloten we het verlaten industriecomplex eens nader te onderzoeken. Via het Museumspark Rürdersdorf (het officiële museum over kalksteenwinning in de regio) aan de noordkant van het fabrieksterrein zijn we naar binnen gesneakt. Een sneeuwwandeling langs het water en over de verroeste treinsporen, bracht ons vervolgens steeds dichterbij de gigantische schoorstenen en fabriekshallen. Elke stap werden de ruïnes groter. Elke stap had ik het gevoel meer te worden opgeslokt door de immense gebouwen. Nooit eerder was ik in (de buurt van) Rusland maar ik stel me voor dat een wandeling door een Siberisch landschap ongeveer zo is. Wandelen door een uitgestrekt en verlaten landschap terwijl een koude vrieswind je adem afsnijdt. Alsof je even alleen op de wereld bent. Een bijzondere gewaarwording vond ik het!

20160110 - _DSF8173- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

Eenmaal aangekomen bij de rand van het terrein, blijkt het afgeschermd te zijn met hoge hekken en scherp prikkeldraad. Toch konden we makkelijk binnenkomen. Voorgangers hebben een gaatje in het gek voor ons open gehouden. Thanks!

Voordat er een ijzige regenbui losbarstte, hebben we nog even de tijd om over het terrein te dwalen. Grote industriehallen en kleinere kantoorgebouwen wisselen elkaar af. Relatief weinig graffiti en vandalisme, valt me direct op. Een gave locatie om te fotograferen dus! Al van buiten maken de industriehallen met hun omvang veel indruk, maar bij het betreden van de grootste productiehal word ik echt even stil. Man, dit gebouw is echt gigantisch. Terwijl de natte sneeuw door het rottende dak druppelt, probeer ik nog een paar mooie shots te maken. Want fotogeniek, dat is de fabriek in Rüdersdorf absoluut! Schoonheid zit hem in de imperfectie.

Kou, nattigheid en een naderende zonsondergang deed ons echter besluiten niet het hele terrein af te speuren. Maar een goed voornemen is direct gemaakt. Hier komen we zeker nog eens terug want ik ben nog lang niet uitgekeken!

20160110 - _DSF8189- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

20160110 - _DSF8203- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

Street Art

Verlaten plekken zijn de ideale locaties om street art te spotten. Ook in Rüdersdorf is er op dat gebied moois te zien! Sterker nog, het werk van street artist Ken Plotbot – dat ik eerder spotte in de Alte Fleischfabrik en in het Güterbahnhof Pankow – was één van de redenen waarom ik Rüdersdorf überhaupt graag eens wilde bezoeken. Zijn tekeningen van mannen met gasmaskers die werken met chemicaliën zijn een beetje creepy en passen perfect bij de geschiedenis van de verlaten fabrieken. Ook ontdekte ik werk van artiesten die ik nog niet kende, zoals de Berlijnse stencil artist Lamoe79. Gaaf!

Graffiti en street art is er niet in overvloed in Rüdersdorf, maar wel in de exact juiste mate aanwezig. De werken zijn tof om te zien maar overheersen het terrein niet. Daarmee is de balans tussen street art en historische details naar mijn mening perfect!

20160110 - P1180579- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

20160110 - P1180580- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

20160110 - P1180601- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

20160110 - _DSF8184- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

20160110 - P1180581- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

Rüdersdorf Hollywoodster?

Seriefans zullen de coulisse van Rüdersdorf misschien wel herkend hebben. Jazeker, Rüdersdorf is gebruikt als filmlocatie voor de Amerikaanse serie Homeland. Deze serie vertelt het verhaal van CIA-agent Carrie Mathison die ervan overtuigd is dat de Amerikaanse marinier Nicholas Brody een spion is voor Al Qaida. Nicholas is acht jaar lang krijgsgevangene geweest van Al-Qaida en is in de ogen van de CIA een bedreiging voor de nationale veiligheid. Voor het nieuwe vijfde seizoen van de serie is er gedraaid in en rondom Berlijn, waaronder op deze prachtige verlaten plek. Op de verlaten fabrieksgebouwen zie je enkele spreuken die in de serie terugkomen. De leuzen hebben trouwens nogal voor wat opschudding gezorgd in de media. Er bleek namelijk geen “Mohammed is de grootste” te staan, zoals de producten de opdracht hadden gegeven, maar “Homeland is racistisch” (bron). Deze leuzen uitten de kritiek op het racistische beeld dat in de serie Homeland geschetst zou worden. Zelf ben ik niet verder gekomen dan E02S01 maar ik overweeg wel om Homeland weer op te pakken. Vooral om te zien wat de rol van Berlijn in de serie is, daar ben ik namelijk toch wel benieuwd naar geworden!

20160110 - _DSF8194- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

Voor Homeland waren er al andere regisseurs die Rüdersdorf als filmlocatie ontdekten. Opnamens voor o.a. Enemy at the Gates (verhaal van de Russische soldaat Vasili Zajtsev bij de slag om Stalingrad), Monuments Men (verhaal over soldaten die in de Tweede Wereldoorlog van Franklin D. Roosevelt de taak kregen om kunstwerken uit de klauwen van nazi-dieven te redden) en Rammstein hebben hier plaats gevonden. En wie weet waar we de verlaten fabriek in Rüdersdorf nog meer allemaal terug gaan zien!

Het is tof om filmlocaties te bezoeken na het gezien te hebben van een film maar in dit geval ga ik het andersom doen. De films die (deels) zijn opgenomen in Rüdersdorf staan nu op mijn filmlijstje. Altijd leuk om bekende plekken in bekende series terug te zien. Zo kan ik nog even nagenieten van mijn bezoek aan de verlaten fabriek!

Chemiefabrik Rüdersdorf
Adres: Gutenbergstraße in Rüdersdorf (bekijk de locatie op Google Maps)
Disclaimer: Houd er rekening mee dat het niet officieel is toegestaan om de chemische fabriek in Rüdersdorf te bezichtigen en dat bezoek dus geheel op eigen risico is. Ga in gezelschap, wees oplettend en houd je aan de wetten van het urbexen: leave nothing but footprints, take nothing but photographs. Zo houd je het leuk en veilig voor jezelf, maar ook voor de bezoekers die na jou komen. Veel plezier!

20160110 - _DSF8170- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

20160110 - _DSF8182- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

20160110 - _DSF8191- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

20160110 - _DSF8197- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

20160110 - _DSF8196- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

20160110 - _DSF8213- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

20160110 - P1180595- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

20160110 - _DSF8201- BerlijnBlog verlaten chemische fabriek Rüdersdorf

Zou jij de verlaten fabriek in Rüdersdorf eens willen bezichtigen of staan er andere verlaten plekken op je urbexlijstje? Ik ben benieuwd – laat het me weten bij de reacties onder het artikel!

liebegruesse

Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Meld je aan voor mijn maandelijkse nieuwsbrief en onvang de laatste updates en exclusieve Berlijntips gratis in je inbox.

Je hebt je nu aangemeld voor de BerlijnBlog nieuwsbrief. Dank je wel!

Pin It on Pinterest

Share This