Soms heb je van die Berlijnse gebruiken die inmiddels zo gangbaar voor me zijn, dat ze niet meer opvallen. Zo is er bijvoorbeeld het veelvoorkomende gebruik om in een mensa te gaan lunchen. Een mensa is eigenlijk een soort kantine, en veel daarvan in Berlijn zijn openbaar toegankelijk. Want waarom zou een kantine alleen voor haar medewerkers zijn? In vele mensa´s in Berlijn kan iedereen naar binnen lopen en een enorm menu bestellen voor de prijs van een snack. In ruil daarvoor moet je – geheel naar kantinetraditie – wel je dienblad en je bordje terug brengen. Maar voor een warme maaltijd voor de prijs van rond de €4 a €5 is dat natuurlijk geen probleem.
Traditie
Ontstaan:
De grote mensacultuur begon allemaal in de jaren ´50 toen de vele gastarbeiders naar Duitsland kwamen. Omdat de vrouwen meestal achtergelaten werden in het thuisland hadden ze geen partner die een warme maaltijd voor ze voorbereiden kon. Rond die tijd begonnen steeds meer kantoren een bedrijfskantine en een slimme businessman bedacht dat het wellicht ook wel interessant zou kunnen zijn voor externen. En zo ontstond het idee van het aanbieden van goedkope en afwisselingsrijke maaltijden aan het grote publiek. Een succesvolle stap! Toch wordt het gros van het publiek nog wel gedomineerd door zakenlui en minder van extern bezoek.
Warme lunch:
In tegenstelling tot onze “broodjeslunchcultuur” eten de Duitsers tot op heden nog graag warm tussen de middag. Er wordt de tijd genomen voor de middagspauze en het is meer regel dan uitzondering om buiten de deur te gaan eten. Waarom Duitsers geen broodjes of sandwiches eten? Het is ze veel te saai om elke dag broodjes te eten. Bovendien eten ze vaak nog traditioneel warm tijdens de lunch en wordt de avond ingeluid met “Abendbrot”. Nadat het voor mij even wennen was om mijn dagplanning om te gooien vond ik het vooral erg praktisch buiten de deur te eten. Je hebt niet om 17:00 alweer een knorrende maag en het scheelt een hoop werk aan boodschappen en koken.
Aanbod
Er zijn een aantal bijzondere mensa´s in Berlijn. Zo bestaat de kantine in het Berliner Ensamble al sinds 1949, en is nog steeds openbaar toegankelijk. Ook het ministerie van defensie is een bizarre locatie voor een mansa en ook deze is publiek toegankelijk en via de binnenplaats bereikbaar. Vanaf de vijde verdieping heb je ook nog een leuk uitzicht over Potsdamer Platz.
Mijn persoonlijke favoriet is de Universal kantine. De menu´s zijn er standaard, maar de saladebar is erg uitgebreid en heeft een wisselend aanbod. Tonijn, couscous, rucola, ei, mozarella, bonen. Er is vanalles! Het fijne aan deze kantine is het terras met uitzicht op de Oberbaumbrücke. Ook over Lindner heb ik goede verhalen gehoord, hier zou vooral het eten erg goed zijn. Wie de Noord-Europese keuken uitproberen wil kan terecht bij de ambassade van Scandinavie, hier wordt ook veelvuldig vis geserveerd.
De NOS maakte ook al een leuke docu over de mensacultuur in Berlijn, Je kunt hem hieronder bekijken:
Hebben jullie wel eens een Berlijnse mensa bezocht en wat zijn jullie ervaringen?
Hoi Marjolein!
’s Middags warm eten is idd wel even wennen, maar bevalt mij best goed. Zit nu 11 jaar in Duitsland en heb aardig wat kantines uit mogen proberen, van universiteit tot bedrijf.
Het eten is er goedkoop, maar dan heb je meestal ook niet veel.
Of het moet een kantine zijn waar ze ter plekke voor je koken.
Vers gekookt is toch wel lekkerder… ook een voordeel is het als er een “kruidenrekje” aanwezig is, zodat je zelf nog smaak aan het eten kunt geven :-)
Hier in B-Britz zit wel een aardige kantine (helaas niet openbaar) en de Britzer Mühle (leuk restaurant!), verder alleen dönerbuden.
Mij kinderen krijgen op school een warme maaltijd en dat vind ik wel een uitkomst. ’s Avonds alleen nog maar een boterham smeren, geen stress met hongerige kinderen en dan ook nog moeten koken!
leuke site trouwens, wonen sinds augustus in Berlijn en we hebben hier al veel informatie gevonden :-)
groetjes,
Erik
Leuk die Mensa’s. Als we weer in Berlin zijn, ga ik er zeker een of meerdere proberen.
Wij zijn eens per ongeluk verzeild geraakt in een kantine in de buurt van de Italiaanse ambassade, weet niet precies meer waar.
En in de Volksbühnekantine, heerlijk gegeten, met een biertje voor weggeefprijzen. Wel kruip- door- sluip- door voor we het vonden.
Jammer dat in het NOS item de site niet wordt genoemd met die kantine Top 10. Ik denk dat dit hem is, maar zeker weet ik het niet: http://www.diekantinen.de/index.php?sid=29
Precies, die site die genoemd werd was ik ook benieuwd naar!
Dank voor de aanvulling Reinier, ik denk inderdaad dat dat hem moet zijn!
Naar later bleek heb ik een aantal jaren geleden, tijdens een heerlijke zomerse dag aan de Spree gezeten en gegeten bij de Universal mensa, kantine.
Het was lekker en vooral vond ik het heel bijzonder om als toerist tussen de werknemers te eten.
Nou ja, na al die tijd in Berlijn, nooit over de mensacultuur gehoord of gelezen. Wat tof! Ik ga dit ook even doorpassen naar mijn Junction Berlin facebookpagina. Leuk voor de gasten wellicht! Thanks, Marjolein. Wat heb je toch een leuke tips. Ik maak er dankbaar gebruikt van;-)
Nou ja Elish, zo heb je een hoop goedkope maaltijden gemist ;-). En ach, het leuke van Berlijn is ook dat je nieuwe dingen kunt blijven ontdekken. Bedankt voor het doorplaatsen!