Gedächtniskirche

De evangelische Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche, die in de volksmond eigenlijk altijd Gedächtniskirche wordt genoemd staat aan de Breitscheidplatz in Berlijn. De Breitscheidplatz ligt aan het einde van de Kurfürstendamm in Charlottenburg in West Berlijn. De kerk bestaat uit verschillende bouwwerken en is een beschermd monument, de kerk is altijd al een herdenkingsplaats geweest, vroeger aan Wilhelm 1, en nu aan de tweede wereldoorlog. Je kunt de Gedächtniskirche elke dag bezoeken van 9:00 tot 19:00.

Bouw:

Kaiser Wilhelm II. is diegene die het idee had om deze kerk te bouwen. Kaiser Wilhelm Gedachtniskirche rond 1900De kerk zou een religieus aandenken zijn aan zijn grootvader Wilhelm I, de oprichter van het Duitse rijk. Er werd een architectuurwedstrijd gehouden die werd gewonnen door Franz Schwechten, die in Berlijn al eerder het Anhalter Bahnhof gebouwd had. De keizer zelf had veel invloed op de bouw van de kerk en nam vaak een bezoek aan de bouwplaats. Minder aandacht besteedde hij aan de kosten, de 6,8 miljoen mark die de kerk toentertijd heeft gekost werden hoofdzakelijk betaald door de Duitse provincies. De eerste steen werd gelegd in maart 1891, het gebouw met zijn 5 torens moest een indrukwekkende nagedachtenis zijn aan Wilhelm I. Dat werd het ook, de hoofdtoren van 113 meter hoog werd de hoogste toren van de stad. In 1895 werd de kerk geopend. Het ontwerp van de Keulse Schwechten werd in binnen- en buitenland geprezen.

Tweede wereldoorlog:

Tijdens de tweede wereldoorlog kreeg de Gedächtniskirche het heel zwaar te verduren. De oude toren van de Gedächtniskirche die nog staat, zonder topjeNog geen 50 jaar na de opening (1943) was de Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche één van de slachtoffers van zware bomaanslagen in Berlijn. Een groot deel van de imposante kerk werd vernield en er bleef nog maar een kleine schim over van wat de prachtige kerk ooit was. De overgebleven 68 meter toren kreeg na de oorlog al snel de bijnaam ‘holle kies’. Van het middenschip was ongeveer de helft weggeslagen, het resterende deel had nu meer weg van een grot dan van een kerk. In deze ruïne vonden tijdens en vlak na de oorlog gewoon kerkdiensten plaats. Tussen 1945 en 1956 bleef de ruïne onaangeroerd. 11 jaar na de oorlog werd er een wedstrijd georganiseerd door de gemeente om iemand uit de zoeken voor de renovering van de kerk. Deelnemers mochten helemaal zelf bedenken wat te willen doen met de kerk, zelfs afbreken stond hun vrij. De architect Egon Eiermann was de gelukkige winnaar van de wedstrijd! Hij wilde ervoor zorgen dat de brakke ruïne werd omgetoverd tot moderne nieuwbouw. Niet iedereen was het daarmee eens, burgers en andere architecten wilden de kerk in oude staat terug hebben, of op zijn minst de overgebleven toren behouden. De protesten werkten, de ruïne kon blijven staan en als monument aan de tweede wereldoorlog door het leven gaan. De opstand was niet voor niets geweest, de overgebleven toren van 68 meter werd opgepoetst en doet nu dienst als oorlogsmonument.

De nieuwe Gedächtniskirche:

De nieuwe Gedächtniskirche werd ingewijd op 17 december 1961, vier maanden na de bouw van de Muur.De oude toren van de Gedächtniskirche met één van de nieuwe torens ernaast De nieuwe kerk bestaat uit drie afzonderlijke delen: een achthoekig hoofdgebouw, een 58 meter hoge, eveneens achthoekige toren, en een kleine kapel. Alle drie de gebouwen gebouwd met gewapend beton, staal en kleine glasscherven in alle mogelijke blauwtinten. De nieuwe gebouwen staan om de oude toren van de oorspronkelijke Gedächtniskirche heen en ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Uiteindelijk kon meneer Eiermann eigenlijk best tevreden zijn met het nieuwe ontwerp.

De meningen over de nieuwe gebouwen zijn nogal verdeeld. De nieuwe onderdelen van de kerk zijn sober ingericht en passen niet goed bij het oude ontwerp. Toch, als je de nieuwe gebouwen van binnen gaat bezoeken zul je zien dat er heen hele aparte sfeer hangt. De gebouwen worden ook nu nog gebruikt voor diensten.

Door de lange smalle, en de korte brede vormen hebben de nieuwe gebouwen de bijnamen lippenstift en poederdoos gekregen. Let er maar eens op, met een beetje fantasie zie je er echt een lippenstift en poederdoos staan.

De kerk zonder top:

De belangrijkste toren van de Gedächtsniskirche moest het begeven tijdens de 2e wereldoorlog. Het enige wat nog over is, is een andere toren van 68 die ook niet geheel in tact meer is. De punt van de toren ontbreekt namelijk, het plaatje van de kerk zonder top is één van de bekendste in Berlijn.

De Gedächtniskirche bezoeken:

Het grootste nieuwe gebouw van de kerk van binnenDe Gedächtniskiriche is makkelijk te bereiken met het openbaar vervoer, en als je gaat shoppen op de Kurfürstendamm kom je automatisch al langs de kerk. De Gedächtniskirche missen is eigenlijk onmogelijk als je in Berlijn bent. Het is mogelijk om de oude toren te bezoeken en te betreden. Binnen is informatie te vinden over de geschiedenis, veel oude foto’s

Adres: Breitscheidplatz, 10789 Berlin (Charlottenburg)
Openbaar vervoer: U-bhf Kurfürstendamm, U+S-bhf Zoologischer Garten, of Bus 100.
Openingstijden: dagelijks van 9:00 tot 19:00.
Entree: de kerk kan gratis bezocht worden, het wordt echt wel zeer gewaardeerd een kleine of grote gift te geven. De Gedächtniskirche heeft hard onderhoud nodig en deze wordt alleen gefinancierd door de giften van de bezoekers.


Grotere kaart weergeven

15 Reacties

  1. Wim

    Is er ooit over gesproken om deze kerk te herbouwen ?
    Want Duitsers zijn hier zo goed in

    Antwoord
  2. hansvanderheijden

    ik zou wel eens willen weten , wat er op de plaats van Palast der Republiek DDR HONECKERS lampen Laden is komen te staan, of er wederom een kasteel SCHLOSS gebauwd gaat worden ,dat staat in Oost-Berlijn

    Antwoord
    • Marjolein

      Er wordt momenteel inderdaad gebouwd aan de wederopbouw van het Berliner Stadtschloss. De vorderingen kun je hier volgen.

      Antwoord
  3. Jos

    Wij hebben een verzorgde rondreis gemaakt met OAD. De chauffeur/reisleider was zeer goed op de hoogte. Toch vergeet je snel bijzonderheden. Door jouw blog kunnen wij alles nog eens rustig doorlezen. Alles ziet er prima uit. Complimenten.

    Antwoord
      • Marjolein

        Goed nieuws! Inmiddels is de Gedächtniskirche weer grotendeels zichtbaar!

        Antwoord
        • Peter

          We zijn er vandaag geweest. Alleen de Lippenstift (nieuwe toren) staat (nog) in de steigers, rest is zichtbaar en toegankelijk.

          Antwoord
  4. Marielle

    Wij staan er nu bijna tegenover en hij is nog steeds ingepakt. Erg jammer :(

    Antwoord
  5. Esther Franssens

    Hey! Is de kerk nog steeds ingepakt? Wij vertrekken donderdag naar Berlijn :-)

    Antwoord
  6. Jourtje

    Je zegt hierboven: De Gedächtniskirche missen is eigenlijk onmogelijk als je in Berlijn bent.

    Nou, ik zal je vertellen dat we er dichtbij in een hotel waren, maar ons rot hebben lopen zoeken naar die kerk! We zagen wel de grote “zuil” en de kapel. Maar waar was nou toch die kerk…???
    Navraag op de markt leerde ons dat die helemaal was ingepakt en wel zo goed, dat het echt op een heel ander gebouw leek…
    Haha, lachen hoor, we hadden het echt niet ontdekt!
    Gelukkig was er nog wel iets te zien van de muurschilderingen. Ook de kapel was toegankelijk.
    Maar om de Gedächtniskirche echt te zien, zullen we opnieuw naar Berlijn moeten komen.. We houden het in de gaten en komen zodra de restauratie klaar is, graag terug.

    Antwoord
    • Marjolein

      Ha Jourtje, ja balen he! Hij zit al een beste tijd ingepakt maar het was noodzakelijk voor de Gedächtniskirche dat er wat onderhoud gepleegd zou gaan worden. Er is inderdaad van de buitenkant niets meer te zien. Gelukkig is er een goede permanente tentoonstelling in de kerk dus ik hoop dat jullie er toch nog een beeld van hebben gekregen. En een extra reisje naar Berlijn, dat is natuurlijk ook geen straf ;)

      Antwoord
      • Jourtje

        O nee, zeker geen straf – ik zie er al naar uit. Even doorsparen als de regering dat tenminste mogelijk maakt :-)… En ja, we hebben het één en ander begrepen.
        Ik ben nog wel op zoek naar info over de kerkelijke gemeente van de Gedächtniskirche in de tijd van ruwweg 1930 t/m 1950. Het is moeilijk daarover iets te vinden op internet. Vrijwel altijd gaat het dan meteen toch over het toeristisch gedeelte. Of over de architectuur, of de muurschilderingen.
        Ik ben op zoek naar “gedachten”, haha, die geven ze niet zomaar prijs. Ik heb wel iets gelezen erover in de tentoonstelling, maar er was voorzover ik weet geen boekje daarover te vinden.
        Die vond ik wel bij de Bernauerstrasse – de Versöhnungskirche. Heel goed en open beschreven. Was erg fijn dat dit er lag en gekocht kon worden.

        Antwoord
  7. Evane May Chork

    Superduper bedankt voor wat extra info Marjolein! Heb een tijdje op Wikipedia rondgehangen en vond er maar weinig. Maar door jou heb ik toch een fantastische spreekbeurt om te houden tijdens onze schoolreis naar Berlijn!! DANKE SCHÖN! :D

    x
    Eve

    Antwoord
  8. Tanja

    De kerk staat op dit moment ingepakt.. ze zijn aan het restaureren.
    Wij hebben er een tijdje rondgelopen, want we konden hem niet vinden..
    Je ziet alleen de windvanger er bovenuit steken.

    Antwoord
    • Marcel

      Ha ja, wij waren m ook al kwijt ;-) Nog steeds in steigers. Steigerwerk is ingepakt en kerk ziet er uit als een niet opvallend kantoorgebouw.

      Antwoord

Trackbacks/Pingbacks

  1. Gedächtniskirche staat op instorten - berlijn-blog.nl - [...] staat op instorten Posted by marjolein August 9, 2008 De Gedächtniskirche in Berlijn is één van de belangrijkste bezienswaardigheden…

Reactie verzenden

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Meld je aan voor mijn maandelijkse nieuwsbrief en onvang de laatste updates en exclusieve Berlijntips gratis in je inbox.

Je hebt je nu aangemeld voor de BerlijnBlog nieuwsbrief. Dank je wel!

Pin It on Pinterest

Share This