Het is 1961 als Pieter A. Lampers uit Krimpen aan den IJssel op de bonnefooi door Europa liftte. Toevallig, zou je wel kunnen zeggen, kwam hij tijdens zijn reis in Berlijn terecht. En als je er dan toch bent, dan wil je natuurlijk ook wel een kijkje nemen in Oost-Berlijn! Wat bij bij Checkpoint Charlie aantrof had hij vooraf nooit kunnen bedenken. Hij maakte een paar bijzondere foto’s en over zijn ervaringen schreef hij een boeiende gastblog. Voor mij zijn zulke persoonlijke verhalen goud waard, omdat ze een uniek kijkje verschaffen in de geschiedenis. Scroll snel verder voor het verhaal van Pieter!

scan1 3

 

Liften, Oost-Berlijn en een herinnering aan Checkpoint Charlie

Foto’s en tekst door Pieter A. Lampers uit Krimpen aan den IJssel.

 

November 1961. Ik telde 20 jaar en ik had inmiddels gemerkt dat de wereld om me heen veel en veel groter was dan het dorpje waar ik opgegroeid was. Die maand was ik teruggekomen van ­wat we nu zouden noemen ­ “een missie in Suriname”. Toentertijd was dat gewoon je dienstplicht vervullen, zij het dat die uitzending op vrijwillige basis was, met als beloning een jaar lang de tropenzon, heen en weer per boot langs diverse havens en een tropentoelage op de koop toe. Over de vermoeienissen hebben we het hier niet.

Niet lang na mijn thuiskomst, bevond ik het ouderlijk huis zo klein, dat ik mijn rugzak inpakte en gebruikmakend van een plaatselijke vrachtauto de reis maakte naar Kopenhagen. Daar zou, zo was mijn verwachting, mijn correspondentievriendinnetje van een vorige reis naar Denemarken op mij wachten. Nou, dat was wel tamelijk naïef gedacht, want ik had haar meer dan een jaar niet geschreven. Bovendien was ze verhuisd. Gelukkig heeft Kopenhagen meer te bieden!

scan1 4

Na een kleine week pakte ik mijn biezen. Kilometers lopend bereikte ik de rand van Kopenhagen en kreeg een lift van een meneer die me ook nog meenam naar zijn huis en gezin om daar te lunchen. Verder! Al liftend bereikte ik zo tegen 8 uur in de avond de jeugdherberg van Odense. Niets vermoedend deed ik daar de voordeur open en waande mij aan de toegangspoort van de hemel. Een hal met aan weerszijden een trap naar boven die vol stond met jonge dames die op hun beurt naar mij keken alsof ik van een andere planeet kwam. De Jeugdherberg bleek ’s winters een school te zijn. Gelukkig mocht ik er wel overnachten en ook inwendig werd ik verwend. Die nacht sliep ik wat onrustig. Maar daar bleef het bij…

De volgende dag zette ik de reis liftend voort tot Flensburg. De ochtend daarna kreeg ik een lift van een freundliche aber auch gründliche Deutscher: ik moest eerst mijn schoenen (mijn soldatenkistjes) schoonmaken alvorens ik in zijn splinternieuwe Volkswagen Kever mocht instappen. Halverwege Schleswig­-Holstein hield de reis per auto op. Omdat het inmiddels pijpestelen regende en een lift niet zo heel makkelijk te krijgen was wees de chauffeur mij op een treinstation dat in de buurt zou liggen. Nou, blijkbaar was hij daar nog nooit geweest, want dat was twee uur lopen in de stromende regen. Die avond bereikte ik Hamburg. In de Jeugdherberg aldaar kwam ik een lotgenoot uit Hannover tegen die naar Berlijn wilde. Dat leek me wel wat, maar liftend zou niet gaan want dat vonden die Oost­-Duitsers maar niks! Wel ging er een bus en in Helmstedt kon ik een visum kopen.

Op 2 december arriveerde ik in de Jeugdherberg van Berlijn-Charlottenburg. Een paar dagen later besloot ik om ’s avonds Checkpoint Charlie te bezoeken, op een andere dag wilde ik naar Oost-­Berlijn en ik wilde de boel vast even verkennen. Het was rustig in de straat waar het checkpoint zich bevond. Vaak wilde er nog wel eens een auto door de slagbomen heen scheuren naar het vrije westen, maar niet op die avond. Het was een desolate plek. Zoals heel de omgeving. Het gevoel werd versterkt door de ruïnes die de Tweede Wereldoorlog had nagelaten. Hoe dan ook, de volgende ochtend trok ik er wederom naartoe. Een miezerig regentje vergezelde me. Aangekomen in de ruimte voor het checkpoint werd ik verrast door de aanwezigheid van tientallen bewapende Amerikaanse GI’s, evenals vele Berlijnse politieagenten met wapens. Ik vroeg wat er aan de hand was maar kwam direct al zelf tot de ontdekking dat, waar de avond tevoren de Muur nog niet stond, bouwvakkers nu aan het werk waren om ook hier de toegang tot het vrije westen letterlijk en figuurlijk af te grendelen. Vandaar de commotie aan West­-Berlijnse kant! Omdat ik nu eenmaal niet voor niets daar naartoe was gekomen, wilde ik naar Oost­-Berlijn, hetgeen me ontraden werd, maar ik zette toch maar door. Langs een gemeen kijkende Oost­-Berlijnse vrouwelijke kapitein van 1.80 meter of daaromtrent kwam ik het arbeidersparadijs binnen. Was het aan West­-Berlijnse kant al mistroostig die dag, aan Oost-Berlijnse kant leek mij dat standaard. Ik passeerde een kleine kermis waar amper kinderen waren en een warenhuis waar in plaats van een deur een zwaar kleed voorhing en waar wel heel weinig te verkrijgen was. Kortom, er viel niets te beleven en na een paar uur alweer op vrije bodem.

Na Berlijn verbleef ik nog wat dagen in de buurt van Hannover, maar toen het Kerst werd trok ik toch maar weer naar het ouderlijk huis…

————————-

Bedankt Pieter dat je deze interessante foto’s en verhalen met ons wilde delen! Foto’s als deze krijg je niet zomaar van iemand toegestuurd en ik vind alleen al het beeldmateriaal van Berlijn in 1961 erg fascinerend om te zien. Heb jij nou ook bijzonder historisch fotomateriaal van Berlijn en lijkt het je leuk deze op BerlijnBlog te publiceren? Laat dan zeker een reactie achter onder dit artikel of neem contact met mij op!

liebegruesse

Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Meld je aan voor mijn maandelijkse nieuwsbrief en onvang de laatste updates en exclusieve Berlijntips gratis in je inbox.

Je hebt je nu aangemeld voor de BerlijnBlog nieuwsbrief. Dank je wel!

Pin It on Pinterest

Share This