Beelitz, een plaats ten zuidwesten van Berlijn, is bekend om twee dingen: de Beelitzer Spargel (asperges) en het verlaten ziekenhuiscomplex Beelitz Heilstätten. Het verlaten ziekenhuiscomplex is een van de meest bekende (en grootste!) verlaten oorden rondom Berlijn en stond al een tijdje op mijn lijstje om te bezoeken en te fotograferen. Vorige week was ik er… Ik heb de hele middag op het terrein rondgelopen en me laten overdonderen door de obscure sfeer, het is alsof je door een compleet verlaten dorp loopt. Gelukkig heb ik op de terugweg nog wat asperges kunnen scoren.
Beelitz Heilstätten toen
Oorspronkelijke bouw
In 1898 is het complex gebouwd als sanatorium door Berlijnse zorgverzekeraars. De luxe kliniek was met de trein uitstekend te bereiken vanuit de alsmaar groeiende “Reichshauptstadt”. Vooral ouderen werden hier geholpen aan longtuberculose, een ziekte die vroeger vaker voorkwam onder de armere bevolking die in vochtige “Hinterhöfe” woonden. Hoewel er vooral armeren in het ziekenhuis kwamen te liggen werd er op niets bespaard, de beste architecten werden uitgekozen en het ontbrak er niet aan mooie terrassen, balkons en luxurieuse lange wandelgangen.
Het complex bestond uit vele verschillende gebouwen. Hoofdzakelijk om de besmettelijke en onbesmettelijke, en de mannelijke en vrouwelijke patienten van elkaar gescheiden te houden. Ook het personeel werd strikt gescheiden gehouden. Zo bevonden zich het washuis en de keuken in het vrouwelijke deel, en het stookhuis in het mannelijke deel.
In en na de oorlog
In de Eerste en Tweede Wereldoorlog werden de gebouwen gebruikt als militair ziekenhuis voor het Duitse leger. In 1916 heeft Adolf Hitler er ook nog een tijdje verbracht om te worden behandeld aan een gewond been. Geheel zonder schade kwam Beelitz Heilstätten de oorlog niet door, verschillende panden zijn door bombardementen verwoest.
Direct na de Tweede Wereldoorlog kwam het complex in handen van de Russen, die het complex ook als militair ziekenhuis hebben gebruikt. Het complex was zelfs het grootste Russische militaire ziekenhuis buiten Rusland en dat is het gebleven tot na de hereniging van Duitsland. Opvallend is dat de Russen het complex in toenmalige originele toestand hebben overgenomen, zonder het terrein van extra Plattenbau te voorzien. Bij veel andere complexen die de Russen hebben overgenomen hebben ze dat namelijk wel gedaan (zie ook, het verlaten olympische dorp en de Kaserne Krampnitz). Aan het interieur hebben de Russen wel het een en ander veranderd en de vele Russische aanduidingen in verschillende panden verwijzen nog naar deze tijd.
Beelitz Heilstätten nu
In de jaren ’90 is er nog geprobeerd het ziekenhuis te privatiseren. Zonder succes. In 1994 verdwenen de laatste patienten uit de kliniek, is het complex is in originele staat achterbleven en raakte het in vergetelheid.
Jarenlang is het gebied geheel vrij toegankelijk geweest. Na een aantal ongelukken – waar geen arts meer kon helpen – is er besloten het terrein af te sluiten. De meeste gebouwen zijn in verval geraakt. De oude entreepost van het complex is nog in gebruik als kleine snackbar. Deze bistro bevindt zich vlakbij de parkeerplaats buiten het afgesloten terrein en je kunt hier terecht voor wat te eten en drinken, binnen hangen enkele oude en recente foto’s van het Heilstätten-complex. Rondom het afgesloten terrein van de verlaten Beelitzer Heilstätten vind je nog enkele andere opgeknapte panden die vroeger deel uitmaakten van het ziekenhuiscomplex.
Net als vele andere lost places is ook Beelitz Heilstätten ontdekt door producenten en het heeft al voor enige grote producties dienst gedaan als decor. The Pianist (2002), Rammsteins clip Mein Herz brennt en Valkyrie (2008) zijn slechts een kleine greep namen.
Bezoeken
Op een aantal andere mensen na was het terrein tijdens mijn bezoek uitgestorven en angstaanjagend stil. Door de bebossing krijg je niets mee van het verkeer rondom het complex en dit geeft een goed idee van hoe (relatief) aangenaam het geweest zou moeten zijn om hier verpleegd te worden.
Op het terrein zelf is het lastig te herkennen welke panden waarvoor dienst hebben gedaan, maar op de Engelse Wikipedia is een vrij goed overzicht te vinden. Het is jammer dat veel apparatuur weg is, maar er zijn nog enkele details goed bewaard gebleven. Het is een aanrader om hier op een mooie dag rond te wandelen, want de omgeven bebossing nodigt uit tot wandelen. En vergeet niet de nodige tijd in te plannen voor een bezoek, want voor je het weet is je middag voorbij.
Mijn videosfeerimpressie van Beelitz Heilstätten:
Vervoer:
Vanuit Berlijn kun je de trein nemen naar Beelitz Heilstätten. Het complex ligt op loopafstand van het station.
Bedoelde natuurlijk Marjolein, i.p.v. Marjolijn. :)
Hallo, Marjolijn!
Ik vond dit een erg interessant artikel. Komt Beelitz Heilstätten ook voor in je reisgids Mijn Berlijn?
Hartelijke groet,
Raymon Middelbos
Goedenavond, mag ik u vragen of deze locatie nog te bezichtigen is voor fotografie?
Groetjes Jolanda
Wat ontzettend gaaf, en een leuke hoeveelheid foto’s! Super spannend om op zo’n plek te zijn, lijkt me! Ik ben heel erg benieuwd of het nu nog te bezoeken is?
Het was absoluut een bijzondere ervaring, kan ik absoluut aanraden! Tegenwoordig worden er rondleidingen gegeven en kun je er een boomkroonpad bezoeken, daar heb ik ook een blog over geschreven. Helemaal verlaten is het dus niet meer, maar wel nog altijd een aanrader om eens te bezoeken.
Marjolein, Ook wij plannen in augustus een urbex/fototour doorheen Duitsland met eindbestemming Berlijn. Mss kan jij ons aan een aantal mooie verlaten locaties helpen ( uiteraard via privémail). alvast bedankt voor je hulp.
Hai Ineke, ha, een hobby die we delen, leuk! Enkele van mijn favoriete locaties zijn Vogelsang, Chemiefabrik Rüdersdorf en Kaserne Krampnitz. Als je de zoekfunctie op mijn blog gebruikt kom je nog veel meer toffe locaties tegen. Ook het blog AbandonedBerlin.com kan je vast verder helpen, daar staan legio locaties op. Veel (urbex)plezier in Berlijn gewenst!
Dit is een absolute aanrader! Ben er in 2008 geweest, in het noordelijke gedeelte, op een regenachtige dag (extra spookachtig) – op de ingestorte bovenverdiepingen groeiden volwassen bomen tussen de oude ziekenhuisbedden en in de verlaten gangen, vol puin, op de begane grond waren ze video-opnames aan het maken. Veel ruimtes waren al voorzien van graffiti – niet mijn stijl maar hier kwam het als kunst prima tot zijn recht.
Anno 2016 kun je denk ik beter de loopbrug gebruiken. In 2008 was het instortingsgevaar al reëel. Wat mij betreft mag deze ruine van de Koude Oorlog op de Unesco-lijst.
Helemaal mee eens! Zulke prachtige gebouwen! Het boomkronenpad kan ik trouwens ook absuluut aanraden. Ik bezocht het vorig jaar in de herfst en dat gaf echt een hele nieuwe dimensie aan een bezoek aan Beelitz-Heilstätten! Het uitzicht over de uitgestrekte bossen is echt prachtig. Mijn artikel over het boomkronenpad met meer informatie en foto’s kun je hier vinden.
Hoi Marjolein, is het mogelijk om hier naar binnen te gaan? Of kun je alleen om het gebouw een lopen? Wij gaan 20 juli weg en hebben erg veel aan je blog gehad! Groet, Sophie en Floor!
Hoi Sophie! Het laatste wat ik heb gehoord is dat je het terrein nog wel op kunt komen maar dat veel gebouwen inmiddels onbegaanbaar zijn. Je zou ook met een tour van go2know mee kunnen gaan, zij hebben toegang tot meer gebouwen en je begeeft je dan ook legaal op het terrein: http://www.go2know.de/Fototouren/Beelitz-Heilstaetten-Die-Lungenklinik::237.html. Ben benieuwd hoe het terrein er nu bijligt! Het is alweer een tijdje geleden dat ik er voor het laatst was… Veel plezier!
ook hier een nacht geslapen op zoek naar spoken maar geen geluk geen spook wel rare geluiden
Vandaag in Beelitz geweest. Wat een mooie omgeving. Wij waren met z’n vieren en er liep nog een stel. Ons geluk dat er iemand was (hij zei dat hij een soort gids was) die ons 1 van de gebouwen binnenliet en alles vertelde over het gebouw. Super anders hadden we waarschijnlijk alleen de buitenkant gezien want alles is dicht getimmerd en aan het hoofdgebouw werd druk verbouwd met de nodige bewaking erbij.
Op ´15-05-06 was ik op het terrein met een van mijn zoons. Helaas was het druk met bouw activiteiten. Het wordt omgebouwd tot een boomkronen/tijd reis pad. Het is open in juli. Er zijn al veel bomen gekapt om het zicht op de gebouwen te verbeteren. In de avond zijn we terug gegaan. Ondanks de bewaking en het nieuwe hek zijn we via de achterkant lange tijd op het terrein geweest. Zonder de drukte en in de schemer is het nu nog even de moeite waard.
Bedankt voor de update Wilco! Fijn om te weten voor mijn lezers dat er nog wel het een en ander te bekijken is. Groetjes, Marjolein.
ik vind het belachelijk dat je urbex lokaties zo makkelijk vermeld. Ondanks dat het bekende lokaties zijn blijft het echt een schande voor de urbex wereld. waren er maar minder mensen zoals jij en dan bleef alles beter behouden. ookal heb jij niet de intentie om dingen kapot te maken. andere wel, waar er toeristen komen, komt afval en puinhoop. dus houd het geheim aub
Beste Steffi, net als jij baal ik er ook ontzettend van dat veel locaties slachtoffer worden van vandalisme. Ik denk echter niet dat ik dit kan verhinderen door adressen die toch al algemeen bekend zijn, uit het artikel weg te laten. Over Beelitz Heilstätten is al veelvuldig geschreven en er vinden zelfs evenementen plaats en binnenkort worden er ruimtes verhuurd. In een handomdraai zou je het adres toch wel vinden.
Voor de duidelijkheid, onbekende locaties zie je op mijn blog helemaal niet terug of in ieder geval zonder adresgegevens. Geheime locaties moeten geheim blijven, helemaal mee eens.
En zelfs dan voorkom je er waarschijnlijk weinig mee, door geen locaties te plaatsen…
Ik heb wel een vraag, hoe kom je bij onbekende urbexlocaties? Ik ben fan van urbexen, maar ik moet het echt hebben van wat op internet te vinden is, anders vind ik de locaties 9 van de 10 keer niet, of iig geen interessante….
Het is in ieder geval een lastige kwestie. Toen ik onlangs in een verlaten zwembad was stond er een hele groep buurtbewoners dakpannen in te laden. Ik kan daar echt boos om worden maar hoe kun je zoiets nou verhinderen?
Ik vind meestal locaties doordat ik veel door de stad fiets en zo regelmatig panden zie die er verlaten uitzie. Als je erop gaat letten vind je er ineens heel veel! Vooral in Steglitz, Schöneweide, Karlshorst (sowieso veel in ‘oost’wijken) vind je veel. Het helpt ook als je wat mensen kent die ook urbexen, die willen nog wel eens een adresje prijsgeven.
Hoi Steffi,
Dit weekend was ik voor de tweede keer in Beelitz. De kunst is het om dit soort locaties in stand te houden, dus wel kijken en fotograferen, maar niets veranderen of kapotmaken. Ik denk dat iedereen dat begrijpt. Beelitz echter ligt totaal “open” en is toegankelijk voor iedereen, ook mensen die ’t stukmaken. Helaas.
Goedenavond Steffi. Ik ga tussen 20-27 september naar berlijn om een aantal verlaten gebouwen te fotograferen. ..mischien kunnen we tips uitwisselen? Groetjes van ferdy
Hoi Marjolein,
Mede dankzij jou blog heb ik een mooie invulling van mijn citytrip kunnen plannen. 28 juli ga ik weg. De standaard dingen als Checkpoint Charlie, Brandenburger en Reichtsag staan er natuurlijk bij. Maar ook het concentratiekamp een stukje van Berlijn af. En de ondergrondse gevangenis Hohenschönhausen; weet jij of je hiervoor moet reserveren om een Engelstalige rondleiding te krijgen, om 14.30? En hoe zit het precies met Reichtsag? Moet je hiervoor reserveren? En ook wilde we naar het verlaten ziekenhuis.. Weet jij hoe dit er nu bij staat? Ik las dat je niet meer naar binnen kon..
Ik hoor graag van je!
Groetjes Lindy
Hoi Marjoleinm is het nog de moeite om naar dat terrein te gaan? Ben nu, morgen en zaterdag nog hier..
Het is alweer bijna een jaar geleden dat ik er voor het laatst was maar ik denk niet dat de toestand heel erg is veranderd. Ik vond het een hele bijzondere plek en als je de charme en historie bij zulke plekken ziet denk ik zeker dat het de moeite waard is. Geniet van je tijd in Berlijn!
Wauw wat een fijne website! We willen komende week heel graag een videoclip opnemen. Altijd een groot risico om onvoorbereid op een locatie af te gaan. Maar de sfeer / uitstraling is in één woord geweldig. Weet iemand hoe het pand er nu bij staat? We komen maar met 3 man, dus we zijn niet groter dan een fotograferend trio :)
Hallooo!:)
Wat een geweldige blog is dit. Ik ben binnenkort in Berlijn, en wil graag hierheen om te fotograferen. Nu zag ik hier staat dat je met de RE7 daar komt, maarh oe zit dit. Zijn berlijn ABC tickets hiervoor geldig, of moet je een ander kaartje kopen (gezien het de regionale trein is en niet de S-bahn?). En vanaf waar is het handig de RE7 te pakken?
Groetjes!
Hoi Karlijn,
goede keuze. Ben benieuwd hoe het complex er nu bijligt. Je kunt de RE7 pakken in Potsdam en dan uitstappen bij het gelijknamige Beelitz-Heilstätten Bahnhof. Je hebt wel een extra kaartje nodig want het station ligt buiten zone C. Ik zou gewoon op het station een kaartje kopen.
Groetjes,
Marjolein.
Hoi Marjolein,
Super dat je er bent geweest. Ik heb in mijn bedrijf een doek van 4 bij 3 1/2 meter van een van de zalen. Ik ben van plan om een spektakel met film, muziek en dans te maken van het ziekenhuis. Ik ga er dan ook binnenkort naar toe om te filmen en fotograferen. Ik moet er 600 km voor rijden en heb het er graag voor over. Het enige is; Kan ik een beetje makkelijk het terrein op. Volgens jou is dat dus niet een groot probleem? Er is wel zo nu en dan bewaking? Ik ben ook van plan op een zondag te gaan. er zijn ook guided tours waar je tegen betaling het terrein op kan geloof ik
Groetjes
Ben
Hi,
wij zijn met oud _ nieuw in Berlijn en Beelitz stond op mijn bucket list.
Ik ben er vandaag geweest en ga moregen terug.
WAT EEN GENOT OM DAAR FOTO´S TE MAKEN !!!
Er staat een hek met levensgevaar en priveeigendom, maar er lopen gewoon mensen rond en maken foto´s. Naast het hek loop je naar links en kan je zo het terrain op.
GIGANTISCH is het. Ik probeer morgen een gebouw binnen te komen. Alle deuren zijn dichtgezet met hout en planken maar er zijn mensen binnen geweest hoorde ik.
Ga wel overdag in het duister is het best spooky en gevaarlijk met al dat puin overal.
Ik heb veel foto´s op Instagram geplaatst onder gebruiker steffibrdkorb.
Jullie zijn welkom om te kijken!
Heel veel plezier met fotograferen :) Ik geniet morgen alweer !
Alvast een fijne jaarwisseling en Marjolein BEDANKT voor alle verhalen die jij met ons deelt :)
Gr Steffi
Hallo Marjolein,
Volgende week zijn we voor de tweede maal in Berlijn en willen zeker dit complex bezoeken. Is het makkelijk te bereiken met het openbaar vervoer?
Groet,
Tom Loman
Hallo Tom,
vanaf station Wannsee kun je de trein nemen (lijn RE7), deze stopt direct in Beelitz (station Beelitz-Heilstätten Bahnhof). Vanaf daar is het op loopafstand.
Groeten,
Marjolein
Heerlijke blog, bedankt voor de vele tips en duidelijke info! Vandaag én gisteren naar Beelitz Heilstätten geweest om te fotograferen. Heel cool en een beetje creepy ook wel. Het terrein zelf is heel makkelijk op te komen, maar veel gebouwen zijn (inmiddels?) behoorlijk hermetisch afgesloten / dichtgetimmerd. Gelukkig hier en daar nog naar binnen gekomen (soms geklauterd) maar wel iets om rekening mee te houden, jammer want binnen is toch wel erg gaaf fotograferen. Voor toekomstige bezoekers: neem in ieder geval een zaklamp mee. Er zijn ook georganiseerde tours waarbij je wel makkelijk binnen kunt fotograferen (zelf niet geprobeerd maar van andere fotografen ter plekke gehoord).
We zijn ook geweest! Hier nog wat extra foto’s… http://chameleoneve.blogspot.nl/2013/05/beelitz-heilstatten-berlin.html
Leuke foto’s! Alles is een stuk groener dan bij mijn bezoek ;-)
Hallo Marjolein,
Goed artikel op je sowieso fijne blog. Ik heb de afgelopen vier jaar in en rond Berlijn vele vele verlaten oorden bezocht, maar dit was inderdaad een van de highlights. En TERSPASS moet natuurlijk TRESPASS zijn ;-)
@marc…noem er eens een paar? ?? Graag degene die hier nog niet tussen staan. ..ga tussen 20-27 september naar berlijn om zoveel mogelijk verlaten gebouwen te fotograferen en zou het fijn vinden als je wat extra adressen of tips hebt om legaal binnen te komen. Vriendelijke groet, ferdy de goey
Marjolein, ik ben onder de indruk. Misschien een vreemde vraag in deze digitale wereld, maar ik zou graag de foto’s willen kopen voor mijn schilderwerk. Al eerder werkte ik met info/ verzamelingen etc over Berlijn. Zie mijn site.
Uiteraard ben ik bereid alle kosten te vergoeden.
Hoop dat dit gaat lukken.
Mijn man is vanaf 13 mei 5 dagen in Berlijn. Misschien valt er iets af te spreken.
Vr gr Els Gladdines
Hallo Els,
dankjewel! Dat is het grootste compliment dat je kunt krijgen, dat iemand je foto’s wilt kopen. Ik denk dat het makkelijker is dat ik ze je digitaal toestuur, ik heb ze tenslotte enkel digitaal. Welke foto’s wil je graag hebben? Ik heb eerder digitale foto’s verkocht voor €5 per stuk, is dat een goede prijs?
Groeten,
Marjolein
Hoi Marjolein,
Wat leuk om dit bericht tegen te komen. Ik was zojuist op onderzoek uitgegaan over deze plek, omdat ik aanstaande zomer met kunstacademie studenten uit heel Europa in dit verlaten pand ga werken voor een maand. Iedereen krijgt een eigen atelier en aan het eind van de zomer is er een expositie. Dit heet de E E A (European Exchange Academy).
Ik nodig je alvast uit om dan ook een kijkje te nemen, tegen die tijd kan ik je meer precieze informatie geven, als je dat leuk vindt!
In ieder geval inspireert deze informatie me, voorpret voor de zomer!
Groet,
Anne Marijn
Hallo Anne Marijn,
dat klinkt gaaf zeg! Het is een hele inspirerende omgeving dus er gaan vast heel veel gave projecten ontstaan in Beelitz. Ik hou het erg leuk vinden als je me op de hoogte houdt, ben namelijk erg benieuwd ;-).
Groeten,
Marjolein
Prachtige reportage Marjolein. Het staat al een tijdje op mijn lijstje, maar ik kom er maar steeds niet aan toe. Moet nu toch eens echt een keer gaan gebeuren.
Mijn complimenten!!
Groeten Michel
Hallo Michel,
bedankt voor je reactie en je complimenten! Het was echt een prachtige ervaring, maar je moet er inderdaad echt even de tijd voor vrij maken omdat het wel iets afgelegen ligt. Een Verlassene Orte vakantie klinkt super, verwacht dat er binnenkort nog wel wat artikelen op BerlijnBlog.nl bijkomen want ik heb ook nog wat locaties op het oog ;-). Als je langs bent geweest ben ik wel benieuwd naar jouw ervaring!
Groeten,
Marjolein
Geweldig Marjolein, ik heb er weer van genoten! Wat zou ik graag eens een paar weken in Berlijn doorbrengen om ook aan zulke dingen toe te komen. Weet je niet een oppashuis voor de zomervakantie?
Veel succes verder met je mooie en interessante site, ik blijf je volgen!
Gr. Lore
Hoi Marjolein,
wat een fijn artikel met best mooie plaatjes! Ik vind jouw berichten en verhalen over de verlaten gebouwen altijd erg interessant. En dankzij de achtergrondinformaties komen we ook het een en ander te weten over het gebouw toen het nog niet verlaten was.
Er is maar één ding die ik niet begrijp. Je schrijft dat het terrein afgesloten is en je niet zo maar binnenkomt. Maar zoals we op je opnamen kunnen zien, was jij er wel binnen de panden. Hoe kan dat nou?
En heb jij enig idee wat “TERSPASS” zou kunnen betekenen? Ik namelijk niet ;-(
PS: Sinds je het layout vernieuwd hebt, is de tekst die je als reactie schrijft heel erg slecht te lezen. Zou je dit misschioeb kunnen veranderen? Dank je wel.
Groetjes uit Münster,
Daniel
Hallo Daniel,
bedankt voor je reactie! Het terrein is inderdaad (grotendeels) afgesloten met hekken. De gebouwen echter zijn vrij toegankelijk dus je komt er eigenlijk vrij gemakkelijk naar binnen zodra je door het hek bent gekomen. Trespass betekent naar mijn weten “overtreding” in het engels, heeft dus an sich niets met dat gebouw zelf te maken. Officieel mag het terrein ook niet betreden worden.
Het kleurgebruik bij de reacties heb ik aangepast, was inderdaad nogal licht. Bedankt voor het opmerken!
Groetjes uit Berlijn,
Marjolein
Beste Marjolein.
Wat een beregoed stuk met prachtige foto’s Staat al jaren op mijn verlanglijstje. Ik begreep dat er op bepaalde dagen werd gecontroleerd? Mijn vraag advies hoe kom ik binnen?
Vraag 2; Ik heb uit het dagblad de Gooi-en Eemlander een groot artikel over het dansen in het Balhaus. Kan ik niet scannen te groot Hoe krijg dit ik artikel bij jou.
zeer hartelijk
Cees buitendijk
Mijn 2 weken Berlijn heb ik aan de hand van je blog weer propvol gestoued.
zeer hartelijk
cees Buitendijk
Bedankt Cees,
heb er ook goed mijn best op gedaan ;-). Over controle weet ik niets, voor zover ik kon zien werd er op de dag dat ik er was niet gecontroleerd (dit was op een zondag). Rond het gebied staan deels hekken, maar het is ook deels open. Als je langs het hek loopt dan stopt het op een gegeven moment en kun je zonder kleerscheuren het terrein opkomen.
Is het artikel misschien ook online te vinden?
Groetjes,
Marjolein