Cadeaus met een Berlijnse twist; leuk voor de kerstdagen!

Cadeaus met een Berlijnse twist; leuk voor de kerstdagen!

Duitsers vind ik als volk hartstikke leuk en lief, maar in de Decembermaand ben ik altijd blij dat ik zelf geen eentje ben. En dan wel om de volgende reden, de stress rondom de kerstcadeautjes! Het is alweer enkele weken een terugkerend gespreksonderwerp op kantoor: “wat koop ik voor mijn vader/moeder/vriend/beste vriendin/etc.?”. Voor al deze mensen heb ik een paar leuke cadeautjes op een rijtje gezet, vooral leuk om te schenken aan mede-Berlijnliefhebbers. En voor iedereen die niet aan kerstcadeaus doet, natuurlijk zijn veel cadeautjes ook geschikt als verjaardagscadeau of als een leuke verrassing tussendoor!

Voor in de trein, op de eettafel of de bank

Wellensittich entflogen, Farbe egalIk schreef al eerder op mijn blog over NotesofBerlin. Dit is zo een onzettend leuke site waarop allerlei briefjes uit Berlijn worden verzameld. Je kent ze waarschijnlijk wel, die briefjes die veelvuldig aan deurposten, lantaarnpalen en stoplichten hangen. Gezocht wordt naar een gestolen fiets, een weggelopen kat, de verantwoordelijke voor de berg stront voor de deur of naar een levenspartner. Dit blog verzameld ze allemaal en na een succesvolle tentoonstelling is er nu ook een boek. HEBBEN!

Wellensittich entflogen, Farbe egal
Prijs: €9,99
Te koop bij Amazon www.amazon.de

Voor kaartlezers

Crumpled City MapsEerder schreef ik al over de Crumpled City Maps “de plattegrond die propbestendig is”. Dit zijn geweldige stadskaarten die bestand zijn tegen kreukelen en regenbuien. Berlijn heeft uiteraard ook een variant waar het centrum op afgebeeld is, handig om altijd in je tas te hebben voor als je geen toegang hebt tot Google Maps of wanneer je gezamelijk de kaart van Berlijn wilt bestuderen. Zelf heb ik er eentje, en ik vind het een gaaf ding (en praktisch, voor wanneer de accu van mijn iPhone weer eens leeg is en ik verdwaald ben in Berlijn).

Crumpled City Maps
Prijs: €12
Bestellen bij cadeau.nl.

Voor aan de muur 1

DeutschlandLeinwandEen sfeervolle en originele foto van je favoriete stad aan de muur? Wellicht vind je dat wel bij DeutschlandLeindwand, een project van een Nederlandse bekende in Berlijn van me. Fotografen kunnen hier hun eigen foto’s uploaden en te koop aanbieden. Je kunt zelf kiezen in welk formaat je een foto wilt aanschaffen. Een paar van mijn foto’s zijn daar ook te vinden (momenteel alleen nog op de Duitse site).

DeutschlandLeinwand
Prijs: €29 – €179 (afhankelijk van het formaat)
www.deutschlandleinwand.de

Voor aan de muur 2

Buchstabenorte BerlinBerlijn aan de muur maar dan niet als foto maar in letters? Dat kan! Buchstabenorte heeft posters van veel (voornamelijk Duitse) steden. De namen van de stadsdelen zijn uitgeschreven en bevinden zich op de daadwerkelijke plek van de stad. Een typisch gevalletje één foto zegt meer dan 1.000 woorden. Ik heb deze poster al gespot bij mensen thuis en ik vind hem erg gaaf! Fascinerend ook, want je blijft kijken “Oh hee, Tegel! Wannsee!”.

Buchstabenorte
Prijs: €22
www.buchstabenorte.de/berlin

Voor schrijvers

Heimat BerlinBij de winkel Heimat Berlin vind je ook veel leuke Berlijnsouvenirs, net even anders dan een standaard miniatuurbeeldje van de Brandenburger Tor. Zelf ben ik al maandenlang erg blij met een notitieboekje dat ik hier kocht. Maar ze hebben ook mooie canvasschilderijen voor aan de muur, sleutelbanden en lampen. Sowieso een leuke winkel!

Heimat Berlin
berlijn-blog.nl/mein-heimat

Voor sieradenfans 1

SárkányIk ben groot fan van Sárkány Schmuck, een Berlijns sieradenlabel. Het leuke van de sieraden is dat er foto´s in zijn verwerkt die (voornamelijk) in Berlijn zijn gemaakt. Bij sommige sieraden is dat duidelijk te zien omdat er bijvoorbeeld een Fernsehturm op staat. Bij andere sieraden is dat minder aanwezig, omdat het bijvoorbeeld een boom of een paardebloem is die ze in Berlijn heeft gefotografeerd. De bewerkte foto’s worden gebruikt voor oorbellen, ringen en kettingen. Práchtig vind ik het! Zelf heb ik al eens sieraden bij haar gekocht op de Handmade Supermarkt.

Sárkány Schmuck
Prijs: €10 – €22
de.dawanda.com/shop/Sarkany

Voor sieradenfans 2

armband berlinVerdwalen in Berlijn? Nee hoor! Niet met deze armband om je pols. Met behulp van de “metro cuffs” van Designhype weet je altijd je juiste aansluiting te vinden zonder te moeten graven in je tas naar die verfrommelde kaart van de U-Bahn. De metrokaart van Berlijn is in de armbanden gegraveerd. Er zijn ook versies met de metrokaarten van Parijs, Londen en New York.



Designhype armbanden
Prijs: $37 (ongeveer €28)
www.designhypeinc.com

Voor sieradenfans 3

Oldgold BerlinDe twee Nederlandse dames Suse en Frida hebben in Berlijn hun business opgezet om van Nespressocups sieraden te maken. Onder hun Berlijnse label “Oldgold Berlin” maken ze vele leuke ringen, kettingen en armbanden. “UpCycling” is helemaal milieubewust en is het grappig om te zien hoe er met Nespressocupjes zulke mooie sieraden worden gemaakt. Leuk idee voor koffiedrinksters?


Oldgold Berlin
Prijs: €6 – €29
oldgold-berlin.com

Voor de kleurrijke koelkast

Metro MagnetsHet is een leuke hobby om vanuit elk vakantieland een magneet mee te nemen. Vaak niet duur, makkelijk mee te nemen en een leuke herinnering aan een leuke tijd. Het enige nadeel is dat de magneten vaak lelijk zijn. Maar deze magneten, die zijn geinspireerd op metrokaarten, zijn dat zeker niet! Nog is er geen Berlijnse versie, maar deze “one size fits all” optie is ook erg leuk en kleurrijk!

Metro Magnets
Prijs: CAD$15 (+/- €12)
spacingtoronto.ca

Voor koekjesbakkers

Back Dir Deine Welt – BerlinKoekjes bakken doen Duitsers graag, zeker in de Adventsweken. En Plätzchen bakken is natuurlijk extra leuk met wat leuke vormpjes! Met de bakvorm van “Back Dir Deine Welt” kun je Berlijn nabouwen, in koekjes! Elke wijk van Berlijn heeft zijn eigen vormpje. Ook leuk om andere Berlijnfans te laten raden welke wijk een koekje moet voorstellen of om alle losse koekjes als een puzzel te gebruiken.


Back Dir Deine Welt – Berlin
Prijs: een enkele wijk: €3,90/ set Berlijn: €29
www.backdirdeinewelt.de

Voor red lips

Lipstick TORRode lippenstift, er zijn er zovelen. Maar vraag een vrouw, en elke vrouw heeft zo haar favoriete lippenstift. En in dat rijtje favorieten zou zo de lippenstift van TOR kunnen verschijnen. Het idee erachter is namelijk erg leuk: 11 mannen die in de Torstraße wonen of werken hebben gezamelijk de ultieme lippenstift gecreerd voor de vrouw. De lippenstift van TOR heeft de perfecte kleur (knalrood), textuur, geur en smaak bij het kussen, aldus deze mannen. Logischerwijze is de lippenstift offline ook alleen bij winkels in de Torstraße te koop.

Lipstick TOR
Prijs: €22
www.usluairlines.com

Voor regelneven

22 PLUS Kalender 2013Altijd handig en kleurrijk voor aan de muur (of op de WC, maar dan alleen voor je Nederlandse vrienden), een kalender. Deze mooie kalender bevat een paar mooie plaatjes van Berlijnse gebouwen zoals de Fernsehturm, het Park-Inn hotel (op de afbeelding te zien), de Funkturm, de Bierpinsel maar ook een aantal kenmerkende “Plattenbau” gebouwen. Leuk feitje, de kalender is gemaakt van gerecycled materiaal.


22 PLUS Kalender 2013
Prijs: €19,90
www.standanddeliver.de

Voor de knusse wijndrinker

WeinLicht – Side by SideOp CoolDuits.nl werd ik geinspireerd door het artikel 10x Duits design voor onder de kerstboom. Nu hebben de meeste artikelen geen directe relatie met Berlijn, maar zijn in ieder geval allemaal “Made in Germany”. Bijzonder leuk vond ik de theelichtjeshouders in een wijnglas. Stijlvol maar toch met een creatieve twist. Erg leuk! Zo leuk dat ik er twee heb besteld voor een vriend.


WeinLicht – Side by Side
Prijs: €25,90
www.sidebyside-shop.com

Voor afwassers

HimmelrosaOmdat afwassen niemands favoriete klusje is, kan het geen kwaad deze bezigheid wat aangenamer te maken met een leuk afwasschortje. Een schort voor je afwasmiddel transformeert die lelijke plastic fles in een designverantwoord item in je keuken. Cute!

Himmelrosa
Prijs: €7,50
de.dawanda.com/shop/himmelrosa

Voor afdrogers

HirschkindOmdat afdrogen niemands favoriete klusje is, kan het geen kwaad deze bezigheid wat aangenamer te maken met gezellige Berlijnse (fair trade!) theedoeken. Hirschkind heeft een aantal leuke kleurrijke theedoeken met Berlijns motief erop. Misschien maakt dat het afdrogen net even wat leuker!

Hirschkind
Prijs: €11
www.hirschkind.de

Voor de echte Berlijnfan

Last but not least, het leukste is natuurlijk een tripje naar Berlijn! Dus een bijdrage voor een reis, treintickets of kaartjes voor een concert/tentoonstelling/museum/feestje/etentje hier in de stad zijn dan ook erg leuk om cadeau te doen.

Hopelijk hebben jullie wat inspiratie opgedaan voor een leuk op Berlijn geïnspireerd cadeautje!

Ideeën of aanvullingen? Laat ze achter bij de reacties!

U-Bahn

De U-Bahn staat voor Untergrundbahn, de ondergrondse metro van Berlijn. Echte Berlijners willen de metro ook wel eens aanduiden met simpelweg “U” (wat je uitspreekt als “oe”). De U-Bahn is door lezers van BerlijnBlog uitgeroepen als favoriet vervoersmiddel in Berlijn met 51% van de stemmen en ik kan me daar helemaal in vinden. De U-Bahn vervoert je snel en efficient door de hele stad.

De Berlijnse U-Bahn werd in 1902 geopend en wordt sinds 1929 gerund door de BVG, de Berliner Verkehrsbetriebe. Voor die tijd werkten meerdere bedrijven samen aan het Berlijnse metronetwerk. Samen met de tram en de S-bahn is de U-bahn het belangrijkste middel van openbaar vervoer in Berlijn. In 2013 vervoerde de BVG ongeveer 890,3 miljoen reizigers, een goede helft daarvan gebruikte de U-bahn (457,5 miljoen). Dat komt neer op ongeveer 1,3 miljoen reizigers op een normale werkdag. Da’s niet niks!

Het U-Bahnnetwerk bestaat vandaag de dag uit 173 stations. De meest recent geopende stations zijn Hauptbahnhof, Bundestag en Brandenburger Tor aan de lijn U55 die eind 2009 aan het metronetwerk van Berlijn zijn toegevoegd. Het hele net bestaat uit 146,2 kilometer spoor en 10 verschillende metrolijnen (’s nachts zijn dit er 8, de U55 en de U4 rijden dan namelijk niet).

Lees meer over:

Praktisch

Frequentie

Tijdens de spits (doordeweekse dagen in de ochtend en namiddag) rijdt de U-bahn elke 4 of 5 minuten. Buiten de spits rijdt de metro elke 5 of 10 minuten, afhankelijk van het lijnnummer. Sinds 2003 heeft het U-bahn net ook een nachtdienstregeling

Op de nachten van vrijdag-zaterdag en zaterdag-zondag rijdt de U-bahn elke 15 minuten (afgezien van de U4 en de U55). In de overige nachten worden de U-bahnen vervangen door bussen die elke 30 minuten rijden.

Kaartjes

De vervoerbewijzen die je op elk station kunt kopen zijn op alle netten geldig. Dat wil zeggen, het netwerk van de S-Bahn, de U-Bahn, de bus, de tram en de regionale treinen (Regionalbahn).

Je kunt kaartjes kopen voor een enkele rit, dagkaarten, meerdere dagkaarten en maandkaarten. Voor al deze kaarten geldt hetzelfde, je kunt ze overal gebruiken. Je kunt voor meer informatie over prijzen kijken op mijn algemene pagina over het openbaar vervoer in Berlijn.

Metrolijnen

Het Berlijnse metronetwerk bestaat uit 146 kilometer spoor en 173 stations. De langste metrolijn van Berlijn is de U7 met 32 kilometer lengte, tevens is de Berlijnse U7 het langste stuk spoor onder de grond in heel Duitsland. Het korste zijn de U55 met 1,8 kilometer lengte en de U4 met 3 kilometer lengte.

  • U1
    Uhlandstraße ↔ Warschauer Straße
  • U2
    Pankow ↔ Ruhleben
  • U3
    Nollendorfplatz ↔ Krumme Lanke
  • U4
    Nollendorfplatz ↔ Innsbrucker Platz
  • U5
    Hauptbahnhof ↔ Hönow
  • U6
    Alt-Tegel ↔ Alt-Mariendorf
  • U7
    Rathaus Spandau ↔ Rudow
  • U8
    Wittenau ↔ Hermannstraße
  • U9
    Rathaus Steglitz ↔ Osloer Straße

Kaart van enkel de Berlijnse U-Bahn.

Actuele routeplanner

Voor de meest actuele informatie en vertrektijden kun je het beste kijken bij de routeplanner van het BVG, de BVG is het vervoersbedrijf van Berlijn (routeplanner in het Engels). Hier kun je ook exact de route plannen van punt A naar punt B.

bvg routeplannerRouteplanner van de BVG.

Benoemingswaardige stations

Het metronetwerk is soms net één groot kunstwerk en Berlijn heeft ontzettend veel mooie metrostations als verborgen schatten onder de bodem. Omdat bijna elk metrostation zijn eigen uitstraling hoef je je in de metro niet te vervelen. Persoonlijk ben ik dol op de U-Bahn in Berlijn en is metrorijden even een stukje ontspanning en genieten tegelijk voor mij. Mijn doel is om ooit alle Berlijnse metrostations te fotograferen. Mijn verzameling kun je vinden in mijn Flickralbum U-Bahnhöfe in Berlin.

Hieronder een lijstje van mooie stations, bijzondere trajecten en historisch belangrijke stations.

U-Bahnhof Alexanderplatz

Het station Alexanderplatz is één van de grotere stations van Berlijn, en tevens één van de oudste. Alleen al dat hier 3 metrolijnen (U2, U5, U8) komen is al wat bijzonders, alleen Nollendorfplatz overtreft dat aantal nog met 4 metrolijnen (U1, U2, U3, U4). Het eerste deel van het station werd in 1913 gebouwd voor de huidige U2 lijn. Tijdens de jaren 20 werd Alexanderplatz van boven en van onder geheel omgebouwd. Toen werden ook de perrons voor de lijnen D (nu de U8) en E (nu de U5) gebouwd. De verbouwing werd geleid door de U-Bahn architect Alfred Grenander. Tijdens de bouw werd de eerste ondergrondse winkelpassage geopend in Berlijn, deze is nog altijd te zien bij het overstappen van de  U2 naar de U8. Jammer genoeg is Alexanderplatz vandaag de dag wel een vervelend station om over te stappen, de afstanden zijn erg lang (zeker van S-Bahn naar U-Bahn).

U-Bahnhof Bundestag

Bundestag is een spiksplinternieuw metrostation aan de metrolijn U55 wat sinds eind 2009 in gebruik is. Het station ligt bij het Regierungsviertel in de wijk Mitte, het tevens nieuwe station Brandenburger Tor op 680 meter afstand en 610 meter naar het tevens nieuwe metrostation Hauptbahnhof. De hal omvat ongeveer 3000 m2 en is 8 meter hoog. Voordat het metrostation werd geopend werd het veel gebruikt voor tentoonstellingen. Zo heeft er een tentoonstelling over de oerknal plaats gevonden en hebben er concerten plaats gevonden.

U-Bahnhof Eberswalder Strasse

Eberswalder Straße ligt in het altijd gezellige stadsdeel Prenzlauer Berg, ten noordoosten van Alexanderplatz. Het op een viaduct gelegen metrostation is onderdeel van lijn U2 en werd geopend op 27 juli 1913 onder de naam Danziger Straße. Het station bevindt zich aan de kruising van de Schönhauser Allee, de Eberswalder Straße, de Danziger Straße, de Kastanienallee en de Pappelallee. Deze zessprong vormt tevens het knooppunt van een drietal tramlijnen. Rond dit station zijn altijd veel jongeren te vinden en is een creatief hart, er zijn in deze buurt veel leuke winkeltjes en restaurantjes te vinden. De Kastanienallee staat bekend om zijn gezelligheid.

U-Bahnhof Heidelberger Platz en de U3

Het U-Bahnhof Heidelberger Platz is ontstaan als station tussen Wilmersdorf en Dahlem, wat toen nog zelfstandige dorpen waren. De stad Wilmersdorf was verantwoordelijk voor de bouw van het station en wilden door middel van de stations hun welvaart laten blijken aan het volk. Ze besloten daarom dat elk station in Wilmersdorf een eigen identiteit zou krijgen, met eigen vormen, eigen meubels, eigen uitstraling en dat ze gebouwd werden met steen in plaats van met staal.

Het metrostation Heidelberger Platz ligt diep in de grond omdat de tunnel onder de kruizing met de ringbahn door moest. Toch slaagde Wilhelm Leitgebel erin om een prachtig station te bouwen met de uitstraling van een kathedraal. Het dak heeft speciale decoratie en alle bekleding bestaat uit steen en tegels. Het station werd op 12 oktober 1913 geopend.

Meer richting Dahlem (en eindstation Krumme Lanke) worden de metro stations steeds landelijker. De ingang van station Dahlem-Dorf lijkt bijvoorbeeld precies op een boerderij.

U-Bahnhof Schlesisches Tor en de U1

Schlesisches Tor is een station wat bijna aan het einde van de U1 ligt, via de Oberbaumbrücke rijdt de metro naar eindstation Warschauer Strasse. Het hoge station wat 6,40 meter boven de grond ligt is erg typerend voor de stations aan de U1. De U1 rijdt hoofdzakelijk door Kreuzberg en vanuit de U-Bahn kun je veel zien, de totale rit duur ongeveer 15 minuten en ik kan je aanraden om dat stukje toch eens mee te pikken. De U1 is tevens vaak gevuld met muzikanten die een centje proberen te verdienen, die zie je vaker in de metro in Oost-Berlijn en rond de Warschauer Strasse.

Schlesisches Tor is één van de oudste stations van de stad en maakte deel uit van het eerste metrotraject in Berlijn. Het station werd in neorenaissancestijl ontworpen door Hans Grisebach en August Dinklage en kon in 1902 in gebruik genomen worden. Op de begaande grond bevonden zich een restaurant en een café (nu ook club Kato). Het station straalt een hele mooie sfeer uit en de bouwstijl is geweldig!

U-Bahnhof Wittenbergplatz

Ooit in 1902 gebouwd door Paul Wittig maar door dezelfde Alfred Grenander in 1912 compleet verbouwd.Tijdens deze verbouwing is het authentieke huisje, wat de ingang van het station Wittenbergplatz is, gebouwd. Het huisje paste helemaal in de chique buurt van de Ku’damm en het KaDeWe. Nog altijd is het oude huisje te bewonderen als je de U1, U2 of U3 neemt richting Wittenbergplatz.

Geschiedenis

Berlijn was de eerste stad in Duitsland die aan het einde van de 19e eeuw een metronet bouwde. In Europa gingen andere steden als Londen, Boedapest, Glasgow en Parijs Berlijn al voor. De ontwikkeling van de Berlijnse metro wordt over het algemeen in drie bouwfases ingedeeld:

  • Fase 1. Periode tot 1913: aanleg en uitbreiding de kleinprofiellijnen (2,30 m)
  • Fase 2. Periode tot 1930: bouw van de gemeentelijke grootprofiellijnen (2,65 m)
  • Fase 3. Periode vanaf de Tweede Wereldoorlog: uitbreiding van het bestaande net en bouw van nieuwe lijnen in West-Berlijn.

Fase 1

Aan het einde van de 19e eeuw begonnen de “verkeersproblemen” in Berlijn en werd er had gezocht naar een oplossing. Nadat er vele voorstellen gedaan en afgewezen werden werd dan eindelijk in 1902 de eerste metrolijn in Berlijn geopend. Het stuk metro Warschauer Strasse – Potsdamer Platz – Zoologischer Garten, de lijn was hoofdzakelijk boven de grond gebouwd (Hochbahn). Snel daarop volgden nieuwe plannen om het netwerk uit te breiden. De toen nog zelfstandige steden Wilmersdorf, Schöneberg en Charlottenburg begonnen met het plannen van metrolijnen van hun stad naar Berlijn.

Fase 2

Na de eerste wereldoorlog was het de bedoeling dat aansluiting met andere zelfstandige gemeenten naar Berlijn beter moest worden. In 1920 werd de Nord-Süd-Bahn ontworpen, de lijn die Wedding en Tempelhof moest verbinden.

Ook de AEG wilde een eigen U-Bahn, de GN-Bahn. Deze lijn liep van Gesundbrunnen over Alexanderplatz naar de Leinestrasse in Neukölln. De bouw van deze lijn verliep mede door de wereldwijde economische crisis erg moeizaam. In 1930 kwam er nog een stuk U-Bahn tussen Alexanderplatz en Friedrichsfelde bij. Al deze lijnen werden in tegenstelling tot de lijnen die al bestonden met een groter wagenprofiel gebouwd.

Fase 3

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden grote delen van het metronetwerk beschadigd of vernietigd. Daarnaast was er een waterprobleem als gevolg van een opblazen plafond in de noord-zuid-tunnel van de Berlijnse S-Bahn. De U-Bahn stond op station Friedrichstrasse met het Landwehrkanal in verbinding met de U-Bahn, wat ervoor zorgde dat de U-Bahn onder water kwam te staan. Desalniettemin heeft de U-Bahn zich na de oorlog snel hersteld zodat de metro zo snel mogelijk zijn normale dienstregeling weer kon oppakken.

Invloed van de Berlijnse Muur

De volgende crisis voor de Berlijnse U-Bahn kwam tijdens de bouw van de Berlijnse muur in 1961. De huidige U2 werd daardoor in een westelijk en een oostelijk deel opgedeeld. De noord-zuid lijn reed zonder te stoppen langs de “spookstations” (Geisterbahnhöfe) naar het oostelijke deel van de stad. Uitzondering was het station Friedrichstrasse, dit was een grensovergang naar Oost-Berlijn en tevens overstappunt. Op voormalig spookstations Nordbahnhof vind je een interssante tentoonstelling over het de bizarre spookstations van Berlijn.

De S-Bahn werd in deze tijd hevig geboycot door West-Berlijners, de S-Bahn maakte namelijk deel uit van de niet zo geliefde Reichsban (Oost-Duits). Mede hierdoor kreeg de U-Bahn steeds meer invloed in het westen van de stad.

Tijdens de koude oorlog werd het U-Bahn netwerk in West-Berlijn sterk uitgebreid. Zo werd de lijn U9 gebouwd, die als Noord-zuid verbinding dienst deeld. De U7 zorgde voor een snelle verbinding tussen Rudow en Spandau. Ook de U6 en de U8 (vroegere GN-Bahn) werden rond deze tijd gebouwd. In Oost-Berlijn ging het een stuk minder snel, hier werd alleen de bestaande lijn U5 met een grootprofiel verlengd. In 1973 werd het station Tierpark geopend.

Na de val van de Berlijnse muur

Na de val van de Berlijnse muur werd het gedeelde metronetwerk weer aan elkaar geplakt, de spookstations werden weer geopend en klaar gemaakt voor gebruik. Enige lijnen werden verlengd met als voornamelijk doel betere aansluitingen te creeëren op de S-bahn. Tevens werde oude koeien weer uit de sloot gehaald, plannen uit 1930 om de U5 te verlengen werden weer herzien. De Kanzler-U-Bahn, zoals de lijn wel eens wordt genoemd wordt verbouwd om alsnog de verleninging te bewerkstelligen. De nieuwe lijn zal U55 gaan heten en Alexanderplatz verbinden met Hauptbahnhof via de nieuwe stations Brandenburger Tor en Bundestag.

Andere info

Virtueel ritje met een nieuwe U-Bahn

Openbaar vervoer in Berlijn

Openbaar vervoer in Berlijn

Het openbaar vervoer in Berlijn is uitstekend geregeld. Een halte is nooit ver weg, met één ticket kun je van alle vormen van OV in Berlijn (metro, tram, bus en regionale trein) binnen de stad gebruik maken en daarmee bereik je vrijwel alle (uit)hoeken van de stad. Het is daarmee niet alleen efficiënt, gemakkelijk en veilig, het is ook de voordeligste, snelste en leukste manier om de stad te ontdekken!

Een typische ingang van de Berlijnse ondergrondse U-Bahn

Hoe werkt het openbaar vervoer in Berlijn?


Voor vertrek koop je bij het ticketautomaat op het station (of in de app) een vervoersbewijs dat het beste bij jouw reisgedrag past (bijvoorbeeld een 24-uurs-ticket of een enkele reis). Deze stempel je af bij een stempelautomaat en stapt in de lijn naar keuze. Berlijn kent geen chipkaartsysteem of incheckpoortjes, het verplicht afstempelen van je ticket volstaat.

Met de handige routeplanner van de BVG of Google Maps plan je het makkelijkst hoe je van A naar B komt.

OV in Berlijn in het kort

Hierbij korte antwoorden op de meest gestelde vragen. Scroll verder naar beneden of klik op de links voor meer gedetailleerde informatie over het plannen van je route, zones, ticketsprijzen, soorten vervoer, de dienstregeling en tips voor bezoekers in een rolstoel.

Zones

Berlijn is onderverdeeld in drie zones: zone A (de binnenstad), zone B (de buitenwijken) en zone C (omliggende gebieden waaronder het vliegveld, Potsdam en voormalig concentratiekamp Sachsenhausen). In vrijwel de meeste gevallen heb je genoeg aan een tickets voor zones A en B.
➤ Meer over zones

Route plannen

Nee hoor, ook ik ken niet iedere tramlijn uit mijn hoofd! Daarom raadpleeg ik regelmatig de routeplanner van de BVG. Deze geeft gedetailleerd uitkomst over de snelste en makkelijkste route van A naar B en geeft ook aan als er storingen of omleidingen zijn op jouw traject.
➤ Meer over route plannen

Vervoersbewijzen kopen

Tickets voor het openbaar vervoer koop je in de ticketautomaten (in de stationshal, op het perron of in de tram), via de mobiele app van de BVG of bij de buschauffeur (contant betalen!). OV-poortjes kennen ze hier niet maar vergeet niet je ticket voor je reis af te stempelen, anders is deze ongeldig en krijg je bij controle een boete.
➤ Meer over vervoersbewijzen

Prijzen

Bepaal op basis van je reisgedrag welk ticket voor jou het handigst is. Het meest gangbaar is een enkele reis, 24-uurs-ticket (voordeliger bij 3 of meer ritten binnen 24 uur) of het speciale toeristenticket de Berlin WelcomeCard (voordeliger als je verschillende attracties en musea wilt bezoeken).
➤ Meer over prijzen

Soorten vervoer

Met één ticket kun je gebruik maken van alle vormen OV in Berlijn en moeiteloos overstappen tussen verschillende lijnen en vervoersmiddelen. Berlijn kent de U-Bahn (doorgaans ondergrondse metro), S-Bahn (doorgaans bovengrondse metro), trams, bussen, regionale treinen en veerboten.
➤ Meer over soorten OV

Coronaregels

Het dragen van een FFP2 masker is t/m 1 februari 2023 verplicht op stations en tijdens je reis om jezelf en anderen te beschermen tegen verspreiding van het COVID-19 virus. Raadpleeg voor actuele informatie de website van de BVG.

Dienstregelingen

Grofweg rijdt het reguliere openbaar vervoer tussen 4:00 ’s morgens en 12:00 ’s avonds, aangevuld met nachtbussen. In de weekenden rijden ook metro’s de hele nacht door. Op zon- en feestdagen geldt de minder frequente zonsdagdienstregeling. Raadpleeg voor gedetailleerde informatie op jouw route de routeplanner van de BVG.
➤ Meer over dienstregelingen

Tram M5 in de Oranienburger Straße richting centraal station Hauptbahnhof

OV-zones in Berlijn

De prijs van het openbaar vervoer in Berlijn is goed betaalbaar en wordt berekend naar het aantal zones waarin je reist.

Welke zones kent het OV in Berlijn?


Berlijn is opgedeeld in de zones A, B en C. Tickets zijn te koop voor ‘zones A en B’, ‘zones B en C’ of ‘zones A, B en C’. Voor een bezoek aan Berlijn heb je in de meeste gevallen genoeg aan de zones A en B, want hier bevinden zich de meeste bezienswaardigheden.

  • Zone A
    Het centrum van de stad:
    Onder meer de wijken MitteKreuzberg, Charlottenburg, Prenzlauer Berg en Friedrichshain. Vrijwel alle bekende bezienswaardigheden, waaronder de Fernsehturm, Brandenburger Tor, ReichstagPotsdamer Platz en de Kurfürstendamm liggen in zone A. Zone A is op de kaart te herkennen aan de Ringbahn van de S-Bahn (de S41 met de klok mee en S42 tegen de klok in, deze rijden in een cirkel rondom de binnenstad), alles daarbinnen valt onder zone A.
  • Zone B
    De buitenwijken van Berlijn:
    Zoals Wedding, Spandau en Lichtenberg. Sommige toeristische trekpleisters zoals de botanische tuin, het Olympisch Stadion, het Stasi Museum en het beursgebouw van Berlijn bevinden zich in zone B.
  • Zone C
    Aangrenzende steden en dorpen rondom Berlijn:
    Waaronder Potsdam (de hoofdstad van Brandenburg) Oranienburg (daar waar het voormalige concentratiekamp Sachsenhausen ligt) en het vliegveld Berlin Brandenburg.

Heb ik een ticket voor zone C nodig?

In bijna alle gevallen heb je genoeg aan een ticket voor de zones A en B.

Als je slechts éénmalig naar zone C reist (bijvoorbeeld als je vanaf het vliegveld komt, of een bezoek brengt aan Potsdam of Sachsenhausen), koop dan alleen voor deze dag een enkele reis of 24-uurs-ticket inclusief zone C, tickets zonder zone C zijn namelijk voordeliger. Mocht je toch naar zone C reizen dan kun je een Anschlussticket kopen waarmee je voor een kleine meerprijs met je AB ticket ook binnen zone C kunt reizen. Maak in ieder geval niet de fout naar zone C te reizen zonder geldig ticket voor de zone, dit is een veelvoorkomende reden voor een boete.

Vrijwel alle bekende bezienswaardigheden in Berlijn bevinden zich in zone A

Waar vind ik kaarten van het OV-netwerk?

Op de OV-kaart kun je precies zien welke stations binnen welke zone liggen. De binnenste cirkel is zone A, de middelste zone B, de buitenste zone C. Alle stations en metro’s zijn voorzien van metrokaarten (vaak als sticker op de ticketautomaten of in de metro op het plafond). Een papieren kaart van het metronetwerk kun je gratis bij informatiepunten op het station (Kundenzentrum) verkrijgen. Ook de mobiele app Fahrinfo Berlin is erg handig, deze beschikt over een kaart die na download ook offline beschikbaar is en over een routeplanner.

Route plannen met het OV in Berlijn

Hoe kom je het snelst van Alexanderplatz naar je hotel? Of hoe kom je het snelst van het vliegveld naar het centrum van de stad? Kortom: hoe kom je snel van A naar B in Berlijn?

Officiële routeplanner van het Berlijns vervoersbedrijf

Het makkelijkst is het om je route te plannen met de routeplanner van de BVG. De routeplanner houdt rekening met omleidingen, vertragingen en werkzaamheden en beschikt over filters waarin je een voorkeur voor een vervoersmiddel kunt geven (bijvoorbeeld bussen uitsluiten) of kunt aangeven dat de reis barrièrevrij moet zijn (handig voor bezoekers in een rolstoel of met een kinderwagen). De routeplanner is ook beschikbaar in ‘de app ‘BVG Fahrinfo‘, de app kan ook je actuele locatie bepalen en favoriete adressen opslaan.

Google Maps

Als alternatief werkt Google Maps ook uitstekend in Berlijn, is echter soms iets minder volledig en accuraat, vooral bij werkzaamheden of uitval.

Station Alexanderplatz is één van de grotere verkeersknooppunten in de stad

Vervoersbewijzen voor het OV in Berlijn

Welk ticket is voor jou het voordeligst?

Ik heb de meest gangbare scenario’s voor je op een rijtje gezet met mijn aanbeveling voor het beste ticket.

Ik wil veel gebruik maken van het openbaar vervoer

Doorgaans raad ik bezoekers aan om een 24-uurs-ticket te kopen voor het openbaar vervoer (24-Stunden-Karte). Met één ticket kun je de hele dag onbeperkt gebruik maken van alle openbare vervoersmiddelen (U-Bahn, S-Bahn, trams, bussen, regionale treinen en veerboten) binnen de gekozen zones (zone A en B is waarschijnlijk voldoende). Het voordeel is dat je niet elke keer hoeft na te denken over het kopen en afstempelen van een ticket, je stapt gewoon overal in en uit. Berlijn is een grote stad en als je veel wilt zien op een dag is makkelijker en sneller om langere afstanden met het OV af te leggen. Zodra je 3 of meer keer met het OV reist binnen 24 uur dan is een 24-uurs-ticket voordeliger dan losse enkeltjes.

Ik wil veel gebruik maken van het openbaar vervoer én enkele attracties bezoeken

Ben je van plan veel van Berlijns bekende bezienswaardigheden zoals de Fernsehturm, de Berliner Dom en het Panoramapunkt te bezoeken? Kijk dan eens naar de Berlin WelcomeCard. Met dit speciale toeristenticket kun je namelijk onbeperkt gebruik maken van het openbaar vervoer én je krijgt 25% – 50% korting op meer dan 200 attracties, rondleidingen en bezienswaardigheden in Berlijn.

Wil je én veel van het OV gebruik maken en enkele attracties zoals de Fernsehturm bezoeken? Dan is de Berlin WelcomeCard wellicht iets voor jou!

Ik wil af en toe gebruik maken van het openbaar vervoer

Reis je slechts één of twee keer met het openbaar vervoer op een dag, dan kun je kiezen voor het Einzelfahrausweis (enkele reis). Dit ticket is 2 uur geldig binnen de gekozen zones. Let op: je mag met dit ticket slechts in één richting reizen (je kunt dus niet met één Einzelfahrausweis heen en terug reizen, ook niet als dit binnen 2 uur is). Zodra je drie of meer enkeltjes koopt ben je met een 24-uurs-ticket al goedkoper uit.

Ik reis met een groep

Ben je met drie of meer personen en reis je samen? Dan is een Kleingruppenkarte wat voor jullie. Maximaal 5 personen kunnen gezamenlijk de hele dag met één ticket reizen.

Ik verblijf voor een langere periode in Berlijn

Ben je voor studie, werk of voor een andere reden langer in Berlijn? Overweg dan de prijzen van weekkaarten, maandkaarten en jaarkaarten te checken. Als je veel van het OV gebruik gaat maken gedurende de hele periode, dan is het doorgaans goedkoper.

➤  Scroll naar beneden voor een overzicht van de prijzen.

Verblijf je langer in Berlijn? Dan is een week-, maand- of jaarkaart voordeliger als je vaak met het OV reist

Waar koop ik een kaartje?

OV-tickets zijn verkrijgbaar op de volgende plekken:

  • Automaten op alle stations (meest gebruikelijk): alle stations zijn voorzien van automaten, vaak kun je deze vinden op de perrons en in de stationshallen. Je kunt betalen met pin, creditcard of contant geld.
  • Mobiele apps van de BVG (persoonlijke favoriet): de BVG apps ‘BVG Fahrinfo’ en ‘BVG Tickets’ vind je in de Apple en Android app stores. Betalen doe je met creditcard of Paypal en je ticket download je na aankoop op je telefoon (internetverbinding noodzakelijk). Het is raadzaam voor vertrek vast je betaalinformatie op te slaan, zodat je op bestemming tijd en gedoe bespaart.
  • Bij het loket: een loket (Kundenzentrum) vind je alleen op de grotere stations zoals Hauptbahnhof, Spandau en Ostbahnhof. Dit zijn tevens de stations waar je ook aankomt wanneer je met de trein naar Berlijn reist.
  • In de automaten in de tram: alle trams zijn voorzien van een ticketautomaat in het voertuig (soms ook bij de halte). Soms kun je ook pinnen of met creditcard betalen, maar soms alleen met muntgeld (hoeft niet gepast).
  • Bij de buschauffeur: mijn minst favoriete optie maar mogelijk in noodgevallen. Zorg voor contant geld, het liefst zo gepast mogelijk.

Metrostation Rosenthaler Platz in Berlijn-Mitte

Moet ik mijn ticket nog afstempelen?

Ja, voor gebruik moet je het ticket afstempelen om het een geldig vervoersbewijs te maken. Standaard komen de kaartjes ongestempeld uit het kaartjesautomaat met een lege strook om af te stempelen (gemarkeerd met de tekst ‘Bitte entwerten‘). De stempel voorziet je ticket op de strook van het vertrekstation en de vertrektijd, wat het een geldig vervoersbewijs maakt.

Ieder station en alle bussen en trams zijn uitgerust met een stempelautomaat. Je kunt ze herkennen aan het gele of rode kastje. De stations beschikken niet over controlepoortjes.

Vergeet je ticket niet af te stempelen, anders is deze ongeldig!

Zijn tweedehands tickets een geldig vervoersbewijs?

Het is je vast wel eens overkomen als je vaak in Berlijn komt: mensen proberen je een kaartje te verkopen of vragen naar een gebruikt metroticket. Deze marktplaats van tweedehands tickets lijkt onschuldig en betrouwbaar maar het is oppassen geblazen. Vaak zijn de tickets al gebruikt en niet meer geldig. Bovendien is de zwarthandel van deze tickets verboden.

Wat gebeurt er als ik geen geldig vervoersbewijs heb?

Er staat een boete van € 60,- op het zwartrijden in het Berlijnse openbaar vervoer.

Er worden regelmatig steekproefsgewijs ticketcontroles uitgevoerd. Heb je geen vervoersbewijs bij je? Of een vals vervoersbewijs, verkeerd (niet de juiste zone) of niet afgestempeld vervoersbewijs? Dan wordt deze overtreding bekeurd met een geldboete.

De controles worden meestal uitgevoerd door controleurs in burger. Je herkent ze niet, totdat de deuren sluiten en er om vervoersbewijzen wordt gevraagd. Er zijn bepaalde metrolijnen die vaak worden gecontroleerd. Zo kwam ik zelf vaak controleurs tegen in de U1, de U8 en sommige stukken op de U2. Echter, beter kun je het er niet op gokken en gewoon een kaartje kopen. Je maakt tenslotte gebruik van een dienst en daar betaal je voor.

Tarieven OV in Berlijn 2023

Alle tickets zijn geldig voor alle vervoersmiddelen (U-Bahn, S-Bahn, trams, bussen, regionale treinen, veerboten) binnen de gekozen zone. Hogesnelheidstreinen (ICE’s) zijn niet inbegrepen.

* Laatste update januari 2023. Prijzen onder voorbehoud.

24-uurs ticket (24-Stunden-Karte)
Dit ticket is 24 uur geldig vanaf het moment van afstempelen of het moment van aankoop in de app. Vanaf 3 ritten binnen 24 uur is een 24-uurs ticket voordeliger dan losse enkeltjes. Dit ticket heeft zijn voorvanger de dagkaart (Tageskarte) vervangen, die standaard maar tot 3:00 in de nacht geldig was.
Zone A en B : € 8,80
Zone A, B en C : € 10,-

Enkele reis (Einzelfahrausweis)
Met een enkele reis kun je twee uur lang reizen met het OV in één richting. Overstappen of pauzeren onderweg is toegestaan, terugreizen echter niet.
Zone A en B : € 3,-
Zone A, B en C : € 3,80

Enkele reis – vierrittenkaart (Einzelfahrausweis 4-Fahrten-Karte)
Als je gelijk een vierrittenkaart koopt ben je goedkoper uit dan met vier losse enkeltjes. De losse kaartjes stempel je apart af.
Zone A en B: € 9,40
Zone A, B en C: 13,80

Korte rit (Kurzstrecke)
Ticket is geldig voor een rit van maximaal drie S- of U-Bahnstations óf niet meer dan zes haltes met de bus of tram.
€ 2,-

Korte rit – vierrittenkaart (Kurzstrecke 4-Fahrten-Karte)
Als je gelijk een vierrittenkaart koopt ben je goedkoper uit dan met vier losse Kurzstrecke tickets dan een los ticket. De losse kaartjes stempel je apart af.
€ 6,-

7-dagen ticket (7-Tage-Karte)
Weekkaart, geldig van het moment van afstempelen t/m de 7e dag om 24:00.
Zone A en B : € 36,00
Zone A, B en C : € 43,-

Maandkaart (Monatskarte)
Maandkaarten zijn er in twee soorten. Voor een hele kalendermaand (‘Kalendermonat’ – van de eerste tot de laatste van dezelfde maand) óf doorlopend (‘Gleitend’ – vanaf de dag van afstempelen tot een maand later, bijvoorbeeld van 13 juni tot 12 juli). In de meeste gevallen is een ‘Gleitend’ ticket de betere optie omdat je bij een ‘Kalendermonat’ de dagen verspilt als je het ticket niet op de eerste van de maand in gebruik neemt. Als je je ticket in de Fahrinfo app van de BVG koopt dan kun je zelf de dag instellen vanaf wanneer het ticket geldig is.
Zone A en B : € 86,00
Zone A, B en C : € 107,-

Ticket voor kleine groepen (Kleingruppenkarte)
Één ticket voor maximaal 5 personen, één dag geldig. Voordelig vanaf 3 personen of meer. Let wel op dat je continu als groep samenreist, omdat je maar één kaartje hebt om te laten zien en deze niet kunt delen.
Zone A en B : € 25,50
Zone A, B en C : € 26,50

Berlin WelcomeCard
Speciaal voordeelticket voor toeristen waarmee je onbeperkt van het OV gebruik kunt maken én 25% – 50% korting krijgt op meer dan 200 attracties in Berlijn. De Berlin WelcomeCard kun je voor vertrek online bestellen.
Zone A en B : € 25,- (48 uur) / €  35,- (72 uur)
Zone A, B en C : € 30,- (48 uur) / € 40,- (72 uur)

➤ Actuele prijzen en nog meer ticketvarianten zijn te vinden op de website of in de app van het BVG.

Zo zien de OV-tickets er in Berlijn uit

Is de Berlin WelcomeCard voordeliger voor mij?

Ben je van plan meerdere toeristische attracties te bezoeken (zoals bijvoorbeeld de Fernsehturm, de Berliner Dom, het DDR museum en het Panoramapunkt) dan ben je met de Berlin WelcomeCard al snel voordeliger uit. Met dit toeristenticket kun je onbeperkt gebruik maken van het openbaar vervoer én krijg je 25% – 50% korting op meer dan 200 verschillende attracties in Berlijn. Bovendien kunnen er op 1 ticket 3 kinderen t/m 14 jaar gratis meereizen. 
Meer informatie + online bestellen

Wanneer krijg ik korting?

Het Berlijnse OV kent een kortingstarief (Ermäßigungstarif) waarmee je ongeveer 20% -25% korting krijgt op de reguliere prijs. Het kortingstarief mag je gebruiken voor kinderen van 6 tot en met 14 jaar en zijn voor bijna ieder type vervoersbewijs beschikbaar. De tickets vind je in de ticketautomaten en app.

Reizen kinderen gratis?

Kinderen tot 6 jaar reizen standaard gratis mee met een volwassen begeleider. Kinderen van 6 tot 14 jaar reizen met kortingstarief. Als je een Berlin WelcomeCard hebt dan reizen kinderen t/m 14 jaar gratis mee. Scroll verder voor een overzicht van alle tickets en de prijzen.

Station Görlitzer Bahnhof aan de U1

Reist mijn hond gratis mee?

Als je een 24-uurs-ticket, weekkaart of maandkaart hebt, dan mag je je hond gratis meenemen. Als je een 24-uurs-ticket of een Kurzstrecketicket hebt, kun je je hond niet gratis meenemen. In dit geval is een extra ticket (met kortingstarief) voor je hond verplicht.

Kan ik mijn fiets meenemen?

Het meenemen van een fiets is toegestaan in de U-Bahn, S-Bahn, tram, regionale treinen en veerboten, in de daarvoor aangegeven wagons, indien plek (rolstoelgebruikers en kinderwagens hebben voorrang). Voor je fiets heb je een extra Fahrradticket nodig. Deze zijn beschikbaar als enkeltje, Kurzstrecke, 24-uurs-ticket en maandkaart. Fietsen zijn niet toegestaan in de bus.

Soorten openbaar vervoer in Berlijn

Welke vervoersmiddelen zijn er in Berlijn?

Alle kaartjes voor het openbaar vervoer zijn geldig voor alle vervoersmogelijkheden binnen de desbetreffende zone. Daartoe behoren de:

  • U-Bahn
  • S-Bahn
  • Tram
  • Bus
  • Regionale treinen binnen Berlijn, daartoe behoren de Regionalbahn (afgekort: RB) en Regionalexpress (afgekort: REX). Uitgesloten zijn lange afstandstreinen, daartoe behoren InterCities (afgekort: IC), EuroCities (afgekort: EC) en de ICE (hogesnelheidstrein).
  • Veerboten van de BVG (private veerboten zijn uitgesloten)
De iconische gele U-Bahn in Berlijn
Wat is het verschil tussen de U-Bahn en de S-Bahn?


Als toerist moet je vooral weten dat je met één ticket van alle vervoersmiddelen gebruik kunt maken en moeiteloos kunt overstappen tussen de U-Bahn en S-Bahn, de netwerken sluiten goed op elkaar aan.

De U-Bahn rijdt grotendeels ondergronds, doorgaans kleinere afstanden in het centrum (vooral in West-Berlijn) en wordt uitgevoerd door de BVG (Berliner Verkehrsbetriebe).

De S-Bahn rijdt grotendeels bovengronds, doorgaans langere afstanden en bedient meer plekken in de buitenwijken en buiten de stad. De S-Bahn wordt uitgevoerd door de Deutsche Bahn.

Pas op: het gebeurt niet vaak, maar soms kruisen lijnen van de U-Bahn en de S-Bahn met hetzelfde nummer elkaar (zo stoppen zowel de U2 als de S2 op station Potsdamer Platz), let dan éxtra goed op de letter voor de lijn.

Ingang van S-Bahnstation Potsdamer Platz, dit is een andere ingang dan de U-Bahn

De U-Bahn

De Untergrundbahn is met zijn gele treinen en kleurrijke stations niet weg te denken uit het straatbeeld van Berlijn. Middels een fijnmazig netwerk van wel 145 kilometer lang bedienen 9 lijnen 175 stations in de stad, voornamelijk in het centrum aan de westkant van de stad. Dat de U-Bahn vooral in West-Berlijn te vinden is, is geen toeval. Ten tijde van de Koude Oorlog heeft West-Berlijn namelijk veel geld geïnvesteerd in het uitbouwen van het metronetwerk. Na de val van de Berlijnse Muur werd het West-Berlijnse netwerk weer aangesloten op het netwerk in Oost-Berlijn, maar de U-Bahn is nog altijd dominant in het westen.
➤ Lees hier meer over de historie van de iconische Berlijnse U-Bahn

De stations van de U-Bahn zijn te herkennen aan het blauw-witte U-symbool.

Leuk om meer over de geschiedenis te weten te komen: bezoek het U-Bahn Museum in station Olympia-Stadion (U2). Check vooraf de openingstijden, want die zijn nogal onregelmatig.

S-Bahn

De S-Bahn in Berlijn exploiteert 15 lijnen over een netwerk van ongeveer 330 kilometer, met bijna 170 stations verspreid in en buiten de stad. De stations van de S-Bahn zijn te herkennen aan het groen-witte S-symbool. In het centrum van Berlijn rijdt het grootste deel van de S-Bahn over bovengrondse verhoogde sporen, hoewel sommige trajecten en stations ook ondergronds te vinden zijn. Het meest bekend is het traject tussen Westkreuz en Ostkreuz, zowel dwars door de stad als de Ringbahn rondom de stad. Daar waar de U-Bahn voornamelijk in West-Berlijn te vinden is, rijdt de S-Bahn voornamelijk in het oosten van de stad. Tijdens de Koude Oorlog was het de DDR die voornamelijk in het netwerk van de S-Bahn investeerde.
➤ Lees hier meer over de S-Bahn in Berlijn

S-Bahn op station Prenzlauer Allee aan de ‘Ringbahn’ in Berlijn

Trams

20 tramlijnen rijden voornamelijk in het voormalige Oost-Berlijn. De afgelopen jaren is veel geïnvesteerd in het tramnetwerk en het aantal stations is (bijvoorbeeld rondom Hauptbahnhof) flink uitgebreid.

Bussen

In het stadsgebied van Berlijn rijden 300 openbare buslijnen die evenals door de BVG worden geëxploiteerd. Op sommige lijnen in de binnenstad (tip: ritje met bus 100) rijden dubbeldekkers, vanwaar je een leuk uitzicht hebt over de stad. Plekken buiten de stad die niet door de U-Bahn of S-Bahn worden bediend, worden vaak wel door bussen bediend. In de binnenstad kies ik persoonlijk liever voor de U-Bahn of S-Bahn, omdat deze doorgaans veel sneller zijn.

Veerboten

Als je de buitenwijken van Berlijn gaat ontdekken, dan zul je al snel merken dat Berlijn niet alleen een hele groene, maar ook een hele waterrijke stad is. Met de pontjes van de BVG kun je de vele rivieren of in sommige gevallen zelfs de meren van Berlijn oversteken (tip: de F10 van Wannsee naar Alt-Kladow). De meest bijzondere lijn is toch wel de veerboot F24 in het kneuterige vissersdorp Rahnsdorf, dit is meer een roeiboot en wordt nog met de hand aangedreven. Het gebruik van de Fähre vind ik persoonlijk een superleuke manier om Berlijn te leren kennen en is bijvoorbeeld ook goed te combineren met een fietstocht.

Halte van veerboot F24. Een ritje met de handaangedreven veerboot is trouwens echt een bezienswaardigheid an sich en laat je een heel ander soort Berlijn zien!

Dienstregeling

Hoevaak rijdt het OV overdag?

Grofweg kun je uitgaan van de volgende frequenties:

  • S-Bahn binnen het centrum: elke 10 minuten
  • S-Bahn buiten het centrum: elke 20 minuten
  • U-Bahn: elke 5 minuten

Je kunt overdag eigenlijk op de bonnefooi naar een station lopen, want echt lang te wachten hoef je bijna nooit. In de spits en op drukke trajecten (bijvoorbeeld op het traject van de Stadtbahn, tussen Westkreuz via Zoologischer Garten, Hauptbahnhof en Alexanderplatz naar Ostkreuz) rijden de treinen nog vaker, maar dan kan het ook veel drukker zijn. In de weekenden en avonden juist minder.

Tram nabij station Hackescher Markt

Rijdt het OV in Berlijn ook in de nacht?

In het weekend rijden de meeste metro’s van Berlijn de hele nacht door (vr-za nacht en za-zo nacht), alleen niet met dezelfde regelmaat als overdag. Het kan dus voorkomen dat je 20 minuten op de metro moet wachten, maar dat is echt maximaal.

Doordeweeks rijden de metro’s ongeveer tot 24:00, wanneer de laatste metro is geweest rijden er nachtbussen die dezelfde route afleggen als de metro. Je kunt de nachtbussen van Berlijn herkennen aan de “N” voor het lijnnummer. Vanzelfsprekend doet de nachtbus er wel wat langer over en het netwerk is veel minder uitgebreid, maar je hoeft je nooit zorgen te maken dat je niet meer thuis komt.

Weet je al wanneer en hoelaat je ongeveer wilt vertrekken? Check dan vooraf in de routeplanner van de BVG welke verbinding je het beste kunt nemen. Zo bespaar je mogelijk een lange wachttijd. Je ticket is ook in de nachtbus geldig, je hoef hier geen apart ticket voor te kopen.

Ook in de nacht is het OV veilig en qua veiligheid vergelijkbaar met het OV in de grotere Nederlandse steden. Dit betekent niet dat je je ook daadwerkelijk altijd veilig voelt of dat er nooit iets ongemakkelijks gebeurt. Gebruik je gezonde verstand en wees op je hoede als je alcohol op hebt, je bent dan makkelijker slachtoffer van diefstal. Zelf heb ik gelukkig nooit echt iets vervelends meegemaakt, maar toch geef ik in de nacht persoonlijk liever iets meer uit aan een taxi (ik gebruik daarvoor de app ‘MyTaxi‘, bij de app zijn erkende taxichauffeurs aangesloten), vooral omdat ik dan vaak veel sneller thuis ben.

Station Potsdamer Platz in de avond

Overige praktische informatie over het OV in Berlijn

Ik reis al sinds mijn eerste bezoek aan Berlijn en ruim 15 jaar later het liefst met het openbaar vervoer in Berlijn. Het blijft vaak de makkelijkste en snelste manier om je in de stad te verplaatsen én wat metrostations bezoeken hoort eigenlijk wel bij een citytrip in Berlijn. Daarom hierbij nog wat persoonlijke tips:

Heb contant geld op zak

Deze tip is eigenlijk een algemene Berlijntip want het komt regelmatig voor dat je hier niet met pin of creditcard kan betalen. Sinds ik in Berlijn woon heb ik dan ook standaard contant geld op zak. In bussen en trams kun je meestal alleen contant betalen en het komt ook nog wel eens voor dat de betaalfunctie met pin of creditcard bij de automaten niet werkt.

Download de BVG mobiele app

Sinds ik de app van de BVG gebruik, is mijn leven een stuk makkelijker geworden. Ik plan er niet alleen mijn route van A naar B mee, ik raadpleeg ook regelmatig de kaarten en koop er mijn vervoersbewijzen. Makkelijk, snel en scheelt ook nog eens een hoop papier!
➤ Meer over de mobiele app van de BVG

Bezoek de bijzondere Berlijnse stations

In Berlijn heeft bijna elk station zijn eigen identiteit. Op de lijn U3 vind je de meest prachtige metrostations die soms een dorpse uitstraling hebben, op de lijn U8 hebben de stations geweldige retrodesigns en de grotendeels bovengrondse U1 biedt op sommige plekken een fantastisch uitzicht over de wijk Kreuzberg. In de Berlijnse ondergrondse raak je niet uitgekeken!

Zeker de rit over de Oberbaumbrücke is prachtig, dit is de brug die de wijken Kreuzberg en Friedrichshain met elkaar verbindt. Tijdens de tijd van de Berlijnse Muur was de brug afgesloten maar is nu weer levendiger dan ooit en biedt een mooi uitzicht over de Spree en de Fernsehturm (zeker met zonsondergang). De Oberbaumbrücke staat tussen de stations Warschauer Straße en Schlesisches Tor aan het begin van de U1.

De U1 op de Oberbaumbrücke tussen de stations Warschauer Straße en Schlesisches Tor

Als je met de U1 over de Oberbaumbrücke rijdt heb je een gaaf uitzicht

Als je het kunt missen: help je medemens

Regelmatig kom je op stations of in de metro straatmuzikanten tegen. Soms geweldige muzikanten, soms is het wat minder je smaak, maar het hoort bij de creatieve sfeer van de stad! Het is meer dan eens voorgekomen dat ik leuke muzikanten heb ontdekt bij station Warschauer Straße.

Ook worden er regelmatig kranten verkocht door daklozen. Over het algemeen zijn het vriendelijke mensen met een verdrietig verleden die je steun in de vorm van een aankoop, donatie (geld of eten) goed kunnen gebruiken.

Straatmuzikante bij station Warschauer Straße, soms ontstaan er zelfs toffe spontane dansfeestjes!

Laat de auto thuis 

Met het geweldige OV-systeem in Berlijn is het eigenlijk niet nodig om een auto te huren of met de auto Berlijn te verkennen. Vaak kan de auto voor een prikkie bij het hotel worden geparkeerd, soms zelfs bewaakt. Je loopt dan niet de kans boetes te krijgen, je auto niet te kunnen parkeren of in de file terecht te komen. En daarnaast, je hoeft je geen zorgen te maken om de milieuzone.

Voor bezoekers in een rolstoel

De stations en vervoersmiddelen in Berlijn zijn over het algemeen goed begaanbaar voor minder validen of mensen in een rolstoel. Ik heb veel ervaring met het bereizen van de stad met familie in een rolstoel. We zijn altijd overal kunnen komen, het kost alleen soms iets meer tijd (zoeken naar en wachten op de lift) en een enkele keer wat frustratie, bijvoorbeeld als de lift niet werkt. Daarom is het handig vooraf de routeplanner van de BVG (filter naar ‘barrièrevrij reisadvies’ en stations zonder lift worden in het reisadvies vermeden) en de pagina met liftstoringen te raadplegen. De afgelopen jaren is er hard gewerkt aan het nog beter toegankelijk maken van de stations voor bezoekers in een rolstoel.

Metro met de rolstoel

De metro’s (zowel de U-Bahn als de S-Bahn) zijn het makkelijkst in gebruik. De perrons zijn overwegend gelijkvloers en bijna alle stations hebben een lift.

Als het perron niet gelijkvloers is of als je hulp nodig hebt bij het instappen, wacht dan op het perron aan de voorzijde van de metro. Hier staan oprijplaten en de bestuurder helpt dan bij het instappen en uitstappen. Vermeld gelijk waar je uit wilt stappen of gebruik de knoppen in het voertuig om de bestuurder te laten weten dat je uit wilt stappen.

De meeste perrons van de U-Bahn en S-Bahn zijn gelijkvloers. Zo niet, dan is er een oprijplaat beschikbaar

Welke stations wel of niet zijn voorzien van een lift kun je zien op de metrokaart, waarop stations met een lift staan aangeduid met een symbool van een lift. Binnen zone A (het centrum) zijn vrijwel alle stations voorzien van een lift. Het nieuwe traject van de U5 tussen Hauptbahnhof en Alexanderplatz is nieuw, uitstekend toegankelijk en stopt bij veel bezienswaardigheden. De enige stations die niet (geheel) met een lift toegankelijk zijn zijn Weinmeisterstraße (U8), Rosa-Luxemburg-Platz (U2), Schlesisches Tor (U1), Görtlizer Bahnhof (U1), Platz der Luftbrücke (U6), Gneisenaustraße (U7), Möckernbrücke (U7), Rathaus Schöneberg, (U4), Bayerischer Platz (U4 + U7), Deutsche Oper (U2), Mierendorffplatz (U7), Konstanzer Straße (U7). Deze handige routeplanner voor rolstoelgebruikers van de BVG (filter naar ‘barrier free access’) helpt je met het uitstippelen van een barrièrevrije route van A naar B.

Bussen en trams met de roelstoel

Op de grotere en drukkere stations zijn de bussen en trams vaak gelijkvloers met het perron, maar dit is minder vaak het geval dan bij de U-Bahn en S-Bahn. Indien het perron niet gelijkvloers is, helpt de buschauffeur met een uitschuifbare oprijplaat, zodat je met een rolstoel naar binnen kunt rijden. In de trams en bussen is een speciale plek voor rolstoelen gereserveerd. De voertuigen zijn aan de binnenkant uitgerust met knoppen waarmee je de bestuurder om hulp kunt vragen en met een veiligheidsgordel.

Alternatieve Berlijnse vervoersmiddelen

Hoe leuk en praktisch het OV in Berlijn ook is, soms is het leuk om de stad eens op een andere manier te ontdekken. Je zult zien dat je Berlijn dan weer op een hele andere manier zult ervaren. Kijk daarom ook eens naar deze alternatieve Berlijnse vervoersmiddelen als leuke aanvulling op je trip!

Boottocht over de Spree

Berlijn is een ontzettend waterrijke stad en wat is er nou leuker dan om de stad vanaf het water te ontdekken? Vanaf het water ziet de stad er weer heel anders uit! Verschillende rederijen bieden rondvaarten aan, zoals deze boottocht van een uur over de Spree vanaf station Friedrichstraße, waarmee je langs veel bezienswaardigheden komt. Als je liever meer van Berlijn buiten het centrum ontdekt, dan is het leuk op kanotour in Kreuzberg te gaan. Op een mooie zomerse dag is het ook heerlijk om te waterfietsen bij het Insel der Jugend.
➤ Meer over boottochten in Berlijn

Een boottochtje over de Spree is een leuke én relaxte manier om Berlijn te leren kennen

In een Trabant door Berlijn met Trabi Safari 

Je ziet de typische Oost-Duitse Trabi steeds minder in het straatverkeer, maar ze zijn er nog wel en je kunt er zelfs zelf mee door de stad tuffen, terwijl je in een konvooi langs Berlijns bezienswaardigheden wordt geloodst. De bediening is misschien even wennen en het is niet de goedkoopste manier om de stad te ontdekken maar dan heb je wel een echt originele manier om de stad te ontdekken en kun je zeggen eens zelf in een Trabant te hebben gereden! Bovendien leer je onderweg een hoop over de geschiedenis van de stad en de Koude Oorlog via live radiocommentaar in de auto.
Boek je eigen Trabi Safari online

Pak de fiets 

De afstanden in Berlijn zijn behoorlijk pittig en alles wandelen is een uitdaging. De fiets is het perfecte vervoersmiddel als je veel wilt zien en de stad als een local wilt ervaren! Fietsen in Berlijn wordt steeds populairder en dat betekent steeds meer, betere en bredere fietspaden. Je kunt op verschillende plekken in de stad fietsen huren of de stad leren kennen met een fietstour langs de highlights van Berlijn of op fietstocht gaan door het alternatieve Berlijn.
➤ Meer over fietsen in Berlijn

Heb je naar aanleiding van dit artikel nog onbeantwoorde vragen, tips of handige aanvullingen? Ik lees ze graag bij de reacties onder dit artikel! 

Pin It on Pinterest