Het ontvangen van een een hele serie prachtige historische Berlijnfoto’s is voor mij altijd een beetje als het vinden van een schat, het vinden van iets waardevols. Historische foto’s geven een mooie kijk in het Berlijn ‘van toen’. Van de tijd dat Berlijn een gescheiden stad was, het Berlijn dat ik niet uit eigen ervaringen ken. Joke Smid nam onlangs contact met mij op en vroeg of ik interesse had in wat foto’s van haar bezoeken aan Berlijn in de jaren ’80. En of ik dat had!
Omdat Joke me zoveel prachtig materiaal heeft gestuurd heb ik besloten om de foto’s op te delen in een serie voor en een serie na de val van de Berlijnse Muur. Ik heb al het originele commentaar (met enkele kleine aanvullingen) van Joke onder de foto’s geplaatst omdat het een goed beeld geeft van hoe het er toen in Berlijn aan toe ging. Grensovergangen, afgesloten gebieden, een grauwe stad, veel miliairen op straat. Je ziet het in deze fotoserie.
Alle foto’s zijn gemaakt tussen 1984 en 1987.
De voormalige grenspost bij Checkpoint Charlie. De originele grenspost staat nu overigens in het Alliierten Museum in Dahlem. De plek waar vroeger Checkpoint Charlie was is inmiddels een toeristische trekpleister waar vrij weinig meer te zien is.
De Amerikaanse Ambassade nog op de oude plek . Eigenlijk mocht je dit niet fotograferen…
Achter de Reichstag en het Sowjet Monument, waar je in 1984 niet bij kon komen. Het Russische monument in Tiergarten staat achter hekken.
Hier mijn ouders die bij de Bernauer Straße naar oost en naar west kijkend. Aan de Bernauer Straße bevindt zich tegenwoordig een informatiecentrum met een stuk originele muur en meer informatie over de Berlijnse Muur.
Een vader die roept/schreeuwt, om zijn afgenomen kind. Links op de foto sta ik met mijn moeder. Beide hadden we toen eigenlijk weinig tot niets gehoord en gelezen over de problematiek van “afgepakte” kinderen. Bij het bekijken hoop ik van harte, dat de hereniging jaren later alsnog voorspoedig is geweest. Op de foto van bovenaf is duidelijk te zien, dat één dikke vette streep op de weg een wereld van verschil maakte!
“Alleen de vogels” refereert naar het liedje ‘Over de Muur’ van het Klein Orkest.
Foto vanaf Potsdamer Platz richting Reichstag. Toen nog uitsluitend bomen/gras en verboden gebied. Nu staat hier o.a. het Holocaust Monument.
Glienicker Brücke / Brücke der Freiheit (Potsdam).
Volgens mij vanaf Lehrter Stadtbahnhof (nu Hauptbahnhof).
Achterkant van de Reichstag, met op de achtergrond de S-Bahn: Lehrter Stadtbahnhof (west) – Friedrichsstrasse (oost).
Marienkirche met Sowjet-soldaten.
De Berliner Dom met links nog een stukje Palast der Republik.
Palast der Republik van binnen.
Weerspiegeling van de Berliner Dom in het Palast der Republik.
Marx-Engels-Platz.
Bernauerstrasse. Jammer, dat ik toen alleen oog had voor het naamplaatje van de Bernauerstrasse. Toch bijzonder, dat ook een straatnaambordje wijst richting Muur. In de Wachturm zit iemand mij te observeren.
Bernhard-Beyer-Strasse (bij Steinstücken).
Bij en achter de Reichstag.
Tussen Reichstag en Brandenburger Tor.
Verlate sneeuw-foto bij Krumme Lanke.
Kontrolrat, en als je goed kijkt zie je de vlaggen van de geallieerden.
Zimmerstrasse, tussen Friedrichsstrasse en Wilhelmstrasse.
De Wachturm achter de Muur (achter de gele auto) is volgens mij de wachttoren die nu nog te bezoeken is achter Potsdamer Platz.
In Potsdam, met een bord: Berlin, Hauptstadt der DDR.
Berlijn bestond 750 jaar. Voor die gelegenheid kwam ook The Queen langs. Alleen mijn tas met broodje en flesje fris werd gecontroleerd. Niets geen detectiepoortjes.
Met een touristenbootje over de Spree. Dat ziet nu heel anders uit.
Oberbaumbrücke en aan het water met zicht op de overkant (oost), waar nu de East Side Gallery staat.
Weer bij Checkpoint Charlie, waar ook ik zeer regelmatig een patatje heb gekocht, net als die Amerikanen.
Helaas niet allemaal scherp. Jaarlijkse parade van de geallieerden (Groot-Brittanie, Frankrijk en de Verenigde Staten) door Tiergarten.
Door o.a. incidenten bij deze grens, ziet het er nu wat grootser uit dan in 1984.
Elke woensdagmiddag: grote parade. Hier is Unter den Linden te zien met links de Neue Wache en rechtsachter het Palast der Republik.
Palast der Republik met Marx en Engels.
Reclame voor “Neues Deutschland” op Alexanderplatz. Neues Deutschland was de belangrijkste krant van de DDR en stond volledig ten dienste van de SED (partij en regering).
Langs de S-Bahn, Wilhelmruh.
Bedankt Joke dat je deze prachtige foto’s met ons wilde delen!
Meer historische foto’s
Ik plaatste eerder op mijn blog al wat historische fotoseries:
- Berlijn vlak na de Tweede Wereldoorlog
- Een schoolreisje naar Berlijn in 1981 (fotoserie van mijn vader)
- De verschillen tussen Berlijn in 1988 en 2013
- De verschillen tussen Berlijn in 1990 en 2013
- Berlijn in de jaren ’80 door de Engelse fotograaf Chris John Dewitt
Bij het maken van mijn fotoalbum stedentrip Berlijn kwam ik, al zoekende op internet, op deze site terecht. Wat een schitterende foto’s, wat komt de scheiding goed over. Je kunt je niet voorstellen hoe vreselijk het geweest is. Ik was ook in de Bernauerstrasse, maar nu bij het herinneringsmonument, jouw foto’s zijn van hoe het destijds echt was! Zomaar ineens gescheiden van je familie, hoe verschrikkelijk!
Uitzonderlijke en geweldige foto’s… Ik ben anderhalf jaar geleden verhuisd van Berlijn naar Sydney maar mis Berlijn nog iedere dag…!
Die wachttoren aan de Erna Berger Strasse blijft me bezighouden. Ik heb in ’88 een foto gemaakt waar die toren op te zien zou moeten zij maar hij staat er niet. Ook tijdens mijn wandelingen over het net geopende grensgebied heb ik die toren niet gezien. Dan had ik er een foto van gehad… Ik weet bijna 100% zeker dat die toren al voor de val van De Muur weg was en pas veel later, nadat de Potsdamer Platz herbouwd was, weer is teruggeplaatst.
Ik heb me laten vertellen dat die betreffende wachttoren is verplaatst na de Val van de Muur en dus niet op de originele plaats staat……
…dat moet wel want dit type 8-hoekige torens stond al niet meer op en rond de Potsdamer Platz; daar stonden modernere type’s wachttorens, van die rechthoekige…
Ik heb ‘m vorig jaar beklommen en de gids wist me te vertellen dat deze toren er stond om de wachtverblijven van de grensbewakers te “bewaken”, die daar hun dag doorbrachten als ze niet op de toren stonden. Deze wachttoren stond ook redelijk ver van de muur vandaan. Om na de val van de muur de bouw van kantoren/appartementen mogelijk te maken is de toren wel 8 meter oostwaarts verplaatst.
Prachtige foto’s Joke, ik heb er al heel veel gezien, maar kwam bij jou ook weer nieuwe plekjes tegen zoals o.a. Steinstücken.
Bedankt!!
En op de foto in Potsdam zie je trouwens de Nauener Tor.
Op school in 1986 zouden we naar Berlijn gaan, maar toen plofte tsjernobyl en ging de trip niet door. Daarom mooi om deze fotos te zien. Ik moet maar eens gauw deze stad gaan bezoeken.
Ja, inderdaad. West-Berlijn ‘voelde’ toen heel ver weg. Het lag immers in de DDR. En toen was er immers nog geen internet, geen mails, geen skype, geen mobieltje, geen sms. Af en toe een telefoontje per vaste lijn, niet te vaak want dat was te duur. Nee, gewoon minimaal 1x per week een ” analoge” brief schrijven. Ik had toen gratis kost en inwoning en openbaar vervoer. Daarnaast kreeg ik 30 DM zakgeld per maand. Bezoekjes aan Oost-Berlijn vond ik razend interessant, niet eng of vervelend. Het was een fantastisch mooi jaar!
Heel hartelijk bedankt voor jullie vriendelijke reacties. Eigenlijk weet ik niet precies wat ik nou moet schrijven, ik word er gewoon beduusd van als ik alles lees.
@Lisette: Ik was au-pair in Berlijn in 1986/87. Ik woonde toen in de wijk Zehlendorf en dat is min of meer richting Krumme Lanke.
Ah! Dat verklaart een hele hoop. Wat ontzettend gaaf dat u dat heeft gedaan! Zeker in die tijd was dat natuurlijk ontzettend bijzonder om zo’n eind van huis te gaan. Tegenwoordig een stuk gemakkelijker.
Ik woon nu ook in Zehlendorf, loop stage en ben laatst met één van onze kinderen wezen wandelen om de Krumme Lanke, vandaar!
Prachtige foto’s! Heel mooi om dat verschil te zien.
Leuk ook die foto bij de Krumme Lanke, vraag me dan toch haast af hoe je daar verzeild raakt, gezien dat voor mijn gevoel toch bést buitenaf en absoluut niet toeristisch is. (Ik woon daar nu redelijk in de buurt).
geweldig. wat een mooie foto’s!
Jee, wat een mooie en scherpe foto’s! Ik heb nog oude foto’s uit 1981 maar die zijn lang niet zo scherp. Prachtig!
Ja, de kwaliteit is echt top! Beter dan menig toeristenfoto van tegenwoordig. Ben erg blij dat ik de foto’s van Joke mocht delen op mijn blog!
Ik ben heel blij met deze foto’s. In de jaren ’80 bijna elk jaar met leerlingen naar Berlijn geweest, met de gedachte dat de Muur er heel lang zou staan. Gelukkig niet dus, daarna vanaf eind jaren ’90 elk jaar naar Potsdam. De oude DDR èn Berlijn blijven me mateloos intrigeren.
Ik heb altijd gedacht dat je Oost-Berlijn (en de rest van de DDR) niet binnenkwam als buitenlander…
Je kon zeker wel naar Oost-Berlijn komen als buitenlander, al was het niet voor iedereen makkelijk. Checkpoint Charlie was bijvoorbeeld een grensovergang speciaal voor diplomaten en buitenlanders. Je werd helemaal binnenstebuiten gekeerd, moest je soms (onnodig) lang wachten om de grens te mogen passeren en als het dan was gelukt werd je goed in de gaten gehouden. Gastblogger Johan schreef eens over zijn ervaringen die hij opdeed bij het passeren van de grens, ook het lezen waard.
Geweldige foto’s en wat een verschil met nu!
Heb nog veel te doen in Berlijn, prachtige plaatjes.
Prachtige foto’s. Echt genieten. Thx.
Beste Joke, heel erg bedankt voor het delen van deze prachtige foto’s. Ze verdienen een expositie! En beste Marjolein, dank dat je de foto’s op je blog hebt geplaatst!
Dat deed ik maar al te graag! En het mooie is dat er binnenkort nog een deel twee aankomt met foto’s uit 1990.
Mooie foto’s van Joke. Veel herinneringen komen boven, want ik heb ook veel van deze plaatjes. Mijn “oude” foto’s van Berlijn zitten nog gewoon in een foto-/plakboek. Wie weet kom ik nog eens aan het digitaliseren toe.
Wat heb je toch een mooie site Marjolein! Maakt dat ik altijd naar Berlijn verlang, al kom ik er best vaak.
Als je iemand kent die in de zomervakantie zijn/haar huis wil verhuren in ruil voor oppas en verzorging planten, dan houd ik mij aanbevolen
Indrukwekkend
Mocht je de foto’s gedigitaliseerd hebben en ze willen delen dan houd ik me aanbevolen, ik ben erg benieuwd! Foto’s zeggen meer dan 1.000 woorden en dat geldt voor de sfeer die er toch in Berlijn hing helemaal.
Sta nu nog voor de klas, dus misschien een klus voor de zomervakantie. Ik heb wel bijzondere foto’s al zeg ik het zelf. Gr.
Ik ben heel erg benieuwd Nel! Stuur maar een mailtje als je ze zou willen delen op BerlijnBlog. Ik vind het mooi om al die foto’s te documenteren, het zou zo zonde zijn als dat materiaal ooit verloren zou gaan.
supervet
Heel heel bijzonder. Ben denk ik al zo’n 20x in berlijn geweest zins 1989 maar dit oude berlin vind je steeds minder. berlijn word teveel adam helaas maar wel gelukkig voor de mensen die er nu wonen want het was natuurlijk vreselijk toen. Prachtig deze foto”s hoop dat meer mensen dit zien en denken hi ik heb ook nog foto’s uit die tijd.
Grt wil.
Prachtige foto’s!!! Binnenkort gaan we weer naar deze schitterende stad!