Berlijn heeft veel verschillende gezichten. In Schönow (een wijk in Bernau, een stadje ten noorden van Berlijn) kom je er twee daarvan tegen:

  1. Berlijn als beschermd natuur gebied
  2. Berlijn als verzameling overgebleven resten van de Tweede Wereldoorlog

Schönower Heide is dubbel de moeite waard als je geïnteresseerd bent in deze beide gezichten van Berlijn.

Onlangs vertelde een collega me over het natuurgebied Schönower Heide. Ze was er wezen wandelen met een vriendin en had bunkers gevonden. Of ik een keer mee wilde op onderzoek uit, want zonder zaklamp had ze niet kunnen zien hoe groot de bunkers waren. Maar natuurlijk! Wie weet dat ik een voorliefde heb voor verlaten gebouwen en de geschiedenis van Berlijn, weet ook dat ik hiertegen natuurlijk geen ‘nee’ zeg. Gewapend met zaklampen gingen we op pad en ontdekten we het mysterieuze landschap van de Schönower Heide. 

De Schönower Heide stond prachtig in bloei (bloeitijd is grofweg tussen midden augustus en midden september).

Schönower Heide als militair oefenterrein

Tot 1991 is het gebied in gebruik geweest als militair oefenterrein. Heel vroeger door de soldaten van de Duitse Keizer, later door de nationaal-socialisten en uiteindelijk als militair oefenterrein voor het Rode Leger (het gebied ligt in Brandenburg en was dus onderdeel van de DDR). In 1993 verlieten de laatste troepen het terrein maar door het vele oefenen met schieten hebben de soldaten duidelijk hun sporen achter gelaten. Grote stukken van het natuurgebied zijn gekapt om het oefenterrein uit te breiden of simpelweg door vuur verwoest. Afgezien van wat borden en betonresten, lijken er tegenwoordig weinig sporen meer over te zijn die duiden op het duistere verleden van het terrein. In Duitsland zijn veel voormalige militaire terreinen inmiddels (deels) toegankelijk als natuurgebied, heide gedijt goed op zand en is daarom een veelvoorkomend natuurverschijnsel. Toch, als je beter kijkt, kun je tussen de bloeiende heide en betonresten ook nog de ingang tot een enorme bunker vinden. Berlijn, je blijft me verrassen.

Enkele bescheiden borden duiden nog op de historie van het natuurgebied. Niet alle delen zijn vanwege gevaar en beschermd natuurgebied toegankelijk voor bezoekers. 

Het is even zoeken naar de bunker, welke midden op een open vlakte bevindt, waar vanaf een afstand alleen de ingang van de bunker te zien is. Helaas heb ik op internet weinig informatie kunnen vinden over de bunker. Mocht iemand meer weten over deze (of dit type) bunker, laat het vooral weten bij de reacties. Gewapend met een zaklamp gingen we de bunker binnen. Hoe heet het buiten ook was, de gedachte bij de geschiedenis van de bunker en de enorme duisternis lieten de rillingen over mijn rug lopen. Dat het in de bunker ineens 15 graden kouder was, kan er natuurlijk ook mee te maken hebben gehad.

De ingang van de bunker. Toen nog niets vermoedend hoe groot het ondergronds zou zijn. 

Bij het betreden van de bunker konden we niet zien tot hoever de bunker reikte.

Zelfs op een warme nazomerse dag was het fris en duister beneden. Meerdere kleinere schuilkelders kwamen uit op de hoofdgang.Uiteindelijk leidde de hoofdgang tot de binnenruimte van de bunker.Ook deze bunker was flink veel groter dan het buitenaanzicht deed vermoeden.

De zaklampen waren in ieder geval geen overbodige luxe op deze urbexexpeditie. Binnen was het pikkedonker! No way dat ik hier in mijn eentje naar binnen had gegaan. 

Afgezien van wat verroeste tonnen, veel betonpuin en wat verdwaalde resten van een ondergronds feestje, was er in de bunker weinig te zien. Zelfs geen street art. En toch was het een bijzondere en ook wel spannende ervaring om eens op eigen houtje zo’n bunker te ontdekken. Wil je meer weten over het ondergrondse Berlijn? Dan raad ik de rondleidingen door gerestaureerde bunkers van Berliner Unterwelten aan, zij kunnen er nog veel meer over vertellen. 

IMG_6900

En buiten scheen gewoon nog heerlijk het zonnetje!

Betonresten die herinneren aan de Berlijnse geschiedenis liggen roekeloos verspreid door het natuurgebied

Het is de moeite waard om ietwat van de wandelpaden af te wijken (let wel goed op de borden), je kunt er zomaar interessante resten tegenkomen van Berlijns geschiedenis. 

Schönower Heide als natuurgebied

Na de Duitse hereniging werd het gebied overgedragen aan de stad Berlijn. Door de vele munitieresten, was het lastig om het snel als natuurgebied voor bezoekers te openen. Toch is Schönower Heide sinds 2000 officieel een beschermd natuur gebied, dat zo’n 534 hectare aan oppervlakte beslaat. Er werden schapen op het terrein losgelaten, de wandelwegen werden aangelegd evenals een klein uitzichtplatform. Het idee om wilde dieren op het terrein los te laten ontstond in 2008, en werd een jaar later tot uitvoering gebracht.

Grote delen zijn afgezet om de flora en fauna te beschermen en die delen zijn voor bezoekers niet toegankelijk. Vanaf de uitzichttoren heb je echter ook een prachtig uitzicht over het afgesloten natuurgebied, dat uit prachtige zandvlaktes, duinen en heide bestaat. Met een beetje mazzel kun je er ook de wilde dieren spotten. Er leven veel herten op het gebied en wij hadden het grote geluk een grote groep met jonge herten te spotten. We hebben ademloos staan toekijken hoe de groep herten bij het meer stond te drinken. Wat een machtig mooie beesten.

Rondom het afgezette gebied lopen twee officiële wandelroutes van ca. 2 km en ca. 6 km. Langs de wandelroutes is veel informatie te vinden over alles wat in het natuurgebied leeft. Hetgeen waar het natuurgebied zijn naam aan te danken heeft is de heide. De heide staat momenteel in bloei en is prachtig! Uitgestrekte velden vol heide, het is echt een mooi gezicht. En omdat het park erg rustig is kun je hier heerlijk wandelen.

De heide (calluna vulgaris) staat tussen ongeveer midden augustus en midden september in bloei. 

Lila, groen en zandkleuren domineren het landschap. 

IMG_6908

Schönower Heide – bezoekersinformatie

  • Adres: Naturpark Barnim, ingang “Schönower Heide” aan de Schönwalder Chaussee in Bernau
  • OV: neem de S2 naar Zepernick (zone C). Vanaf daar kun je bus 868 nemen, een half uur wandelen of fietsen (je fiets kun je heel gemakkelijk meenemen in de S-Bahn, vergeet niet een extra ticket voor je fiets te kopen) naar de ingang.
  • Entree: gratis
  • Combineren met: het is absoluut aan te raden om in de omgeving te fietsen want ook Schloß Dammsmühle, de Liepnitzsee en FDJ Kaderschule (voormalige DDR-school aan de Bogensee) zijn de moeite waard. Allemaal op fietsafstand. In mijn BerlijnBlog Fotodagboek #66 doe ik er verslag van.
  • www.schoenower-heide-verein.de

Wist jij dat Berlijn zo’n prachtig heidegebied heeft? En dat daar zo’n bijzondere geschiedenis verscholen gaat? Mij heeft het in ieder geval weer verrast, zoals Berlijn dat zo vaak met mij doet. Daarom blijf ik deze stad zo fascinerend vinden!

 

Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Meld je aan voor mijn maandelijkse nieuwsbrief en onvang de laatste updates en exclusieve Berlijntips gratis in je inbox.

Je hebt je nu aangemeld voor de BerlijnBlog nieuwsbrief. Dank je wel!

Pin It on Pinterest

Share This