Metrostation Pankstraße heeft naast zijn functie als metrostation nog een tweede functie, het is een ondergrondse schuilplaats. De vele reizigers die hier dagelijks langskomen zullen veelal niet vermoeden wat er allemaal achter de wanden van dit metrostation schuil gaat. Het station, en de bijbehorende bunkers, werden gebouwd tijdens de Koude Oorlog in 1977. Daarmee is station Pankstraße, net als metrostation Siemensdamm aan de U7, een bijzonder station met meerdere functies. Metrostation Pankstraße bevindt zich in de wijk Gesundbrunnen ten noorden van Berlijn waar de metrolijn U8 voorbij raast, de grauwe bruine kleuren zijn helemaal in jaren ’70 stijl, veel stations uit deze periode zijn bruinig van kleur.
Bunkerfuncties
In ernstige noodsituaties, denk aan mogelijke nucleaire bommen, kan het metrostation hermetisch worden afgesloten met betonnen deuren, die verstopt zijn in de wanden van de metrotunnel. Daarmee is het niet meer mogelijk om het station te betreden, enkel via de ingang die bestuurd kon worden door een poortwachter. De betonnen deuren moesten ervoor zorgen dat zelfs metrovoertuigen de tunnel niet meer konden betreden. Het perron van het station kon gebruikt worden als slaapruimte.
De schuilkelder maakte het mogelijk om je te verstoppen voor straling, drukgolven en gifgas. De ruimte biedt plaats aan 3.339 personen en beschikt over voorzieningen voor onafhankelijke stroom-, water- en luchttoevoer. In deze bunker konden ruim 3.000 personen twee weken lang volledig zelfvoorzienend zijn, en ja het klopt dat dit aantal minder dan 1% van de Berlijnse bevolking is. Met deze capaciteit is de bunker in de Pankstraße de grootste bunker van Berlijn welke nog steeds is uitgerust met origineel materiaal en welke nog steeds functioneert. Voor toegang tot de bunker was wel een regel van belang; wie het eerst komt, wie het eerst maalt. Je kunt je namelijk voorstellen dat de bunkers nooit voldoende schuilplaats konden bieden aan alle inwoners van Berlijn. Gelukkig is het nooit zo ver gekomen en hopelijk zal het ook nooit zo ver komen. De betonnen deuren zijn voor het laatst getest in 2004 en zullen waarschijnlijk niet weer worden getest. De kennis over de bunkers wordt minder en het risico dat er iets aan de metrotunnels stuk gaat is te groot. Mocht het dus ooit nog zover komen dat de bunkers nodig zijn, dan zal dit gaan op hoop van zegen.
Bunker bezoeken
Als reiziger zullen je wel wat dingen opvallen aan het station Pankstraße, maar alleen as je goed oplet. Je kunt namelijk in de metrotunnels nog de ventilatiefilters terugvinden, en bij de ingang van het station de schuifdeuren waarmee de bunker kon worden afgesloten van de buitenwereld. Als je meer van de bunkers wilt bekijken dan kun je Tour 3 boeken bij Berliner Unterwelten (90 min, €10, aanrader!). Zij kunnen ook de sanitaire voorzieningen, slaapruimtes en incheckprocedures laten zien. Met het geld dat ze ophalen kunnen ze ervoor zorgen dat de geschiedenis van ondergronds Berlijn in tact blijft. De Duitse overheid heeft veel andere bunkers al laten dichtgooien omdat het onderhoud ervan te grote financiële kopzorgen met zich meebrengt.
Als je oplet kun je hier de donkerbruine schuifdeuren zien.
Luchtfilters in de metrotunnels.
De ingang naar de bunker.
Zeker een aanrader: Berlijn Unterwelten, want wat ging daar een eigenaardige en enorme beetje sinistere surrealistische wereld schuil! We (mijn neefje en ik) hadden zelf gekozen voor een Engelstalige tour met een fantastische gids met humor. Zelf vind ik dat de 2 bunkers die zij willen behouden moeten blijven. Het wordt geleid door veel vrijwilligers die zich daar voor in willen zetten. Dus ga kijken, zeker bij een langer verblijf in Berlijn!