Met  365 meter hoogte is de Fernsehturm (1965 – 1969) het hoogste bouwwerk van Duitsland en een bekend herkenningspunt voor Berlijn. Vanaf het uitzichtsplatform kun je mijlenver over de stad kijken, en zelfs tot ver daarbuiten.

➤ Meer informatie op mijn blog over de Fernsehturm
➤ Bespaar wachttijd en koop je tickets vooraf online

Misschien wel de meest bekende bezienswaardigheid van Berlijn: de Brandenburger Tor (1778 – 1791). Deze poort verschafde ooit toegang tot het Berlijn binnen de stadsmuren. Van alle stadspoorten die de stad rijk was, is de Brandenburger Tor de enige overgeblevene. Omdat de poort op de patrouilleweg tussen de Berlijnse Muur kwam te liggen, was deze tijdens de Koude Oorlog onbereikbaar. Na de val van de Berlijnse Muur kwam de poort symbool te staan voor de Duitse hereniging.

➤ Meer informatie op mijn blog over de Brandenburger Tor

De Kaiser Wilhelm Gedächtniskirche (1891 – 1895), zoals de verwoeste kerk officieel heet, was ooit het symbool voor Pruisen. De kerk is in de Tweede Wereldoorlog (1943) zwaar door bombardementen getroffen. Alleen de westelijke toren staat er nog. In de toren kun je meer informatie vinden over de geschiedenis, en historische foto’s, van de kerk. Naast de Gedächtniskirche zijn twee nieuwe kerken gebouwd die nog worden gebruikt voor kerkdiensten.

➤ Meer informatie op mijn blog over de Gedächtniskirche

De Gendarmenmarkt staat bekend als het mooiste plein van Berlijn. Als je er komt, zie je direct waarom. De historische Französische en Deutsche Dom prijken tegenover elkaar en zorgen voor een romantische sfeer. In het Konzerthaus treden regelmatig orkesten op. Kom je in december naar Berlijn? De kerstmarkt op de Gendarmenmarkt is een van de mooisten van de stad.

➤ Meer informatie op mijn blog over de Gendarmenmarkt

De Reichstag is de plek waar het Duitse parlement zetelt. Een prachtig historisch gebouw met een rijke geschiedenis. Vanaf de moderne glazen koepel heb je een gaaf uitzicht over de stad. Toegang is gratis, maar je moet je wel even aanmelden van tevoren.

➤ Meer informatie op mijn blog over de Reichstag
➤ Gratis online aanmelden voor een bezoek

De vijf historische musea die deel uitmaken van het befaamde museumeiland zijn bekend om hun kunstverzamelingen en historische schatten. Het Pergamon Museum is met een grote verzameling aan Griekse en Babylonische kunstvoorwerpen een absolute aanrader. De Ishtar poort van Babylon en het enorme Pergamon Altaar mag je niet missen! Ook het Neues Museum (collectie Griekse en Egyptische kunstwerken) en de Neue Nationalgalerie (verzamelingen 19e eeuwse beeldhouwwerken en schilderijen van voornamelijk Duitse kunstenaars) zijn zeer de moeite waard.

➤ Meer informatie op mijn blog over het Museuminsel

De prachtige neogotische Oberbaumbrücke verbindt de wijken Kreuzberg en Friedrichshain met elkaar. Dat vind ik bijzonder, want deze brug scheidde ooit West- en Oost-Berlijn van elkaar. Nu heerst er altijd een bijzondere vrij sfeer op de brug: er treden regelmatig spontaan bandjes op, en je hebt een mooi uitzicht over de Spree en de Berlijnse skyline.

➤ Meer informatie op mijn blog over de Oberbaumbrücke

Potsdamer Platz was ooit een van de drukste kruispunten in Europa. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het gebied echter volledig in puin gelegd. Tijdens de Koude Oorlog scheidde de Berlijnse Muur hier West- en Oost-Berlijn van elkaar. Na de val van de muur werd het plein volledig heropgebouwd en staat het vol moderne kantoorgebouwen en winkelcentra. Enkele stukken Berlijnse Muur en een verlaten wachttoren herrineren nog aan DDR-tijden.

➤ Meer informatie op mijn blog over Potsdamer Platz

Berlijn stikt van de prachtige hofjes. Het was vroeger een efficiente manier van bouwen (lees hier meer over de Mietskaserne) en tegenwoordig vind je er vaak leuke winkeltjes, cafeetjes en een kijkje in het Berlijn van toen. De Hackesche Höfe is een aaneenschakeling van wel acht verschillende hofjes en met de prachtig betegelde muren in Jugendstil, een van de mooiste hofjes van Berlijn.

➤ Meer informatie op mijn blog over de Hackesche Höfe

De 2.711 botonnen blokken herinneren de 6 miljoen Joden die onder het nazi-regime zijn omgekomen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het monument beslaat een enorme oppervlakte en het bijzondere is dat je zelf door de blokken heen kunt wandelen. De smalle paadjes en de hoge botonnen blokken geven een gedesorienteerd en beklemmend gevoel. Erg indrukwekkend.

➤ Meer informatie op mijn blog over het Holocaust monument

Siegessäule

De overwinningszuil (1864 – 1873) werd gebouwd ter ere van de Pruisische overwinning in de Pruisisch-Deense oorlog van 1864. Viktoria, de goding van de overwinning, prijkt bovenop de zuil en schittert in de zon. Een wenteltrap brengt je op 67 meter hoogte vanwaar je een prachtig uitzicht hebt over het stadspark Tiergarten.

➤ Meer informatie op mijn blog over de Siegessäule

Joods Museum

In het Joods Museum (2001) kun je alles te weten komen over de geschiedenis van het Joodse volk. Natuurlijk speelt de Holocaust daarin een grote rol. Het bijzondere van het museum is, naast de uitgebreide tentoonstelling, de bijzondere architectuur en de monumenten die zich in het gebouw bevinden. Sla zeker de Holocausttoren, de Garden of Exile en de Memory Void niet over.

➤ Meer informatie op mijn blog over het Joods Museum

De Boxhagener Platz is het centrale plein van de voormalige Oost-Berlijnse wijk Friedrichshain. Op zaterdag vindt je er de weekmarkt, op zondag kun je er snuffelen op de vlooienmarkt. Bij mooi weer zitten Berlijners met een biertje op het grasveld of strijken ze neer bij een van de vele terrasjes rondom het plein.

➤ Meer informatie op mijn blog over de weekmarkt en de vlooienmarkt op Boxhagener Platz

Modellpark Berlin-Brandenburg

Op je dooie akkertje rondwandelen tussen de Siegessäule, de Brandenburger Tor en de Karl-Marx-Allee? Dat kan in het miniatuurpark. Veel Berlijnse bezienswaardigheiden zijn als model nagebouwd. De details van de miniaturen zijn indrukwekkend!

➤ Meer informatie op mijn blog over Modellpark Berlin-Brandenburg

Karl-Marx-Allee

De allee tussen Alexanderplatz en de Frankfurter Tor was de paradestraat van de DDR. Hier werden moderne woningen en winkels gebouwd om te laten zien hoe goed de burgers het in Oost-Berlijn hadden. Ook nu nog is dit de plek waar je potserige socialistische architectuur kunt spotten, de hele straat staat er vol mee.

Unter den Linden is de historische prachtboulevard van Berlijn, ooit laten bouwen door de Pruisische keurvoorst Hertog Friedrich Wilhelm. De boulevard moest het Berliner Stadtschloß verbinden met het stadspark Tiergarten. Tegenwoordig vind je er veel bekende bezienswaardigheden zoals de Neue Wache, de Staatsoper en het Duits Historisch Museum.

➤ Meer informatie op mijn blog over Unter den Linden

Op een dag het gevoel hebben dat je in Japan, Korea en Marokko bent geweest? Dat kan in de prachtige thematuinen van het Gärten der Welt. Het uitgestrekte park herbergt zelfs de grootste Chinese tuin buiten China, in de Chinese theetuin kun je ook nog eens terecht voor een heerlijke kop groene thee.

➤ Meer informatie op mijn blog over de Gärten der Welt

Een oud rangeerterrein in de wijk Schöneberg doet nu dienst als prachtig park. De bomen en de graffiti kleuren uitstekend bij de verroeste sporen. Wist je dat het park bekend staat om het grote aantal vogelsoorten dat hier leeft?

➤ Meer informatie op mijn blog over het Schöneberger Südgelände

Wat in de Koude Oorlog een afluisterstation was van de Amerikaanse geheime dienst (NSA), is nu een verlaten gebouw vol graffiti. Gelegen midden in het Grunewald biedt het een waanzinnig uitzicht over het bos met de Berlijnse skyline aan de horizon. Je kunt meer te weten komen over het terrein tijdens de rondleiding.

➤ Meer informatie op mijn blog over de Teufelsberg en de rondleiding

Het ondergrondse Berlijn biedt vele mysterieuze geheimen. Bunkers, vluchttunnels, schuilkelders, er valt een hoop te ontdekken. De organisatie Berliner Unterwelten organiseert verschillende rondleidingen door het ondergrondse Berlijn, de meeste beginnen bij station Gesundbrunnen.

➤ Meer informatie op mijn blog over Berliner Unterwelten
➤ Check de tijden en punt van vertrek vooraf online

Checkpoint Charlie was een controlepost langs de Berlijnse Muur tussen de Amerikaanse en Russische sector. Tegenwoordig staat hier een replica van de controlepost en kun je hier meer te weten komen over de Koude Oorlog in het Mauermuseum.

➤ Meer informatie op mijn blog over Checkpoint Charlie
➤ Heel eerlijk? Ik vind Checkpoint Charlie eigenlijk te commercieel. Er zijn goede alternatieven!

Station Friedrichstraße was tijdens de Koude Oorlog het enige station waar je over kon stappen van West-Berlijnse, op Oost-Berlijnse, treinen (en vice versa). Natuurlijk alleen als je de juiste papieren in je bezit had. De grenscontrole vond plaats in het Tränenpalast, het gebouw herbergt nu een erg interessante tentoonstelling over de Berlijnse Muur met veel persoonlijke herinneringen aan deze grensovergang.

➤ Meer informatie op mijn blog over het Tränenpalast

Omdat de Berlijnse Muur heel dicht op de Bernauer Straße stond, zijn er aardig wat Oost-Berlijners geweest die op deze plek naar West-Berlijn zijn gevlucht. Een openluchttentoonstelling herinnert daaraan. Vanaf het documentatiecentrum kijk je uit op een overgebleven stuk Berlijnse Muur met patrouilleweg en wachttoren.

➤ Meer informatie op mijn blog over de Gedenkstätte Berliner Mauer

De voormalige Stasi-gevangenis Hohenschönhausen is een plek waar gruwelijke misdaden hebben plaats gevonden. Mensen die in opstand kwamen tegen het communistische regime kwamen hier vast te zitten. De rondleidingen door ex-ingezetenen zijn erg indrukwekkend maar ook de tentoonstelling mag je zeker niet overslaan.

➤ Meer informatie op mijn blog over de Gedenkstätte Hohenschönhausen

Elke keer als ik de voormalige landingsbanen op Tempelhof betreed, bekruipt me een gevoel van vrijheid. Over de landingsbanen kunt skateboarden, hardlopen of fietsen is een geweldige ervaring! Op het terrein kun je ook prima picknicken, barbecuen, in een van de volkstuinetjes zitten of vogels spotten. De mogelijkheiden zijn eindeloos!

➤ Meer informatie op mijn blog over Park Tempelhof

Verstopt op een wat schimmig bedrijventerrein in Noord-Charlottenburg ligt Gedenkstätte Plötzensee. Hier bracht het nationaalsocialistische regime de belangrijkste politieke gevangenen op gruwelijke wijze om het leven.

➤ Meer informatie op mijn blog over de Gedenkstätte Plötzensee

Luchthaven Tempelhof werd gebouwd in 1923, maar kreeg zijn huidige vorm in 1941. Het hoofdgebouw is het grootste en meest indrukwekkende overgebleven stuk nazi-architectuur, nog altijd is het een van de grootste gebouwen ter wereld. Tijdens de Koude Oorlog kwam het vliegveld in West-Berlijn te liggen en werd het als luchtbrug gebruikt, zo konden goederen naar West-Berlijn worden geimporteerd. Er zijn dagelijks rondleidingen door de gebouwen.

➤ Meer informatie op mijn blog over luchthavengebouw Tempelhof

Het Nikolaiviertel is de plek waar het allemaal begon, je zou het het historische centrum van Berlijn kunnen noemen. De Nikolaikirche is de oudste kerk van de stad, daaromheen liggen kleine schattige straatjes en traditionele restaurants (al dan niet replica daarvan). Toeristisch, maar wel leuk om even doorheen te wandelen.

➤ Meer informatie op mijn blog over de Nikolaikirche

Rondvaart over de Spree

De voetjes even rust geven? Berlijns bezienswaardigheden bewonderen van het water? Lekker van het zonnetje genieten op een boot? Klinkt goed he? Dan moet je eens op een rondvaart over de Spree mee gaan. Verschillende rederijen vertrekken achter station Friedrichstraße.

➤ Meer informatie op mijn blog over rondvaarten over de Spree

Monument Gleis 17

Vanaf station Grunewald werden in de Tweede Wereldoorlog duizenden Joden naar concentratiekampen gedeporteerd – hier wisten ze dat dit de reis was naar hun waarschijnlijk laatste rustplaats.  Op het station is een spoor als monument ingericht ter nagedachtenis van de slachtoffers. Een serene en zeer indrukwekkende plek.

➤ Meer informatie op mijn blog over het monument Gleis 17

Parkfriedhof Marzahn (1909) is een mooie combinatie tussen een park en een begraafplaats. De begraafplaats is in eerste instantie aangelegd voor de arme en minder welvarende Berlijners uit de oostelijke buitenwijken. Al snel werd deze begraafplaats ook gebruikt om oorlogsslachtoffers, waaronder een groot aantal gevallen Russische soldaten om de slag om Berlijn, een laatste rustplaats te bieden.

➤ Meer informatie op mijn blog over de Parkfriedhof Marzahn

In Berlijn bevinden zich verschillende monumenten waar Russische soldaten die zijn omgekomen bij de slag om Berlijn liggen begraven. Maar de monumenten zijn meer dan een rustplaats alleen. Ze zijn een bijzonder stukje patserige communistische architectuur.

➤ Meer informatie op mijn blog over het Russiche monument in Schönholzer Heide
➤ Andere Russische monumenten in Berlijn

Middenin het prachtige uitgestrekte stadspark Tiergarten staat een bombastisch monument. Hier liggen Russische soldaten begraven die zijn omgekomen bij de slag om Berlijn. Het monument biedt hen een prachtige laatste rustplaats met alle communistische leuzen van dien.

➤ Meer informatie op mijn blog over het Russiche monument in Tiergarten
➤ Andere Russische monumenten in Berlijn

Russisch monument Treptower Park

Treurwilgen, trotse leuzen, beelden van strijdende soldaten. Aan niets mag het ontbreken om de soldaten uit het rode leger te herdenken en te eren. Meer dan 7.000 liggen er hier begraven. Ze zijn om het leven gekomen bij de slag om Berlijn.

➤ Meer informatie op mijn blog over het Russiche monument in het Treptower Park
➤ Andere Russische monumenten in Berlijn

East Side Gallery

Met 1,7 kilometer is de East Side Gallery het laatste overgebleven stuk Berlijnse Muur. Maar het is vooral een canvas voor artiesten. Na de val van de Berlijnse Muur werd dit stuk beton door internationale kunstenaars beschilderd. Het centrale thema? Vrijheid. Loop van Ostbahnhof naar de Oberbaumbrücke en laat je verrassen door de kunstwerken.

➤ Meer informatie op mijn blog over de East Side Gallery

In deze vredige villa aan de Wannsee besloot de nazitop over te gaan op systematische uitroeiing van alle Joden in Europa. Een bezoek aan de tentoonstelling in het Haus der Wannsee-Konferenz gaat je dan ook niet in de koude kleren zitten. Misselijkmakend. Maar ik had daarna ook een groot gevoel van dankbaarheid, dat we nu in een vrij land wonen. Deze geschiedenis mogen we nooit vergeten.

➤ Meer informatie op mijn blog over het Haus der Wannsee-Konferenz