Je zaterdagavond niet doorbrengen in een hip restaurant, een stijlvolle cocktailbar of een trashy club, maar al hoppend van museum naar museum. Saai? Nee man. Hartstikke leuk juist! Tijdens het jaarlijkse Lange Nacht der Museen kun je de hele avond in allerlei verschillende musea ronddwalen voor een vaste prijs. Meer dan 70 verschillende galerieën, monumenten en paleizen openen hun deuren tijdens de Berlijnse Museumnacht. Voor unieke rondleidingen, drankjes en gezelligheid wordt gezorgd. Reden genoeg om je eens een avondje onder te dompelen in alle kunst en cultuur die Berlijn te bieden heeft.
Vorig weekend was het weer Lange Nacht der Museen en in dit artikel doe ik verslag. Welke musea vond ik de moeite waard en… welke mag je wat mij betreft overslaan? Je leest het hier!
De Berlijnse Museumnacht
In 1997 vond de Lange Nacht der Museen voor het eerst plaats in Berlijn. 70 verschillende instellingen bundelden hun krachten op één evenement en ontvingen bezoekers tot 2:00 uur in de nacht. Ze organiseerden speciale workshops, unieke lezingen en interessante rondleidingen speciaal voor deze avond. Sindsdien groeit het aantal bezoekers, musea en tentoonstellingen elk jaar weer.
Hoe werkt het?
Je koopt één ticket voor een vaste prijs en krijgt daarmee toegang tot alle deelnemende musea. Daarnaast mag je gebruik maken van het Berlijnse openbaar vervoer binnen de zones A,B en C en van de speciale pendelbussen die de hele avond op verschillende routes langs de deelnemende musea rijden. Het ligt er een beetje aan het aantal musea dat je bezoekt, maar als je het slim plant, dan heb je je kaartje er met twee museumbezoeken al uit (vooral de musea op het Museuminsel zijn normaal behoorlijk prijzig). Goede budgettip dus! Bovendien worden er veel unieke rondleidingen georganiseerd voor de Lange Nacht waarbij je kunt aansluiten en dat maakt het extra leuk. Een Berlijns succesconcept dat inmiddels door 120 verschillende steden wereldwijd is opgepikt en elk jaar weer wordt uitgebreid.
Mijn Museumnacht – 2015 editie
Voor mij is de Lange Nacht der Museen de uitgelezen kans om weer wat musea van mijn bucketlist te strepen. Ondanks dat ik regelmatig naar een museum ga, heb ik nog láng niet alle musea in Berlijn bezocht. Misschien ook niet zo gek als je bedenkt dat Berlijn zo’n 180 musea telt en ik vaak terugkeer naar mijn favorieten. Aan de Lange Nacht der Museen doen zowel grote gerenommeerde musea mee, als kleinere minder bekende musea. Meer dan genoeg keuze! De vraag is dus meestal niet óf ik de Lange Nacht bezoek, maar wélke musea ik bezoek… Uiteindelijk viel de keuze dit jaar op:
- Museum für Naturkunde
- Berliner Dom
- Neues Museum
- Altes Museum
- Humboldtbox
- Trabant Museum
- St. Matthäus-Kirche
- Berlin Story Bunker
- Berlinische Galerie
Ben je benieuwd hoe ik deze musea vond? Lees dan snel verder!
Stop 1: Museum für Naturkunde
Adres: Invalidenstraße 43, OV: U6 Naturkundemuseum
Voordat ik vertrok heb ik op de website van de Lange Nacht der Museen een lijstje samengesteld van alle musea die ik graag wilde bezichtigen. Je kunt ze op de kaart laten tonen en zo een handige route uitstippelen langs alle adresssen. De musea die ik wilde bezoeken lagen allemaal op een noord-zuid as dus ik begon bij het meest noordelijke museum: het Museum für Naturkunde. Klokslag 18:00 uur stond ik voor de deur. De façade van het museum zou wel een opknapbeurt kunnen gebruiken maar ergens heeft die ruwe buitenkant wel iets typisch Berlijns. Snel naar binnen!
Bij binnenkomst word je gelijk verwelkomd door een stel dinoskeletten. Als er niet zoveel andere bezoekers zouden zijn geweest, had het net geleken of ik meespeelde in A Night at the Museum. Eerlijk is eerlijk? De aankomsthal is nét niet zo indrukwekkend als het Londense equivalent National Museum of Natural History, maar zeker wel bijna. Echt een bijzondere gewaarwording om die enorme geraamtes van zo dichtbij te zien.
Naast het van dichtbij bekijken van dinoskeletten kun je ook gruwelen bij dieren op sterk water, alles te weten komen over het heelal en nog veel meer. Absolute aanrader!
Stop 2: Berliner Dom
Adres: Am Lustgarten, OV: bus 100, bus 200, S+U Alexanderplatz
Je kunt gebruik maken van de Lange Nacht der Museen pendelbussen maar ik geef de voorkeur aan de fiets. De bussen op sommige routes rijden ‘slechts’ een keer per 20 minuten en niet alle musea die ik wilde bezoeken lagen op dezelfde route. Omdat het lekker weer was, scheurde ik lekker met de fiets door Mitte! Sowieso is dat een fijne manier om Berlijn te ontdekken want je ziet niet alleen veel meer, je kunt ook stoppen waar je wilt om even snel een foto te maken.
Ik naderde het Museuminsel met het prachtige Bode Museum in de punt van het eiland. Ligt ze er niet prachtig bij in de avondzon?
Ik ben nog nooit in het Bode Museum geweest. Ook dit jaar besloot ik de Middeleeuwse sculpturenverzameling over te slaan. Ik moet eerlijk bekennen dat dit niet mijn favoriete tak van kunst is. De sfeer rondom het Bode Museum was wel erg goed! Nu ik dit schrijf, baal ik eigenlijk dat ik niet even ben gaan kijken. De Lange Nacht is namelijk ook prima voor wat vooronderzoek. Even snel kijken of het wat is en eventueel later terug komen… Nou ja, volgende keer dan maar!
Overal speelden straatmuzikanten. Had natuurlijk helemaal niets met de Lange Nacht der Museen te maken maar gezellig was het wel!
De pompeuze neobarokke Berliner Dom is één van de blikvangers op het Museumsinsel, zowel van buiten als van binnen. De avondzon liet het Museuminsel gloeien in geel licht en ik besloot uit strategische overwegingen om eerst de Berliner Dom te bezoeken. Vanaf de koepel zou ik mooi de zonsondergang over het Museuminsel kunnen fotograferen! Dacht ik…
Helaas viel mijn plan enigszins in duigen. De dom kon ik wel bezoeken. De koepel, vanwaar je een mooi uitzicht over Berlijn hebt, was helaas tijdens de Lange Nacht der Museen gesloten.
Maakt niet uit. Dan grijp ik de kans om de dom weer eens van binnen te fotograferen.
De Berliner Dom is gebouwd als kathedraal van de Hohenzollern onder Wilhelm II. tussen 1894 en 1905. De oorspronkelijke barokke kathedraal die sinds 1747 op het eiland stond, werd op bevel van de keizer vernietigd, en de nieuwe dom werd op dezelfde plek gebouwd. Bombardementen van de geallieerden tijdens de Tweede Wereldoorlog beschadigden de dom maar dit keer bleef ze staan. Na restauraties is de huidige, eenvoudigere bouw ontstaan. Desondanks is de Berliner Dom nog altijd de grootste en belangrijkste Protestantse kerk van Duitsland.
Julius Raschdorf, de architect van de Berliner Dom, koos voor een barokke structuur met Renaissancistische invloeden. Het interieur van de Dom is rijkelijk versierd met mozaïeken en moest en tegenhanger worden van de Sint-Pietersbasiliek in Rome. Of dat is gelukt? Je mag het zeggen. Het moet je smaak zijn!
In de Dom kun je de sarcofagen van de Pruisische koningen, een enorm orgel, de centrale koepel en kitsche mozaïeken bewonderen. De topattractie van de protestantse kerk is het wereldberoemde Sauerorgel, een gigantisch orgel met 113 registers. Tijdens de Lange Nacht der Museen is de Berliner Dom een geliefde locatie omdat er een groots orgelconcert wordt gegeven.
Stop 3: Neues Museum
Adres: Bodestraße 1 , OV: bus 100 en bus 200 Lustgarten, S+U Alexanderplatz
Wat een gezelligheid op het Museuminsel! Links van de Neue Nationalgalerie, die je op deze foto ziet, staat het Neues Museum. Ik durf het bijna niet te zeggen maar ik was nog nooit in het Neues Museum geweest…
Blik op de Alte Nationalgalerie vanuit het Neues Museum. Het Neues Museum staat bekend om haar collectie archeologische verzamelingen uit Egypte. Het pronkstuk van de collectie is de buste van de Egyptische Koningin Nefertiti, een van de beroemdste kunstwerken uit het Oude Egypte dat in 1912 door de Duitse archeoloog Ludwig Borchardt werd gevonden. Het beeld is gemaakt rond 1350 voor Christus en heeft meer dan 3.000 jaar onder de grond gelegen. Bizar he?
Net als bijna heel Berlijn is het Neues Museum tijdens de Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigd geraakt. Pas in 1989 werd het gebouw van instorting gered. David Chipperfield won de uitgeschreven architectuurwedstrijd en hij startte in 1999 met de reconstructie van het gebouw. Het is nog altijd een prachtig museum, maar het valt toch ietwat in het niet bij hoe het ooit moet zijn geweest.
Het Neues Museum staat vol Egyptische schatten: sarcofagen, een mummie, muurschilderingen, en een enorme papyruscollectie. Ik kwam er niet aan toe om alles uitgebreid te bekijken maar je zou hier in principe zo een hele middag kunnen doorbrengen.
Volgens mij was dit het eerste jaar dat de Lange Nacht in augustus werd georganiseerd en dat deed de sfeer goed! Ik kan me een hele koude en regenachtige Lange Nacht der Museen in 2011 herinneren en ik moet zeggen dat ik de voorkeur geef aan een warme avondzon en een verzameling strandstoelen. Tussen het museumhoppen even relaxen in een strandstoel. Heerlijk!
Stop 4: Altes Museum
Adres: Am Lustgarten, OV: bus 100 en bus 200 Lustgarten, S+U Alexanderplatz
De trappen van het Altes Museum zijn altijd erg geliefd als zitplek. Niet gek, want vanaf hier heb je een mooi zicht op de Berliner Dom en de bouwplaats van het Berliner Stadtschloß. Terwijl de zon onder begon te gaan, besloot ik het oude museum eens van binnen te inspecteren. Ook in dit museum was ik nog nooit eerder geweest. Slechte Berlijnblogger dat ik ben…
In de permanente tentoonstelling in het Altes Museum zijn kunstcollecties van de Grieken, Etrusken en Romeinen verenigd onder één dak. Vazen, sieraden, munten, majestueuze graven en heiligdommen. Een tripje kunstgeschiedenis dus! Vooral de standbeelden van keizers en machtige goden in de koepel vond ik prachtig om te zien.
Superhelden gaan ook naar het museum.
Hoewel ik ook het Altes Museum prachtig vond om te zien, geef ik de voorkeur aan het Neues Museum. Het leuke van de Lange Nacht der Museen is natuurlijk dat je overal even binnen kunt wandelen en daar kunt blijven hangen waar het het leukst is.
Stop 5: Humboldtbox
Adres: Schloßplatz 5, OV: bus 100 en bus 200 Lustgarten, S+U Alexanderplatz
Tegenover het Museuminsel wordt het oude Berliner Stadtschloß herbouwd, het Pruisische paleis dat in de Tweede Wereldoorlog compleet werd verwoest. Het werd in 1950 door de Oost-Duitsers opgeblazen en ze bouwden hun cultuurcentrum op deze plek: het Palast der Republik. Nadat ook dit gebouw is gesloopt, wordt er inmiddels druk gebouwd aan de wederopbouw van het historische paleis. Op de maquette zie je hoe groot het pompeuze Stadtschloß was en hoe de Berliner Dom er voor de Tweede Wereldoorlog bijstond.
In de futuristische Humboldtbox kun je alles over de geschiedenis en wederopbouw van het Berliner Stadtschloß te weten komen. Vanaf het dakterras kijk je uit over de bouwplaats en Unter den Linden en daar wilde ik graag wat nachtfoto’s maken. Helaas kwam ik van een koude kermis thuis. Omdat ik de tentoonstelling al een keer had gezien en het dakterras gesloten was voor een besloten feest, stond ik snel weer buiten. Wel een leuke tentoonstelling om te bekijken als je meer te weten wilt komen over de Pruisische geschiedenis in Berlijn.
Stop 6: Trabi-Museum
Adres: Zimmerstraße 15, OV: U6 Französische Straße
“In het Trabi-Museum kun je allerlei modellen van het Oost-Duitse automerk bekijken.” Ik liet me verleiden door deze slogan van het museum en tourde richting Zimmerstraße.
Vervolgens was ik nogal teleurgesteld in het museum. Ja, het is best geinig om een paar verschillende modellen Trabant (bijvoorbeeld een Polizei-Trabi en een kampeer-Trabi) te zien maar daar is ook alles mee gezegd. Ik vond het jammer dat er vrijwel geen achtergrondinformatie was.
Volgens mij bestond dit patroontje niet in de DDR… Nee, dit is niet een museum dat ik zou aanraden. Misschien wel leuk voor autoliefhebbers? Het fijne van de Lange Nacht is dat het me geen cent extra heeft gekost. Zo kwam ik er tijdens een vorige Lange Nacht ook al eens achter dat het Mauermuseum en het Computerspielemuseum niets voor mij zijn. Ach, niet alles kan altijd maar goed zijn ;-).
Stop 7: St. Matthäus-Kirche
Adres: Matthäikirchplatz, S+U Potsdamer Platz
Inmiddels was het pikkedonker en ik fietste richting Potsdamer Platz. De St. Matthäus-Kirche (1846) is een vreemde eend in de bijt tussen alle moderne architectuur rondom Potsdamer Platz. Gebouwd is deze kerk in de 19e eeuw om het snel groeiende Berlijn van meer kerken te voorzien. De oude kerk contrasteert behoorlijk met de Neue Nationalgalerie en het Kulturforum. Toch heeft de kerk van binnen ook een modern tintje, te danken aan de renovaties na de verwoesting in de Tweede Wereldoorlog. Regelmatig zijn er interessante tentoonstellingen te bezoeken in de St. Matthäus-Kirche en dat was ook de reden dat deze kerk op mijn lijstje stond.
Momenteel is de tentoonstelling After the Rain van de Zuid-Koreaanse Jinran Kim te bekijken. In grootformaat portretteert hij de Trümmerfrauen, de vrouwen die het verwoeste Berlijn na de Tweede Wereldoorlog opruimden. Prachtige platen en indrukwekkende beelden. Deze tentoonstelling is nog tot 11 oktober te bezichtigen.
Bij het Kulturforum stoppen verschillende lijndiensten. Het gebruik van de buslijnen is inbegrepen in de prijs van het kaartje voor de Lange Nacht der Museen. Het bespreken van je foto’s met de buschauffeur ook? De sfeer is in ieder geval heel relaxed en gemoedelijk. Erg fijn!
Stop 8: Berlin Story
Adres: Schöneberger Straße 23a, OV: S Anhalter Bahnhof
Dit is de Anhalter Bunker. Een overgebleven Hochbunker uit de Tweede Wereldoorlog, met vijf verdiepingen en schuilruimte voor 12.000 mensen, op loopafstand van Potsdamer Platz. Een bijzondere locatie voor een museum! Zeker zo laat op de avond is het een bijzondere gewaarwording om ineens oog-in-oog te staan met deze massieve bunker.
De naam van het museum is allesverklarend. Hier wordt de Berlin Story vanaf het ontstaan van de stad tot aan nu verteld. 30 verschillende stations nemen je in chronologische volgorde mee door de geschiedenis van Berlijn. Er is veel aandacht voor oude foto’s, objecten, kaarten, vlaggen, zegels, videomateriaal, folders, kranten en nog veel meer visueel materiaal, zodat je echt een gevoel kunt krijgen voor het Berlijn van toen. De tentoonstelling wordt aangevuld met beknopte informatieborden en een audiotour (aanrader!).
Dat het museum in een bunker is gehuisvest maakt het extra bijzonder en past ook goed bij de inhoud van het museum.
Stop 9: Berlinische Galerie
Adres: Alte Jakobstraße 124-128, OV: U1 Hallesches Tor, U6 Kochstraße /Hallesches Tor of U8 Moritzplatz
Rond middernacht kwam ik aan bij de laatste stop van de avond: de Berlinische Galerie. Museum voor moderne kunst, architectuur en fotografie. Succes verzekerd want dit is, mede dankzij de interessante wisselende tentoonstellingen, een van mijn favoriete musea in Berlijn.
De tentoonstelling Radically Modern stond toevallig nog op mijn lijstje en dus kwam het goed uit dat de Berlinische Galerie ook onderdeel uitmaakte van de Lange Nacht der Museen. De tentoonstelling staat helemaal in het teken van jaren ’60 architectuur in zowel West-Berlijn als Oost-Berlijn en is nog tot 26 oktober te zien.
De Bernauer Straße in 1961.
Want een telefoon is ook interessant.
De Bierpinsel!
Het bleef nog lang gezellig bij de Berlinische Galerie. Wat een geslaagde Lange Nacht was dat! Ik heb alles uit de Lange Nacht gehaald: klokslag 18:00 stond ik bij het Museum für Naturkunde en rond 2:00 was ik thuis. 8 uur, da’s bijna een hele werkdag. Wow! Dat ik 9 musea zou bezoeken, had ik vooraf niet gedacht maar als je een beetje handig plant kun je ontzettend veel zien tijdens een avondje museumnacht. Volgend jaar weer? Absoluut!
Lange Nacht der Museen
Wanneer: elk jaar op een zaterdag in het najaar, volg me op Twitter om op de hoogte te blijven van evenementen in Berlijn
Kosten: € 18,-
Waar: in meer dan 70 Berlijnse musea en culturele instellingen
Goed om te weten:
- 7 verschillende busroutes verbinden de meeste musea met elkaar
- Met je ticket kun je gebruik maken van de speciale pendelbussen en het Berlijnse OV
- Je ticket koop je bij een van de deelnemende musea, online of bij een S-Bahn automaat
➤ Meer informatie op www.lange-nacht-der-museen.de
➤ Meer over musea in Berlijn
Wat een tof evenement! Voor 18 euro kun je bijna niets verkeerd doen. Zelf ben ik niet een fan van musea, maar het natuurkundemuseum en het Neues Museum lijken me toch erg interessant te zijn. En wat is de Berliner Dom toch prachtig, hè?
Ik dacht vroeger ook niet zo van musea te houden maar er zijn zo ontzettend veel verschillende musea dat er voor ieder wel wat wils is. En inderdaad, voor € 18 kun je er geen buil aan vallen ;-).