Historische gebouwen die een tweede leven krijgen met een andere functie dan oorspronkelijk. Dat is voor mij typisch Berlijn en dat is ook precies wat er met de Kindl-Brauerei in Neukölln is gebeurd. Daar waar vroeger bier werd gebrouwen, staan nu moderne kunststukken. De locatie en de kunststukken vullen elkaar perfect aan en als kers op de taart kun je na een bezoek aan de tentoonstelling wat drinken bij het café tussen de historische brouwketels. Genoeg reden om Kindl eens te bezoeken dus!
De bakstenen façade duidt al meteen op het industriële verleden van de kunstgallery
Berlijn als brouwstad
Weinig andere steden hebben zo’n lange en veelzijdige biergeschiedenis als Berlijn. Bier gebouwen wordt er in Berlijn zo’n beetje zolang als de stad überhaupt bestaat. Verhalen gaan de ronde dat er in 1288 al bier werd gebouwen in het hospitaal. Gaandeweg werden duizenden kleine brouwerijen opgericht en dat aantal bleef stijgen totdat bier in de 18e eeuw sterke concurrentie kreeg van de import van cacao, koffie en thee. In 1820 waren er 74 brouwerijen over en daarmee was Berlijn de grootste bierstad van Duitsland. De klassieke ‘Berliner Weiße‘ was populair en Napoleons troepen zouden het zelfs ‘het champagne van het noorden’ hebben genoemd.
Met opkomende industrialisatie kwamen er grote brouwerijcomplexen naar Berlijn van o.a. Bötzow, Pfefferbert, Engelhardt en Kindl. Actief zijn die meeste grote brouwerijen vandaag de dag niet meer. Ze zijn compleet uit het straatbeeld verdwenen of ze hebben een nieuwe functie gekregen. Kindl in Neukölln schaarst zich samen met de Bötzow Brauerei en de Kulturbrauerei in de laatste categorie. Dat er in Berlijn veel gebouwen uit de industriële revolutie een nieuwe functie krijgen, vind ik tof. Zo raken de gebouwen niet in verval en blijven de historische sporen goed bewaard.
Ombouw van monumentale brouwerij tot kunstcentrum
De expressionistische Kindl-Brauerei is oorspronkelijk gebouwd tussen 1926 en 1930. Bij een bezoek is de voormalige brouwerij vanaf een afstandje al te herkennen aan de 20 meter hoge toren, de hoge ramen en de enorme omvang van het terrein (laat je niet afschrikken door de bouwhekken en shabby parkeerplaats – laten we het noemen: Berlijnse charme). Net als veel andere Berlijnse fabrieken uit die tijd is het gebouw heel herkenbaar aan de rode bakstenen. Bij nadere inspectie getuigen het voormalige ketelhuis en machinehuis van de oorspronkelijke functie van het gebouw. Ja, we hebben hier te maken met een prachtig historisch restant Berlijnse industrialisatie.
Tot 2005 werd er in het hart van Berlijn-Neukölln bier gebrouwen in de Kindl-Brauerei. Na jaren van leegstand in de Rollbergstraße (m.u.v Berliner Unterwelten die er rondleidingen organiseerde en de sporadische evenementen die er plaats vonden) is het omgetoverd tot kunsthal door het echtpaar Burkhard Varnholt en Salome Grisard. Zij zochten naar een passende locatie om hedendaagse kunst tentoon te stellen en werden op slag verliefd op het monumentale complex (ik kan ze geen ongelijk geven). De renovatie werd in 2012 in gang gezet en het ketelhuis werd in 2014 als eerste tentoonstellingsruimte geopend als onderdeel van de Berlijnse kunstbeurs ABC.
Hedendaagse kunst in een voormalige brouwerij
Op een oppervlakte van 1.600 m2 tentoonstellingsruimte is plek voor thematische tentoonstellingen en hedendaagse kunststukken uit binnen- en buitenland. De tentoonstellingen worden door curator en kunsthistoricus Andreas Fiedler samengesteld en zijn te bezichtigen in het voormalige ketelhuis en machinehuis. Ik vind het persoonlijk altijd heel mooi als een locatie de kunst kan ondersteunen en dat is bij Kindl zeker het geval.
Ketelhuis
Het ketelhuis met zijn 20 meter hoogte en vervallen uitstraling leent zich uitstekend voor grote kunstwerken en is gratis te bezichtigen. Momenteel is er een bijzonder videografisch werk te zien met het Berlijnse Olympisch Stadion in de hoofdrol. De kunstenaar David Claerbout heeft het stadion uit 1936 digitaal nagebouwd en laat het voor de ogen van de toeschouwer vervallen. Het project is een reflectie op de tijd en de vergankelijkheid van materiaal. Het bijzondere aan de kunst in deze ruimte is dat de kunststukken voor het ketelhuis specifiek op maat worden gemaakt en een jaar in de ruimte worden vertoond.
Olympia van David Claerbout in het Kesselhaus
Machinehuis
Voor toegang tot het machinehuis, en de halfjaarlijks wisselende tentoonstellingen die daar te zien zijn, betaal je € 5,- entree. Deze ruimte qua oppervlakte groter dan het ketelhuis en is verdeeld over meerdere verdiepingen met werk van verschillende kunstenaars. Tijdens mijn bezoek hing hier o.a. werk van de schilder Eberhard Havekost en binnenkort zullen er foto’s en installaties van Shirana Shahbazi te zien zijn. Vanaf de bovenste verdieping heb je een tof uitzicht over Berlijn met de Fernsehturm aan de horizon.
➤ Kijk voor een overzicht van actuele tentoonstellingen op: www.kindl-berlin.de/aktuell
Tentoonstelling ‘How long is now?’ in het Maschinenhaus
You are right here right now
Werk van Eberhard Havekost in het Maschinenhaus
Uitzicht over Berlijn vanaf de bovenste verdieping in het Maschinenhaus
Bij de kunstwerken is weinig tekst en uitleg te vinden maar de toezichthoud(st)ers zijn erg kundig en vertellen graag meer over het tentoongestelde werk. Een aanrader om meer te weten te komen over de beweegredenen en ideeën van de kunstenaars.
Café tussen de brouwketels
Het bijbehorende café König Otto is niet zomaar een museumcafé. Eigenlijk is het café een bezienswaardigheid ansich en los te bezoeken van het museum. Tussen zes historische koperen brouwketels in het voormalige Sudhaus kun je terecht voor een hapje en drankje. De ketels waren ooit de grootste van Europa en geven het café samen met de gigantische ramen een bijzondere flair. Tijdens lunchtijd worden er dagelijks wisselende gezonde vegetarische of vegane gerechten geserveerd (de moussaka die ik er at was heerlijk!) en later op de middag kun je er terecht voor een kop koffie of thee met een stuk zelfgebakken taart. Bijzonder aan het Sudhaus is dat er nog altijd bier wordt gebouwen en getapt. Een Rollberg Bier bij je maaltijd bestellen is dan ook eigenlijk een must om je bezoek in stijl af te sluiten.
Er liggen nog plannen voor een biertuin en een boekenwinkel dus ik ga sowieso nog eens bij Kindl langs komen!
Lunchen op een historische locatie tussen de brouwketels
Kindl – Zentrum für zeitgenössische Kunst
Adres: Am Sudhaus 2, Berlijn-Neukölln
OV: U8 Boddinstraße
Entree: € 5,- voor het Maschinenhaus, entree tot Kesselhaus en café is gratis
www.kindl-berlin.de
➤ Meer musea in Berlijn: musea in Berlijn en moderne kunst galeriën in Berijn
Hou je van kunst, van architectuur, van bijzondere cafés of van allemaal? Dan is Kindl in Neukölln een must voor jou!
Prachtige foto’s en leuke plek, ik ben gek op dit soort gebouwen en hun geschiedenis
Dag Marjolein, volgende week donderdag vertrekken we naar Berlijn voor 4 dagen. Een stad die al lang op mijn ’to do’ lijstje staat. Jouw blog met uitleg en tips is verhelderend en inspirerend. Los van het enthousiasme dat je ventileert, wil ik je eveneens complimenteren met je fotografietalent. Als fotograaf wil ik dat graag ook even aanstippen. Groeten Tom
Dat vind ik een onwijs tof compliment. Ik voel me gevleid. Bedankt Tom! Veel plezier in Berlijn, ik weet zeker dat je als fotograaf met veel mooie plaatjes thuis zult komen! Mocht je ze trouwens toevallig ergens online plaatsen dan zou ik ze graag willen zien (altijd leuk hoe anderen Berlijn in beeld vangen)!
De Kindle Gallery lijkt mij toch wel de ideale locatie om jongens van 19 en 21 jaar kennis te laten maken met moderne kunst……Verder complimenten voor je blog. Zo kunnen we kennismaken met het andere Berlijn.
Dat denk ik ook wel! Het is er ook helemaal niet stijf of uit de hoogte, zoals je bij andere galerieën helaas wel eens ziet, en de locatie is denk ik ook voor jongeren erg bijzonder om te zien. Ik ben benieuwd wat ze ervan zullen vinden!
Hallo Marjolein ,
Normaal open ik je blog met Safari en ondervind ik geen problemen. Helaas, geen foto’s dit keer (zoals door anderen al aangegeven).
Als ik via Internet Explorer kijk, zijn de foto’s wel zichtbaar.
Hartelijke groet.
Hallo Dick,
inmiddels heb ik de fout kunnen traceren: het gebruik van een umlaut in de bestandsnaam (in dit geval een ‘ö’). Sommige browsers bleken daar helaas niet mee om te kunnen gaan. Inmiddels heb ik de fotobestanden hernoemd en zouden de foto’S allemaal correct vertoond moeten worden. Mijn excuses voor het ongemak!
Groeten uit Berlijn,
Marjolein
Hallo Marjolein,
Excüses aanväärd …. ‘Hij’ doet het ook weer onder Safari.
Groeten
Dick
Hoi Marjolein, hier ook helaas geen foto’s :-(
Ik heb de foto’s opnieuw geüpload en als het goed is zouden ze nu allemaal moeten werken. Sorry voor het ongemak! De foto’s waren juist zo’n belangrijk deel van het artikel.
Hoi,
Mooi. Ik zie ze nu. Prachtige foto’s hoor.
Ah, super! Ben blij dat ze nu wel werken. Dank je wel Jeroen!
Volkomen toevallig kwam ik vanmorgen bij het rommelen in huis bierviltjes tegen – feest der herkenning! – uit het Oost-Berlijn van toen de Muur er nog was met daarop afgebeeld tekeningen door Heinrich Zille.
De zoektermen Zille en Pinselheinrich heb ik toen ingetikt in het hokje hier rechtsboven. Geen treffers, helaas!
Misschien een leuk idee voor een toekomstig artikel. Ik schrijf ‘m in ieder geval op mijn lijstje! Er zijn vast nog genoeg zoektermen waar niets over te vinden is op mijn blog. Je raakt nou eenmaal niet snel uitgeschreven over Berlijn.
Hoi Marjolein. Ik zie geen foto’s.
Wat vreemd! Geen idee wat er mis is gegaan maar meerdere mensen schenen de foto’s niet te kunnen zien. Zonde, want daar draait deze post toch wel een beetje om. Ik heb de foto’s opnieuw geüpload. Zie je ze nu wel?
Nee nog steeds niet.
Hoi Marjolein,
Ook ik zie geen foto’s helaas, maar 1, alleen die van olympia helaas….
Nee, nog steeds niet.
Wat balen! Tijdens mijn vakantie kwam ik erachter dat de foto’s het in sommige browsers wel deden (Chrome) en in veel andere browsers (o.a. Firefox) niet. Inmiddels ben ik terug in Berlijn en heb ik het kunnen fixen. Het probleem was de umlaut (ö) in de URL, daar konden sommige browsers niet mee omgaan. Hopelijk kunnen jullie de foto’s nu allemaal wel zien. Sorry voor het ongemak!
Ja, ook ík was weer blij met een blog!
Prachtige foto’s en leuke plek. Dank voor het delen!
En ik word weer blij van jouw enthousiaste reactie. Dank je wel Marieke! Mocht je de Kindl Gallery gaan bezoeken dan ben ik erg benieuwd naar jouw mening en ervaring! Schönes Wochenende!
leuke tip, ik ben gek op dit soort gebouwen en hun geschiedenis.
Gaaf he? Ik heb ook een zwak voor gebouwen waar nog zoveel geschiedenis te bespeuren valt en waar ze zo’n toffe nieuwe functie voor hebben gevonden. Geen wonder dat ik er in mijn boek een heel hoofdstuk (‘Een tweede leven’) aan heb gewijd ;).
Jaa! Eindelijk weer een nieuwe blog post! Ik begon al af te kicken! :)
Wat tof dat mijn nieuwe artikel met zoveel enthousiasme wordt onthaald! Sorry voor de radiostilte op mijn blog, het was op mijn werk en privé zo druk dat ik amper aan bloggen toekwam. Hopelijk binnenkort weer meer want ik heb inspiratie te over, hehe. Bedankt voor je reactie Richard!