In een verlaten doodlopende zijstraat vlak achter Potsdamer Platz staat nog een oude wachttoren uit de DDR verstopt. Oorspronkelijk stond deze toren vlak langs de Berlijnse Muur tussen de Brandenburger Tor en de Leipziger Platz en diende als uitkijktoren voor de grenswachters van de DDR.

De bouw van dit type wachttoren begon in 1966 en de eerste torens werden in 1969 in gebruik genomen. Aan het einde van het DDR-tijdperk stonden er meer dan 200 van dit type wachttorens langs de grens om zo de Berlijnse Muur in de gaten te kunnen houden. De toren aan de Erna-Berger-Straße is echter de enige die niet direct na de val van de Berlijnse Muur werd afgebroken. Je kunt de toren bij mooi weer bezoeken en beklimmen.

20140204 IMG_2735 BerlijnBlog Wachttoren Erna-Berger-Straße

De wachttoren toen

Deze toren stond, in tegenstelling tot veel andere wachttorens, oorspronkelijk buiten het Sperrgebiet, het stuk grond tussen de Berlijnse Muur en de Hinterlandmauer (de extra muur aan de oostkant van de grens). De toren stond voor de Hinterland-Mauer om zo te kunnen observeren wat er voor de muur gebeurde. Het omliggende Haus der Ministerien (nu het ministerie van financiën), de Akademie der Wissenschaften der DDR (nu het Berlijnse Huis van Afgevaardigden), en het Hinterland-Mauer langs Stresemannstraße werden continu nauwlettend in de gaten gehouden.

De toren werd 24/7 bewaakt door twee grenswachters die elkaar elke 8 uur afwisselden. 8 uur lang moesten de grenswachters staan, elkaar in de gaten houden, en zodra er vluchtelingen in het vizier kwamen, moest er geschoten worden.

20140204 IMG_2747 BerlijnBlog Wachttoren Erna-Berger-Straße

Dit type wachttorens stonden vanaf 1969 veel langs de grens tussen West- en Oost-Berlijn en langs de grens tussen de DDR (Duits democratische republiek) en de BDR (Bondsrepubliek Duitsland). Deze smalle paddenstoelvormige toren bestond voornamelijk uit beton en bood een panorama-uitzicht over het omliggende grondgebied. Via een smalle ijzeren trap kon het 8-hoekige uitkijkplatform worden bereikt.

Bij het Schlesischer Busch in Treptow, nabij de Puschkinallee, staat nog een nieuwere wachttoren.

Net als de Berlijnse Muur werden ook de wachttorens continu verbeterd. De smalle – niet bijzonder stabiele – trap maakte het voor de grenswachters lastig om even snel naar beneden te gaan. Veel van deze ronde wachttorens werden later vervangen door de praktischere ruimere vierhoekige wachttorens. Bij het Schlesischer Busch in Treptow, nabij de Puschkinallee, staat nog een nieuwere wachttoren (zie foto boven).

De wachttoren nu

Verval

In 2001 moest de toren voor nieuwbouwwerkzaamheden wijken en werd van zijn oorspronkelijke plaats verplaatst naar de Erna-Berger-Straße vlak achter de Potsdamer Platz. Aldaar wachtte een eenzame tijd. De enige overgebleven wachttoren van zijn soort raakte in de vergetelheid en werd het slachtoffer van vandalisme. Gastblogger Johan schreef al eerder over de eenzame toren.

Renovatie

Gelukkig besloot een private investeerder zich laren later te ontfermen over de toren. Jörg Moser-Metius kocht de toren en probeerde de toren zo veel mogelijk in zijn oorspronkelijke staat terug te brengen. Ramen werden vervangen, afval werd opgeruimd, de trap werd opgeknapt en er werd elektriciteit aangelegd. Een behoorlijke klus voor een private investeerder. Voor Jörg is het echter belangrijk dat de geschiedenis bewaard blijft en het is bijzonder indrukwekkend om zijn verhaal te horen. Zelf groeide hij op in Charlottenburg en werd vanaf de westkant regelmatig met de muur geconfronteerd. Op mooie dagen is hij bij de toren aanwezig om te vertellen over de geschiedenis.

Bezoeken

Voor € 3,50 kun je zelf de wachttoren in. Bij het beklimmen van de toren kreeg ik een beklemmend gevoel. Het smalle trappetje, het kleine platform, het idee dat hier werd geschoten… Heel indrukwekkend. Echt de moeite waard om deze doodlopende straat even in te lopen.

20140222 IMG_3100 BerlijnBlog Wachttoren Erna-Berger-Straße

20140204 IMG_2749 BerlijnBlog Wachttoren Erna-Berger-Straße

20140204 IMG_2744 BerlijnBlog Wachttoren Erna-Berger-Straße

20140222 IMG_3095 BerlijnBlog Wachttoren Erna-Berger-Straße

20140204 IMG_8686 BerlijnBlog Wachttoren Erna-Berger-Straße

20140204 IMG_8684 BerlijnBlog Wachttoren Erna-Berger-Straße

20140204 IMG_2738 BerlijnBlog Wachttoren Erna-Berger-Straße

20140204 IMG_2737 BerlijnBlog Wachttoren Erna-Berger-Straße

20140204 IMG_8679 BerlijnBlog Wachttoren Erna-Berger-Straße

20140224 IMG_2355 BerlijnBlog Wachttoren Erna-Berger-Straße

20140204 IMG_2740 BerlijnBlog Wachttoren Erna-Berger-Straße

20140224 IMG_2360 BerlijnBlog Wachttoren Erna-Berger-Straße

20140222 IMG_3098 BerlijnBlog Wachttoren Erna-Berger-Straße

20140204 IMG_2748 BerlijnBlog Wachttoren Erna-Berger-Straße

20140204 IMG_2735 BerlijnBlog Wachttoren Erna-Berger-Straße-2

Wachttoren Erna Straße
Adres: Erna-Berger-Straße (eind van de doodlopende straat), 10117 Berlin Mitte
OV: S+U-Bhf Potsdamer Platz
Entree: €3,50
Openingstijden: maandag – zondag, 11:00 – 15:00 (op uitzondering van regenachtige dagen)
www.berlinwallexpo.de

Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Meld je aan voor mijn maandelijkse nieuwsbrief en onvang de laatste updates en exclusieve Berlijntips gratis in je inbox.

Je hebt je nu aangemeld voor de BerlijnBlog nieuwsbrief. Dank je wel!

Pin It on Pinterest

Share This