Het oosten van Berlijn grotendeels gekenmerkt door “Plattenbau”. Deze verzameling aan hoge flats, met veel ruimte en groen ertussen, moest ervoor zorgen dat veel inwoners van de DDR snel een moderne woning in een kindvriendelijke omgeving konden betrekken. In hoog tempo werden de flats uit de grond gestamd, velen hadden hetzelfde model. Het woningtype WBS 70/11 (Wohnungsbauserie 70 met 11 verdiepingen) is in totaal het meest gebouwd met zo’n 900.000 exemplaren.
Je zou best kunnen stellen dat er nogal sprake was van eenheidsworst. Maar “Hauptsache” is, iedereen wilde deze moderne woningen betrekken! In tegenstelling tot de vele Altbau (toen in zeer slechte staat), hadden deze appartementen een centrale verwarming, stromend warm water en een eigen badkamer.
Ondanks dat we door geschiedenislessen, boeken en films best wat van de DDR te weten zijn gekomen, weten de meesten van ons niet hoe een doorsnee appartement in de DDR eruit zag en hoe het dagelijks leven er voor de meeste mensen uitzag. Een klein idee van hoe dat leven was krijg je in Hellersdorf. Daar is namelijk nog zo’n woning in originele staat behouden gebleven, die gratis te bezichtigen is.
De woningcoorperatie Stadt und Land besloot bij de herontwikkeling van deze Plattenbau (2003-2006) een appartement in originele staat te behouden en deze toegankelijk te maken voor het (grote) publiek. Het appartement bestaat uit een hal, een badkamer, een keuken, een woonkamer, een slaapkamer en een werkkamer (werd meestal gebruikt als kinderkamer uit gebrek aan ruimte). En dat allemaal op een zuinige oppervlakte van 61m². Daar moesten de meeste families het mee doen.
Toen ik de Museumswohnung bezocht, was er een praatgrage man aanwezig die ons van alles vertelde over het dagelijks leven in de DDR. Mocht je de Museumswohnung willen bezoeken dan raad ik aan om even met de aanwezigen te kletsen want van bordjes met verklarende informatie is weinig sprake. Bovendien is het veel interessanter om zulke verhalen direct van een directe bron aan te horen.
Terwijl wij DDR-Marken in onze handen hielden vertelde hij dat een TV 6.000 Mark kostte en een bank 920 Mark. Als je bedenkt dat 900 Mark een dik inkomen was dan is inrichting en technische apparatuur erg duur. Daar tegenover stond dat alle eerste levensbehoeften waren wel erg betaalbaar waren. De huren lagen rond de 160 Mark en een broodje kostte slechts 5 Pfennig.
De Museumswohnung WBS 70 is ongetwijfeld het kleinste museum van Berlijn, hoewel de term “museum” niet eens echt bij de Museumswohnung past. Niets ligt achter glas, nergens moet je achter een lijntje blijven staan, je tas hoeft niet in een kluisje. Het is alsof je bij een voormalige inwoner van de DDR op bezoek bent waarbij je ongegeneerd alle kastjes en laatjes mag opentrekken. Het meeste plezier aan kastjes opentrekken had ik in de keuken. Prachtig om die oude keukenhulpmiddelen te zien.
Mocht je willen weten hoe veel andere bewoners hun Plattenbau hebben ingericht, dan kan ik het boekje Plattenbau Privat van harte aanbevelen. De interieurs van 60 woningen van hetzelfde bouwtype zijn gefotografeerd en gebundeld in dit boekje.
Museumswohnung Berlin
Het is even reizen naar de Museumswohnung (ong. 30 minuten) maar zeker leuk om eens te bezoeken. Ook goed te combineren met het nabijgelegen Gärten der Welt.
Adres: Hellersdorfer Straße 179, 12627 Berlin
OV: U-Bahnhof Cuttbusser Platz (U5)
Openingstijden: elke zondag van 14:00-16:00 of op afspraak (bel +49 151 16 11 44 40)
Entree: gratis
www.stadtundland.de
Feestdagen is het huis echt gesloten, ook niet om te praten helaas….. Voor een volgende keer gaan we een afspraak maken, we willen het graag zien namelijk.
Dit is absoluut een aanrader voor iedereen die in de ddr geschiedenis geïnteresseerd is. Het was even zoeken maar ontzettend leuk om te zien. De beheerder die aanwezig was had genoeg gespreksstof
Wat leuk om te horen! Juist dat de beheerder zoveel wist te vertellen maakte een bezoek aan de Museumswohnung voor mij zo bijzonder. Weer eens wat anders dan een standaard museum ;-).
Wilde het vandaag bezoeken maar zie net pas dat ze alleen zondag “open” zijn. Dan ben ik helaas al weer in Nederland. Telefoonnummer wordt direct doorverbonden naar de voicemail. Schade!
Klopt! Inderdaad een zondag in plannen of op tijd boeken. Nu moet je nog een reisje naar Berlijn boeken Noël. Geen straf toch? ;-)
Haha, volgende staat alweer gepland voor mei! Zeker geen straf! :-))))
ga er zeker even een kijkje nemen dit jaar.
Hartelijk dank, Marjolin, voor deze geweldige tip!
Mooie uitgebreide fotoserie !
Ook ik heb nog diverse originele DDR documenten en kaarten, compleet met witte vlekken.
In het DDR-museum is ook in een klein hoekje een woonkamer en een keuken ingericht, maar dat is wel heel erg klein (en druk). Deze zomer ga ik weer, en zal zeker deze woning proberen te bezoeken.
P.S. Ook in het Stasimuseum hangt nog duidelijke DDR-sfeer (met paternosterlift).
Dankjewel Kees! Ik ben persoonlijk geen grote fan van het DDR-museum, vind het te klein en te weinig achtergrondinformatie. Het Stasimuseum vind ik daarentegen wel erg goed! En hoewel dit museum ook niet echt groot is vond ik het wel een bijzondere ervaring. Groetjes, Marjolein.
Wat een mooie inkijk in het leven van de Oost-Berlijners in de jaren ’70. Schitterend om al die keukenspullen en het toen moderne meubilair met ribcord stoffen te te zien.
Tijdens onze fietstocht vanuit Nederland naar Berlijn van afgelopen zomer, hebben we in Lutherstadt Wittenberg ook een woning en winkel uit de jaren 1961 – 1989 gezien. Nu museum, compleet met een ‘Trabi’ in de tuin. Levensmiddelen waren volop te koop: van alles maar een soort (geen keus) en bij voorkeur geproduceerd in de DDR of geïmporteerd uit Rusland: Haus der Geschichte in de Schossstrasse is opgericht door een aantal bewoners die de herinnering aan de DDR willen bewaren.
Bij een volgend bezoek aan Berlijn in het voorjaar, zal ik graag ook een kijkje gaan nemen in Museumwohnung WBS 70/11.
Mooie fotoserie heb je gemaakt, Marjolein!
Dankjewel voor je reactie en aanvulling Irma! Bijzonder dat zulke winkels in stand worden gehouden, interessant!
Superleuk! Ik heb laatst bij de Kringloop voor 70 cent ook een soortgelijke DDR uitgave op de kop getikt: “Berlin Heute” uit 1987. Heel de muur en West-Berlijn worden in dat boekje echt volledig verzwegen, alsof ze nooit hebben bestaan!
Interessant zijn zulke boekjes, en € 0,70 is een koopje! Op de vlooienmarkt vind je hier soms ook wel eens zulke boekjes, heerlijk om daar doorheen te bladeren.
Super leuk! Ik kom namelijk uit de voormalige DDR. Ben opgegroeid in Guben, 2000 naar Berlijn verhuisd en werk en woon sinds 2006 in Nederland!
Groeten, Jana
Da’s bijzonder, dan zit er voor jou vast een hoop herkenbaars tussen! Groetjes naar Nederland :-)