Verhuizen naar Berlijn

Berlijn groeit. Er wonen ongeveer 3,5 miljoen mensen in de stad en elk jaar komen daar zo’n 150.000 nieuwe Berlijners bij. Dat zijn er ongeveer 17.000 meer dan dat er vertrekken. Wil jij ook je biezen pakken en naar de tofste stad ter wereld vertrekken? Doen! Voor mij was het de beste beslissing van mijn leven. Mijn ervaringen deel ik op deze pagina waar je een overzicht kunt vinden van alle praktische zaken die geregeld moeten worden bij een verhuizing naar Berlijn.

Ook naar Berlijn verhuizen? Goede keuze! Op mijn site kun je meer lezen over:

Op deze pagina vind je alles over de zaken die je moet regelen als je besluit te verhuizen naar Berlijn:

Waar begin je?

Soms is het Duitse systeem een beetje omslachtig. Heb je een baan gevonden? Dan heb je een Lohnsteurnummer (vergelijk het met je sofi-nummer) nodig, maar als je geen woonadres hebt (en dus geen Anmeldebestätigung) dan kun je dat nummer niet aanvragen. Je hebt dus eerst een woonadres nodig. Dus waar begin je?

Dit vond ik de meest handige volgorde:

1. Vind een baan
Zonder baan, (waarschijnlijk) geen woning want de meeste verhuurders willen een contract of loonstrookjes zien.

2. Vind een (tijdelijk) onderkomen
Een kamer, een vakantie-appartement (bijvoorbeeld via Wimdu of Airbnb) of zelfs een hosteladres kan voldoen voor je eerste weken in Berlijn. Vanaf daar kun je eventueel verder zoeken naar een vaste woning. Vaak is het makkelijker om vanuit Berlijn verder te zoeken dan direct vanuit Nederland je droomwoning te vinden. Veel verhuurders willen je toch eerst ontmoeten. Andersom is het ook aan te raden altijd te kijken bij een woning voordat je een huurcontract ondertekent of borg overmaakt.

3. Meld je aan bij de deelgemeente met dit (tijdelijke) adres
Heb je een (tijdelijke) woning gevonden? Schrijf je dan direct in bij de gemeente (Bürgeramt). Ze zullen je vragen of je gelovig bent. Als je gelovig bent (als je bent gedoopt), dan dien je Kirchensteuer (kerkenbelasting van 8% over je loonbelasting) te betalen in Duitsland. Als je gelovig bent en je wilt dit niet, dan is het verstandig je zo snel mogelijk bij de parochie uit te schrijven.
Je kunt je adres later eenvoudig laten wijzigen naar je nieuwe woonadres. Bij het Bürgeramt (maak online een afspraak – dat scheelt vele uren wachten) krijg je een Anmeldebestätigung. Deze bevestiging waar je woonadres op staat heb je nodig voor veel officiële zaken (bijvoorbeeld voor het aanvragen van een Lohnsteuernummer of een rijbewijs). Je Anmeldebestätigung dien je als niet-Duitser altijd bij je te hebben (Duitsers hebben hun woonadres op hun identificatiebewijs staan en hoeven dit daarom niet).

4. Steuer ID aanvragen
Zodra je bij het Bürgeramt een Anmeldebestätigung hebt aangevraagd, zul je automatisch per post een Steuer ID toegestuurd krijgen. Dit is een belastingnummer dat vergelijkbaar is met het Nederlandse sofinummer. Dit nummer heb je bijvoorbeeld nodig voor je belastingaangifte en voor je werkgever om de belasting en de kosten voor de zorgverzekering af te dragen.
Ben je freelancer of zelfstandige? Dan zul je bij het Finanzamt langs moeten gaan om je bedrijf te registreren. Zij kunnen je ook adviseren over hoe je je moet aanmelden, er zijn verschillende opties (als freelancer kun je je bijvoorbeeld registeren Gewerbe of Selbstständige, afhankelijk van de diensten die je aanbiedt).

5. Een Duitse zorgverzekeraar zoeken
Als je in Duitsland werkt, ben je verplicht een Duitse verzekering af te sluiten. Bekende collectieve aanbieders zijn Technischer Krankenkasse of DAK. Blijf je korter dan 8 maanden in het buitenland? Dan kun je in Nederland verzekerd blijven (check dit voor de zekerheid met jouw zorgverzekeraar en check ook of je internationaal verzekerd bent). Ben je een expat en verander je vaak van woonland? Dan is een expatverzekering voor jou waarschijnlijk de beste keuze. Dit is doorgaans iets prijziger maar wel handig omdat je niet continu van zorgverzekering hoeft te wisselen.

6. Een Duitse bankrekening openen
Het is vooral erg praktisch om een Duitse bankrekening te hebben. Als je in loondienst bent, betalen werkgevers vaak alleen uit op een Duitse bankrekening. Bekende banken zijn Sparkasse, Deutsche Bank of Postbank. Goede online banken zijn DKB en INGdiba (deze rekenen veel minder kosten voor een credit card dan de meeste offline banken). Veel banken bieden ook verzekeringen aan.

7. Verzekeringen
Denk aan een inboedelverzekering (Hausratversicherung) en WA-verzekering (Haftpflichtversicherung), deze zijn ook vaak verplicht als je een woning wilt huren. Vergeet ook niet andere verzekeringen als een reisverzekering (Auslandskrankenversicherung) of aanvullende zorgverzekeringen (bijvoorbeeld voor de tandarts – een Zahnzusatzversicherung). Voor verzekeringen kun je terecht banken of bij verzekeringsmaatschappijen (bijvoorbeeld AXA, Allianz of DKV).

Inschrijven bij de gemeente

Zodra je in Berlijn een woning hebt gevonden, ga  je naar het dichtstbijzijnde Bürgeramt in jouw wijk om je in te schrijven (binnen maximaal twee weken). Bürgerämter zijn kleinere gemeentehuizen voor de wijk (een soort stadsdeelkantoor) en ze zitten verspreid door de hele stad. Inschrijven bij het Bürgeramt is gratis en kost hooguit een half uurtje. Wel kunnen de wachttijden soms flink oplopen. Maak daarom vooraf online een afspraak of ga een paar minuten voor openingstijd naar het Bürgeramt om tijdens het inloopspreekuur lange wachttijden te voorkomen. Lukt het niet om bij het dichtstbijzijnde Bürgeramt een afspraak te maken? Probeer dan de kantoren die iets verder buiten de stad liggen, daar is het vaak eenvoudiger om online een afspraak te maken.

Wanneer moet je je inschrijven bij het Bürgeramt in Berlijn?

Als je langer dan 180 dagen in Berlijn verblijft, of als je in Berlijn gaat werken, dan is inschrijven bi het Bürgeramt verplicht. Je Berlijnse inschrijving heb je nodig als je een bankrekening wilt openen of je een verzekering of telefoonabonnement wilt afsluiten.

Wat heb je bij inschrijving bij de gemeente nodig?

Om je in te schrijven (anmelden) bij het stadsdeel heb je het volgende nodig:

De documenten die je nodig hebt bij inschrijving willen nog wel eens wijzigen met het risico dat de informatie op deze pagina verouderd kan zijn. Raadpleeg voor een actueel overzicht altijd de officiële website om zeker te weten dat je de juiste documenten bij je hebt: service.berlin.de/dienstleistung/120686.

Als alles is gelukt, krijg je gelijk een Meldebestätigung mee naar huis. Deze dien je altijd bij je te hebben en zul je ook nodig hebben om bepaalde diensten in Duitsland af te nemen (bijvoorbeeld voor het afsluiten van een mobiel telefoonabonnement).

Moet ik me uitschrijven bij mijn Nederlandse gemeente?

Zodra je in Berlijn bent gaan wonen, is het verplicht dat je je in Nederland uitschrijft bij de gemeente (bij verblijf langer dan 8 maanden in het buitenland). Uitschrijven bij je oude gemeente hoor officieel je vijf dagen voor je vertrek te doen. Bij de meeste Nederlandse gemeenten kan dit online of per e-mail en dien je je nieuwe (tijdelijke) adres door te geven.

Adres op je ID-kaart

Bij Duitse staatsburgers staat hun adres op hun ID-kaart vermeld, deze wordt er met een sticker opgeplakt. Het is in Duitsland verplicht om dit te hebben. Aangezien de Nederlandse ID-kaarten (en paspoorten) deze optie niet hebben, ben je als buitenlander verplicht altijd je Anmeldebestätigung bij je te hebben. Dit is het papiertje dat je krijgt bij het Bürgeramt waar je persoonsgegevens en adresgegevens opstaan. Je hebt je Anmeldebestätigung bijvoorbeeld ook nodig voor het afsluiten van contracten.

Belastingzaken

Steuer ID

Voor alles dat te maken heeft met belasting moet je bij het Finanzamt wezen. Wanneer je in Berlijn in loondienst gaat bij een baas heb je ten eerste een Steuer ID nodig, vergelijkbaar met het Nederlandse sofinummer. Dit nummer krijg je na aanmelding bij het Bürgeramt automatisch op je woonadres toegestuurd.

Belastingschalen

Aan de hand van je Steuer ID wordt bepaald in welke belastingschaal (Steuerklasse) je komt te vallen. Wanneer je ongehuwd bent komt je automatisch in klasse 1 te vallen. Meer over de Duitse belastingschaal kun je op Wikipedia of op Finanzamt.de lezen.

Belastingaangifte

Over het geld dat je in Duitsland verdient bij een baas wordt automatisch loonbelasting (Lohnsteuer) en sociale belasting afgedragen aan het Finanzamt, dit is ook direct de voorlopige eindheffing. Dit betekent dat je in Duitsland niet verplicht bent om belastingaangifte hoeft te doen na afloop van het kalenderjaar. Het kan natuurlijk wel en zeker als je veel zorgkosten of reiskosten hebt betaald, kan het de moeite waard zijn. De belastingaanfigte kun je electronisch doen met behulp van Elster. Er bestaan verschillende softwareprogramma’s (bijvoorbeeld Steuertipps.de) die je helpen met het invullen van de belasting en deze kunnen het ook direct doorsturen naar het Finanzamt.

Openen Duitse bankrekening

Als je in loondienst gaat is het vaak verplicht om een Duitse bankrekening (Konto) te hebben. Ook als je in Berlijn woont en je gaat niet in loondienst kan het handig zijn een Duitse bankrekening te openen, al is het alleen al omdat een Nederlandse bankpas niet overal wordt geaccepteerd. Voor het openen van een Duitse rekening moet je ingeschreven zijn bij een Duitse gemeente en heb je een geldig identiteitsbewijs nodig.

Duitse banken vergelijken

De keuze voor een bank is een lastige, het aanbod is namelijk erg groot. Op Focus.de is het makkelijk en betrouwbaar om banken te vergelijken, hier zijn zowel online banken als offline banken in meegenomen. Het is verstandig om te kijken naar de kosten die een bank in rekening brengt bij het opnemen van geld bij een geldautomaat welke niet van de desbetreffende bank is. Veel Duitse banken rekenen hier namelijk extra kosten voor (al snel €5,- per opname bij een vreemde bank), en dit kan al snel oplopen. Verder is het raadzaam te letten op rentevergoedingen en eventueel hoe maatschappelijk verantwoord de bank onderneemt.

Wat zijn bekende Duitse banken?

Bekende offline Duitse banken zijn:
Deutsche Bank, Postbank, Sparkasse, Commerzbank

Bekende online banken zijn:
DKB, INGdiba

Zelf heb ik ervaring met offline banken (Deutsche Bank en Postbank) en een online bank (DKB). Inmiddels heb ik alleen nog een lopende rekening en credit card van de DKB omdat ik uitermate tevreden ben met deze bank. In tegenstelling tot veel andere banken kun je wereldwijs kostenloos geld opnemen en de telefonische service is erg goed en vriendelijk. Win zeker advies in bij verschillende banken om te kijken welke bank voor jou de beste voorwaarden en diensten aanbiedt.

Aanmelden Duitse zorgverzekering

Net als in Nederland is het in Duitsland verplicht om een zorgverzekering af te sluiten (Krankenversicherung bij de Krankenkasse). Zodra je bent aangemeld bij een zorgverzekeraar krijg je een Sozialversicherungsnummer, dit nummer heeft je werkgever nodig. In Duitsland is het namelijk  zo dat de werkgever je zorgverzekering (grotendeels uit je bruto loon) betaalt. Wat je precies aan ziekteverzekering betaalt kun je terugvinden op je loonstrookje. Wacht met afmelden bij je Nederlandse zorgverzekeraar tot je Duitse zorgverzekering is geregeld en je je zorgpas hebt ontvangen om er zeker van te zijn dat je verzekerd bent.

Collectieve verzekering

Er zijn verschillende aanbieders van collectieve zorgverzekeringen waarvan de Techniker Krankenkasse en DAK twee bekenden zijn. Het vergelijken van verschillende Duitse aanbieders van zorgverzekeringen is aan te raden kan bijvoorbeeld op Focus.de. Aanvullende verzekeringen (voor bijvoorbeeld de tandarts) kun je bij verschillende aanbieders afsluiten, dit kan bij je eigen zorgverzekeraar of een andere aanbieder (bijvoorbeeld DKV).

Particuliere verzekering

In Duitsland kun je er ook voor kiezen om jezelf particulier te verzekeren. Zoek wel de consequenties goed uit want je moet er veel papierwerk voor aanleveren en je kunt niet eenvoudig overstappen naar een collectieve verzekering. Ben je zelfstandig? Dan zit je aan een particuliere verzekering vast.

Regelen in Nederland

Denk er sowieso aan om je lopende contracten op te zeggen in Nederland, dit kan anders een onnodig hoge kostenpost worden. De volgende checklist kun je gebruiken voor alles wat je nog meer niet over het hoofd mag zien:

  • Huurcontract opzeggen / huis verkopen of onderverhuren
  • Contracten opzeggen
    Denk bijvoorbeeld aan telefoon, internet, gas, water, licht, openbaar vervoer, kranten, tijdschriften, bibliotheek, sportschool, muziekschool etc. Vaak kun je met een bewijs van uitschrijving uit Nederland je contract zonder extra kosten laten beeindigen.
  • Zorgverzekering opzeggen
    Dit kun je ook later doen. Over de tijd dat je dubbel verzekerd bent geweest krijg je je bijdrage bij de meeste verzekeraars terug.
  • Uitschrijven bij de gemeente
    Bij de meeste gemeentes kun je dit vrij snel online doen, check de website van jouw gemeente.
  • Adres wijzigen
    Denk bijvoorbeeld aan de belastingdienst, DUO en andere overheidsinstellingen. En vergeet niet een adreswijziging naar je vrienden te sturen.

111 Reacties

  1. Marie Sanders

    Zo veel belangrijke informatie, echt heel erg bedankt. Mijn familie en ik zijn van plan om naar Berlijn te verhuizen, ik heb al eerder in Duitsland gewoond dus ik weet nog wel wat. Maar er is zo veel te regelen dat alles op een rijtje hebben nog steeds heel fijn is, vooral omdat het heel lang geleden is dat ik in Duitsland woonde.

    Antwoord
    • Marjolein

      Heel veel succes! Er gaat inderdaad heel wat voorbereidings- en regelwerk inzitten maar dat is het hopelijk helemaal waard!

      Antwoord
  2. Maria ten Hoeve

    Leuk om te lezen over je verhuizing naar Berlijn. Het lijkt me nogal wat om van Nederland naar Berlijn te verhuizen, zo te zien komt er veel op je af! Ook om al je spullen in te pakken en mee te vervoeren, heb je dat via een professioneel bedrijf gedaan of zelf een busje gehuurd?

    Antwoord
    • Marjolein

      Ik heb mijn spullen laten vervoeren door een Nederlands verhuisbedrijf dat ervaring heeft met internationale verhuizingen. Ik had mazzel dat er iemand uit dezelfde regio naar Berlijn verhuisde én dat ik toen nog vrij weinig spullen had. Was voor mij de handigste optie (ook omdat ik zelf niet meer in Nederland was). Veel mensen huren echter zelf een busje, is ook een optie!

      Antwoord
  3. bente

    Hi Marjolein,

    Allereerst, je blog is echt geweldig.
    Als ik het goed begrijp kan ik dus met het adres van een tijdelijke AirBnb (zeg 2 weken) mij inschrijven bij een burgeramt en zo dus een stuerID aanvragen, bankrekening open, verzekering aanvragen etc etc?

    Mocht ik in die 2 weken een vast verblijf vinden en een huurcontract hebben ontertekend dan kan ik makkelijk het adres veranderen bij het burgeramt?
    De overige zaken hoef ik niet nogmaals aan te vragen/te veranderen?

    Antwoord
  4. Job

    Hoi Marjolein,

    Ik loop inmiddels al een aantal maanden stage in Berlijn en ben van plan om na mijn stage (tm eind maart) een maand of 3 langer te blijven en een baantje te zoeken hier. Ik sta op dit moment niet ingeschreven op mijn adres, dit zal ik tegen die tijd dan wel doen. Weet jij of ik dan alsnog een Duitse zorgverzekering nodig heb of kan ik verzekerd blijven met mijn Nederlandse zorgverzekering? Alvast bedankt en complimenten voor je ontzettend goede website!

    Antwoord
  5. Gijs

    Hi Marjolein!
    Allereerst bedankt voor dit super overzichtelijke artikel :). Ik heb een vraagje, want ik hoor van alle kanten verschillende antwoorden. Moet men zich per se inschrijven bij de Burgerambt die het dichtste bij de woning is? Of is inschrijven bij elke Burgerambt in Berlijn mogelijk? (er zijn namelijk nog genoeg afspraken te plannen bij Burgerambten die verder van mijn woning vandaan zijn en ik vind het absoluut geen probleem om een stukje te reizen)

    En ik was benieuwd wat er anno 2018 allemaal meegenomen moet worden wanneer je naar de Burgerambt gaat voor het inschrijven in de gemeente.
    Daar lees ik namelijk ook verschillende verhalen over.

    Ontzettend bedankt voor je antwoord!

    Antwoord
  6. Annelore Evers

    Hi Marjolein,

    Heb je enig idee hoe het zit als je je almeldung te laat doet. In mijn geval heb ik mijn anmeldung wel maar heb ik mijn adreswijziging nog niet gedaan. Ondanks dat ik al sinds mei een nieuw adres heb. Hangt hier een boete aan vast als ik hem nu nog verander? En wat is de beste manier op hem te veranderen, moet ik dan naar het gemeentehuis weer?

    Alvast bedankt!

    Groetjes Annelore

    Antwoord
    • Marjolein

      Hai Annelore, ik zou z.s.m. naar het Bürgeramt gaan om het te regelen, misschien zijn ze coulant en krijg je hem gewoon zo mee. Omdat de wachtlijsten momenteel vrij lang zijn, komen meer mensen later dan de vastgestelde termijn van 14 dagen. Alles wat je mee moet nemen kun je hier vinden. Succes!

      Antwoord
  7. Marijke

    Hallo Marjolein,

    Ondanks dat ik al heel ver ben gekomen met je handige tips, heb ik toch nog een korte vraag.
    Ik ga namelijk begin september voor 5 maanden stage lopen in Berlijn, ook heb ik al een woning gevonden. Ik weet dat ik me voor deze periode niet perse hoef uit te schrijven bij mijn huidige woning in Nederland. Moet ik me dan wel bij de gemeente inschrijven in Duitsland.

    Groetjes

    Antwoord
  8. Robine Moerman

    Hey Marjolein!

    Volgend jaar zou ik stage lopen in Berlijn. Ik vraag me af of er ook speciale woonfaciliteiten zijn voor studenten die niet gelinkt zijn aan een school? Of is het helemaal niet zo duur om een appartementje te huren voor een korte periode?

    Veels liefs

    Antwoord
    • Marjolein

      Hoewel de prijzen de afgelopen jaren flink zijn gestegen, is het in vergelijking met de meeste Nederlandse studentensteden nog redelijk goed betaalbaar om een woning te vinden in Berlijn. Kijk anders ook even op WG-gesucht.de, daar kun je vaak leuke (gedeelde) appartementen vinden. Succes!

      Antwoord
  9. Harrie

    Hallo Marjolein en eventuele andere lezers,

    Heb je nog een goede tip om in korte tijd, vele malen beter de taal machtiger te worden?
    Steenkolen Duits lukt al aardig, nu het hechte werk nog.

    Antwoord
    • Marjolein

      De combinatie uit een intensieve taalcursus voor de grammatica en veel oefenen met vrienden/bekenden/collega’s/tandempartners etc. om vloeiender te spreken is wat mij betreft nog altijd de beste manier. Daarnaast kun je nog wat spraakapps downloaden en de betere kranten lezen voor de woordenschat. Viel Erfolg!

      Antwoord
  10. Dieuwertje

    Dag Marjolein,

    Ik verhuis per een februari naar Berlijn, en moet me dan dus ook inschrijven in de gemeente. Op de Website staat dat je inderdaad een paspoort moet kunnen overleggen, maar er staat ook het volgende:
    Personenstandsurkunde
    Nur für Ihre erste Anmeldung in Berlin ist es zweckdienlich, wenn Sie eine Personenstandsurkunde zur Anmeldung mitbringen und vorlegen (z.B. Heiratsurkunde, Geburtsurkunde).
    Ik kon hierover op jouw pagina zo snel niets vinden….betekent dit dat ik per se een geboorteakte oid moet kunnen tonen!? Lijkt me toch wat overdreven….
    Groetjes,
    Dieuwertje

    Antwoord
    • Marjolein

      Ha Dieuwertje,

      wat een tof vooruitzicht! Het staat expliciet vermeld op de officiele website dus ik ga er inderdaad vanuit dat dit verplicht is. De informatie op mijn blog kan soms wat verouderd zijn omdat de regelgeving nog wel eens verandert. De laatste keer dat ik me in Berlijn heb ingeschreven was dit nog niet verplicht maar kennelijk is dat veranderd. De akte kun je eenvoudig opvragen bij de gemeente.

      Succes en veel plezier in Berlijn!
      Marjolein

      Antwoord
      • Dieuwertje

        Hai Marjolein,

        Dank je voor de info. Ik twijfelde een beetje omdat er “zweckdienlich” bij staat. Of het meer een aanbeveling dan een verplichting Is..?

        Antwoord
        • Marjolein

          Op de website staat verplicht bij een eerste aanmelding. Het zou natuurlijk kunnen zijn dat er vervolgens niet om wordt gevraagd (dat kan wel eens per medewerker verschillen) maar persoonlijk zou ik dat risico niet willen nemen dat ik voor niets naar een Bürgeramt ga omdat er documenten missen. Een geboorte-akte kun je eenvoudig bij de gemeente in Nederland aanvragen. Ik ben benieuwd of en lees je ervaringen graag als het is gelukt, wellicht hebben andere nieuwe Berlijers er dan ook wat aan. Succes!

          Antwoord
          • DieuweRtje

            Dank je voor het meedenken! Ik heb een uittreksel inmiddels aangevraagd, en zal je zodra ik me ga inschrijven laten weten hoe het afliep. ;-)!

          • Marjolein

            Whoohoo! Dat gaat vast helemaal goedkomen! :D

  11. Thijs

    Hi Marjolein,

    Je blog is enorm handig, alvast bedankt daarvoor. Ik heb een vraag die in zekere zin al voorbij is gekomen maar ik heb het antwoord nog niet helemaal begrepen. Ik ga in februari naar Berlijn verhuizen en ik heb al een baan en een tijdelijke woning. Mbt de woning – het betreft een appartement van een vriend van mij die de eigenaar is van het appartement. Ik heb geen contract/huurovereenkomst maar wil mij wel inschrijven bij het Gemeentehuis in Kreuzberg. Weet jij of dit ook mogelijk is met slechts een verklaring van de eigenaar van het appartement waarin hij aangeeft dat hij toestaat dat ik er (tijdelijk) woon (+adres)?

    Alvast bedankt!
    Groet Thijs

    Antwoord
    • Marjolein

      Hai Thijs,
      dat zou voldoende moeten zijn maar het Bürgeramt moet het uiteindelijk goedkeuren dus ik zou zeggen: gewoon proberen! Ze kunnen je dan ook verder helpen voor het geval je meer nodig hebt. Ik zou in ieder geval een ‘Einzugsbestätigung des Wohnungsgebers‘ meenemen, een voorbeeldformulier daarvan kun je hier vinden: https://service.berlin.de/dienstleistung/120686/. Op dit formulier moeten de volgende gegevens staan: naam en adres van de verhuurder, in het geval dit niet de eigenaar is, dan ook de naam van de eigenaar, de dag van intrekken, het adres van het appartement en de naam van de ingeschreven personen op dat adres.
      Succes!
      Marjolein

      Antwoord
  12. Iris

    Hoi Marjolein,
    Heb superveel aan je blog, bedankt! Ik heb een prangende vraag:
    Ik ga per 1 november werken en wonen in Berlijn. De eerste twee weken woon ik in een hotel, en vanaf 12 november heb ik een appartement met huurcontract. Ik heb half november een afspraak gemaakt bij het burgeramt (eerst mogelijke datum). Ik wil me wel eerder inschrijven, maar heb geen vast adres tot de 11e van november.
    Kan ik mij inschrijven bij het burgeramt in Berlijn als ik nog ingeschreven ben in NL? Zo niet dan moet ik eerst de uitschrijving in NL doen, maar dan ben ik tijdelijk nergens ingeschreven en kan ik ook niet verzekerd zijn (in Nederland is je zorgverzekering gekoppeld aan de gemeentelijke basis administratie). Of kan ik al een Duitse zorgverzekering nemen op het moment dat ik nog niet ingeschreven ben in Berlijn?
    Ik hoop dat je me kunt helpen.

    Daarnaast vroeg ik me af of het klopt dat de inschrijving bij de gemeente in Berlijn vermeld staat op de website als “anmeldung einer wohnung”. Daarbij staat dat je ook een geboorte akte of huwelijksakte nodig hebt, geldt dat ook als je al Nederlander je inschrijft?

    Alvast heel erg bedankt!

    Antwoord
    • Marjolein

      Hai Iris,

      wat een tof vooruitzicht!

      Hierbij puntsgewijs antwoord op je vragen:

      1) Ja, in principe kun je je al inschrijven in Berlijn als je ook nog in Nederland ingeschreven staat. Theoretisch gezien mag dit niet, maar de systemen zijn niet aan elkaar gebonden en als je tijdelijk in Berlijn gaat wonen, is dat gewoon makkelijker. Ik heb dat zelf ook zo gedaan toen ik tijdelijk in Berlijn kwam studeren en stage lopen.

      2) Als je in Berlijn gaat werken dan heb je een Duitse zorgverzekering nodig maar daarvoor heb je inderdaad ook een inschrijving bij de gemeente nodig. De zorgverzekering kun je wel met terugwerkende kracht aanvragen maar ik zou wel je Nederlandse zorgverzekering voor die periode aanhouden.

      3) Ja, de genoemde documenten heb je theoretisch gezien nodig omdat die documenten bepalen hoe je in Berlijn wordt ingeschreven (nationaliteit en huwelijkse staat). Het kan echter zijn dat ze hier niet naar vragen maar het kan geen kwaad om deze mee te nemen. Vergeet ook je identiteitsbewijs en huurcontract niet.

      Veel succes en plezier in Berlijn!

      Groeten,
      Marjolein

      Antwoord
  13. Hannah

    Hoi Marjolein!

    Ik ben plannen aan het maken om komend “schooljaar” (na de middelbare school) een aantal maanden (max. 5, denk ik) door te brengen in Berlijn en taalcursussen te volgen. Ik wil graag in een WG wonen. Is het hiervoor nodig om me uit te schrijven bij de gemeente in Nederland en me in te schrijven in Berlijn? En hoe zit het voor zo’n korte tijd qua belasting- en zorgverzekeringszaken?

    Daar los van, heb ik nog twee vraagjes (ik blijf maar doorgaan ;) ): hoe gebruikelijk is het om te vragen in een horeca-zaak of ze nog werknemers zoeken? En heb je tips over hoe ik contacten kan maken in zo’n grote stad? Ik ga wel taalcursussen doen, dus ontmoet daar sowieso een aantal mensen, maar het is toch een beetje alleen in een nieuwe stad. Voelt nogal gek, zo opnieuw beginnen en zonder vrienden dichtbij! Dus als je wat leuks hierover wilt delen, hoor ik het heel graag!

    En blijf alsjeblieft nog héél lang doorgaan met je blog! Er zijn nooit genoeg mooie foto’s en artikelen over Berlijn :)

    Groetjes, Hannah

    Antwoord
    • Marjolein

      Hai Hannah,

      wat een leuke plannen! Ik kan het alleen maar heel erg aanbevelen om te doen. Echt de allerleukste manier om een nieuwe taal en stad te leren kennen! Ik heb zelf ook een paar maanden een taalcursus gevolgd in Barcelona en heb met sommige medecursisten nog steeds contact. Over dat vrienden maken zou ik me dus ook maar niet al te druk maken, dat gebeurt tijdens zo’n cursus eigenlijk vanzelf wel. Naast de taalcursus zou je natuurlijk nog op een teamsport kunnen gaan of evenementen binnen jouw interesse zoeken op MeetUp, zo leer je mensen kennen die dezelfde interesses hebben. Laat je niet afschrikken door de Berlijners, het vergt soms wel een beetje geduld om een vriendschap op te bouwen. Vrienden ga je vast missen maar gelukkig is er Skype en FaceTime en vinden de meeste vrienden het alleen maar superleuk om op bezoek te komen in Berlijn ;-).

      Wat betreft de praktische vragen: voor die paar maanden zou ik me gewoon ingeschreven laten staan in Nederland. Als je minder dan 8 maanden in het buitenland verblijft, kun je meestal ook gebruik blijven maken van je Nederlandse zorgverzekering. Dit kan per zorgverzekering verschillen dus laat dit zeker nog even door jouw zorgverzekeraar bevestigen zodat je zeker weet dat je verzekerd bent, mocht er iets gebeuren. Het hoe en wat rondom belastingzaken hangt eigenlijk vooral af van je werksituatie. Als je niet in Berlijn gaat werken dan zul je daar weinig mee te maken krijgen. Voor het zoeken van een WG kun je het beste op WG-gesucht.de kijken en vooral heel veel reageren.

      Ik wens je heel veel plezier tijdens je tijd in Berlijn!

      Liebe Grüße,
      Marjolein

      Antwoord
  14. Josephine

    Ha Marjolein,

    Dank voor je leuke en leerzame blog. Ik verhuis per september naar Berlijn en ik wil graag bankrekening openen bij DKB.
    Is het mogelijk om hier gemakkelijk geld vanuit Nederlandse rekening naar over te maken? Aangezien ik in het begin geen baan heb is het handig om wat geld op de Duitse rekening te storten.

    Dank alvast voor je hulp!

    Groet,

    Antwoord
    • Marjolein

      Hai Josephine,

      goede keuze! Ik zit zelf ook bij de DKB. Binnen de Eurozone kun je eenvoudig en kostenloos geld overmaken tussen verschillende bankrekeningen in Europa (zelf heb ik ook nog een Nederlandse ING rekening). Met behulp van het IBAN nummer gaat dat eigenlijk heel makkelijk. Succes en vooral heel veel plezier gewenst in Berlijn!

      Liebe Grüße,
      Marjolein

      Antwoord
  15. Marieke

    Ontzettend leuk artikel met een hoop goede tips en een hoop waar ik zo snel nog niet eens aan gedacht had (bank bijv.). Over een drie weken weer naar Duitsland toe om te kijken bij een woning, spannend!

    Antwoord
  16. Sandley Maduro

    een vraagje en als je van Berlijn terug naar nl weergaan wonen wat moet je allemaal doen en hebben om daar weeri nte schrijven bij gemente?

    Antwoord
    • Marjolein

      In principe alleen een woonadres. Doorgaans kun je je bij Nederlandse gemeentes ook gewoon online inschrijven. Succes!

      Antwoord
    • Sandley Maduro

      Maar moet je toch afmelden en een aanmeldingsbewijs hebben om samen met je id -kaart/paspoort om in te schrijven bij gemeente A’dam in d bv

      Antwoord
      • Marjolein

        Officieel mag je maar in een gemeente of stad ingeschreven staan. Als je je dus in Nederland in wilt schrijven, dien je je in Berlijn pro-actief uit te schrijven (als je binnen Nederland verhuist gebeurt dat automatisch, als je naar een ander land verhuist, word je niet automatisch uitgeschreven). Hoop dat het zo duidelijk is! Succes!

        Antwoord
  17. lieke

    Heey Marjolein ,

    Ik verhuis over 2 weken naar Berlijn en heb al onwijs veel aan je blog gehad.
    Ik heb al een nieuwe baan en een appartement in Berlijn maar helaas moet ik al het zakelijke gebeuren nog regelen zoals inschrijven enz..
    Helaas heb ik geen termin kunnen krijgen en hoe vaak ik ook die agenda blijf verversen , het voelt alsof iedereen nu op een datum zit te azen.
    Dus er zit niks anders op dan daar met een boterham en een koffie te gaan zitten wachten.
    Maar nu weet ik dus niet of enkel mijn huurcontract goed genoeg is , ik lees ook veel over een formulier wat je huisbaas moet invullen?

    Hopelijk kan jij, of iemand anders me helpen.

    Gr Lieke

    Antwoord
    • Marjolein

      Hai Lieke,

      Superleuk! Gefeliciteerd! En I feel your pain… Online afspraken bij het Bürgeramt is momenteel echt een drama. Je opties zijn: net zolang refreshen tot er een tijdsslot beschikbaar komt, bellen (meer info) of gewoon ’s morgens een kwartier voor openingstijd gaan. Dat laatste is bij mij onlangs vrij rap gegaan toen ik een uittreksel nodig had. Sinds vorig jaar heb je inderdaad een Einzugsbestätigung des Wohnungsgebers nodig. Wordt in de praktijk niet altijd om gevraagd maar ik zou het zekere voor het onzekere nemen…

      Succes!

      Antwoord
  18. Frank

    hallo marjolein,

    Recentelijk heb ik veel gelezen over het woning aanbod in Berlijn. Dit zou niet geweldig zijn, en de prijzen zeer duur sinds Berlijn een Grote stad is geworden. Ik zou graag over 4 jaar, na mijn bachelor in nederland (dit kan helaas niet in Duitsland) naar Berlijn voor mijn master en er ook werken en wonen als dat kan. Denk jij dat het over ongeveer 4 jaar nog mogelijk is voor iemand zoals mij, student, goed te wonen en rond te komen in Berlijn?

    Graag hoor ik meer,

    Frank

    Antwoord
    • Marjolein

      Hai Frank,

      zeker, waar een wil is, is een weg! Berlijn is trouwens ook nog goedkoper dan de meeste grote steden in Nederland en daarbij komt ook nog dat hoe verder je uit het centrum gaat zoeken, hoe makkelijk het is om iets betaalbaars te vinden. Het OV is onwijs goed geregeld dus zolang je bij een station in de buurt zit, kun je overal makkelijk komen. Misschien ben je nu al in de gelegenheid om extra te sparen? Dat is natuurlijk altijd mooi meegenomen. Maar als het jouw droom is om een master in Berlijn te volgen dan zeg ik: ga d’r voor! Veel succes!

      Groetjes,
      Marjolein

      Antwoord
  19. Linda

    Super handige informatie, dankjewel! Wij zijn nu druk bezig met het zoeken naar een woning in Berlijn, dus ga ook even je overige artikelen doorlezen :)

    Antwoord
    • Marjolein

      Graag gedaan! Ik vind het alleen maar superfijn als ik andere Berlijnliefhebbers kan helpen met het delen van mijn persoonlijke ervaringen. Mocht je nog specifieke vragen hebben dan help ik graag verder! Veel succes met het vinden van een woning!

      Antwoord
  20. Ilonka

    Hoi Marolein,

    Vorig weekend was ik een lang weekend in Berlijn voor de halve marathon, echt super tof! Nu speel ik met het plan om deze zomer als zomervakantie gewoon één maand in Berlijn te gaan “wonen” om de stad nog beter te leren kennen!! Vind het wel lastig qua onderdak, de kosten via airbnb om wimdu lopen best op voor één maand. Wellicht heb jij nog tips hoe ik aan redelijk onderdak (in Friedrichshain :-) kan komen?

    Antwoord
    • Marjolein

      Hai Ilonka, wat gaaf dat je de marathon hebt gelopen zeg! Gefeliciteerd! En ik zeg natuurlijk: doen! Heb je al op mijn pagina over een woning zoeken in Berlijn gekeken? Daar staan eigenlijk al mijn tips wel tussen. Voor een tijdelijk onderkomen raad ik aan om in ieder geval WG-Gesucht.de af te struinen en heel snel op leuke kamers te reageren (het liefst in het Duits). Anders is Nestpick misschien nog een optie? Ik hoop dat je hier iets mee kunt! Succes!

      Antwoord
  21. Lianne

    Hoi,
    Ontzettend nuttig al deze informatie! Ik ben nog niet begonnen aan een opleiding (op HBO niveau), maar zat te denken zoiets in Berlijn te doen. Nu kan ik nergens echt duidelijk vinden hoeveel dit zou kosten zonder Erasmus. Heb jij hier enig idee van?

    Super bedankt!

    Antwoord
  22. Rose Silva

    Hallo Marjolein,

    Allereerst mijn complimenten voor je blog! Veel interessante weetjes en duidelijke uitleg over het leven in Berlijn. Nu krijg ik op zeer korte termijn de kans om in Berlijn te gaan wonen en werken.Onder het kopje ‘ verhuizen ‘ vond ik al veel nuttige informatie. Duidelijk en helder omschreven btw! Nu is mijn vraag of het mogelijk is om je in te schrijven bij de gemeente terwijl je op een Airbnb adres verblijft? Ben uiteindelijk wel van plan om op zoek te gaan naar andere woonruimte.

    Alvast bedankt!

    LG,

    Rose

    Antwoord
    • Marjolein

      Hoi Rose,

      dat is goed om te horen, dank je wel! Heb je iets van een huurcontract van je Airbnb adres? Dan moet het in principe geen probleem zijn. Zodra je verhuist naar een definitief adres kun je je adres laten wijzigen. Ik zou het gewoon proberen! Veel succes en plezier in Berlijn!

      LG,
      Marjolein

      Antwoord
  23. Jelica Petrovic

    Hoi Marjolein,

    Je blog heeft al vaak het antwoord gegeven op de vele vragen die je krijgt als je besluit in Berlijn te gaan wonen.
    heerlijke stad maar wat een drama met papierwerk.
    maargoed.. mijn vraag..
    ik heb inmiddels 8 verschillende mensen gesproken over een Sozialversicherung/renteversicherung. maar niemand kan mij precies vertellen WAT het is.. en WAAR ik dat kan regelen.
    hopelijk kan jij me iets wijzer maken!

    alvast super bedankt!!

    Groetjes Jelica

    Antwoord
    • Koos

      Jelica, het is bij mij weliswaar al een halve eeuwigheid geleden, maar voor zover ik me kan herinneren, krijg je “automatisch” een SV-Nummer: je werkgever moet je bij de instellingen melden, als je in dienst treedt. Alternatief kun je je meen ik ook zelf bij een Krankenkasse aanmelden en zo een SV-Ausweis krijgen. Je SV-Nummer en RV-Nummer zijn identiek.
      Succes!

      Antwoord
    • Marjolein

      Hoi Jelica,

      da’s het Duitse pensioenstelsel. Je kunt meestal via je werk pensioen opbouwen of via een particulierfonds (een bekende verzekeringsmaatschappij is bijvoorbeeld Allianz), wat dat betreft lijkt het een beetje op het systeem in Nederland. Hier kun je nog meer informatie vinden: http://duitslandinstituut.nl/naslagwerk/247/pensioenen. Mocht je nog specifieke vragen hebben dan hoor ik het graag!

      Groetjes,
      Marjolein

      Antwoord
  24. Dieuwertje

    Hai Marjolein,

    ik heb een vraagje. Moet je voor het openen van een telefoonrekening ook ingeschreven staan bij de gemeente? Ik zal maar voor vijf maanden in berlijn blijven, dus volgens de NLe wet hoef ik me niet in NL uit te schrijven. Maar ik weet niet of ik in NL ingeschreven kan blijven, en dan in Berlijn ook tijdelijk in te schrijven. Maar als dat nodig is voor een telefoonabonnement, dan moet ik wel :”)..

    Antwoord
    • Marjolein

      Hai Dieuwertje,
      hmm, goede vraag! Volgens mij moet dit inderdaad wel. Toen ik bij Vodafone mijn contract tekende, had ik mijn inschrijving in ieder geval bij me. Anders zou je het ook bij een pre paid aanbieder proberen? Misschien dat het dan niet hoeft. Aldi Talk schijnt heel goed te zijn! En anders kun je altijd nog tijdelijk in Nederland én in Duitsland ingeschreven staan. In de tijd dat ik in Berlijn studeerde, heb ik dat ook gedaan ;-).
      Geniet van je tijd in Berlijn!

      Antwoord
      • Dieuwertje

        Dank je wel voor de info! Ik ga even kijken hoe het met prepaid zit en anders dubbel inschrijven inderdaad. Ik wist niet zeker of dat kon, maar dan doe ik dat gewoon. Haha.

        Antwoord
  25. Tobias

    Dag Marjolein,

    Allereerst mijn complimenten voor je blog. Ik heb inmiddels werk gevonden in Berlijn maar alleen nog geen woning. Aangezien ik 15 december ga beginnen wil ik ongeveer een week van tevoren naar Berlijn afreizen. Is het mogelijk om je bijvoorbeeld in te schrijven bij de gemeente terwijl je op een Airbnb adres verblijft? Vanuit dat Airbnb adres wil ik op zoek gaan naar een andere woning.
    Alvast bedankt voor je antwoord.

    Groet, Tobias

    Antwoord
    • Marjolein

      Hoi Tobias,

      jazeker, dat doen meer mensen dus dat moet geen probleem zijn! Ik zou wel even iets van een contractje meenemen naar het Burgeramt, daar vragen ze namelijk meestal wel om. Enneuh, gefeliciteerd met je nieuwe baan! Da’s het belangrijkste, die woning volgt vanzelf :-).

      Groeten,
      Marjolein

      Antwoord
      • Tobias

        Bedankt! Ik heb inmiddels ook een woning gevonden.

        Antwoord
        • Marjolein

          Wat goed zeg! Herzlichen Glückwunsch! En succes met de verhuizing!

          Antwoord
  26. charida

    Hoooii!
    Samen met vier andere meiden ga ik waarschijnlijk een half jaar in Berlijn stage lopen, wij zoeken daarom een woonruimte.
    Heb je enige tips voor een woonruimte?
    zijn er verder nog belangrijke dingen waar wij aan moeten denken/moete regelen?
    Alvast bedankt!

    Charida

    Antwoord
    • Marjolein

      Hai Charida, wat leuk zeg! Dat wordt vast een supertijd! Had je al op mijn pagina over een woning zoeken in Berlijn gekeken? Daar heb ik al mijn tips op een rijtje gezet. Succes! Groetjes, Marjolein.

      Antwoord
      • Charida

        Hoi Marjolein,

        Het is gelukt om een woning te vinden! Alles is nu verder geregeld voor mijn stage in Berlijn. Nu had ik nog een klein vraagje, is er nog wat nodig om 5 maanden in Berlijn te verblijven qua gemeente enz… Dankjewel!

        Charida

        Antwoord
        • Marjolein

          Wat goed zeg – gefeliciteerd! Je kunt je aanmelden bij de gemeente in Berlijn, dat doe je bij een Bürgeramt en daarvan zijn er meerdere in Berlijn. Lees anders hierboven even het kopje “3. Meld je aan bij de gemeente met dit (tijdelijke) adres”, daar staat het iets gedetailleerder uitgelegd. Geniet van jullie 5 maanden in Berlijn!

          Antwoord
  27. gijs

    Dag Marjolein,het is niet zo dat je als zelfstandige per definitie een particuliere verzekering moet hebben! Groeten, gijs

    Antwoord
    • Marjolein

      Hoi Gijs, dat moet niet maar als je als Nederlander naar Duitsland komt en je begint direct als zelfstandige, dan kun je alleen een particuliere verzekering afsluiten. Als je al enkele jaren collectief verzekerd bent geweest in Duitsland dan kun je je collectieve verzekering aanhouden. Groetjes, Marjolein.

      Antwoord
  28. Tano Verhoeven

    Beste Marjolein,
    Ik ga voor 6 maanden naar Berlijn voor stage. Nu heb ik bijna alles geregeld maar heb nog geen internet.
    Nou heb ik begrepen dat er bij O2 een maandelijks opzegbaar internetabonnement bestaat. Wat moet ik hiervoor doen en moet ik hiervoor ook een Duitse bankrekening hebben?
    Deze heb ik namelijk niet omdat voor een korte periode is en mijn Duitse werkgever betaald mijn stagevergoeding gewoon om mijn Nederlandse rekening. Hoop dat je mij hier wat meer informatie over kan geven.
    Alvast bedankt

    Antwoord
    • Marjolein

      Hoi Tano, ik denk dat prepaid dan wel een goede optie is voor jou. Op de website kun je de tarieven vinden. Ik heb er zelf geen ervaring mee omdat ik een Duitse rekening heb maar in een van de vele winkels kunnen ze je er vast nog wel meer over vertellen! Succes en veel plezier met je stage! Groeten, Marjolein.

      Antwoord
  29. Dorien

    Hoi Marjolein, dank voor je informatieve blog. Vraagje. Wij overwegen als gezin de move naar Berlijn en zijn ‘als toerist’ al een tijd enthousiast over de stad. In een van jouw blogs noem je dat je verliefdheid op Berlijn is overgegaan in liefde, en dat dit ook te maken heeft met ervaring met sommige mindere kanten van Berlijn. Uiteraard heeft elke wereldstad minpunten, maar specifiek mbt Berlijn zou ik het waarderen wanneer je hier iets over kan vertellen vanuit je eigen ervaringen. Groetjes, Dorien

    Antwoord
    • Koos

      Om te beginnen hebben we hier een rattenplaag.

      Antwoord
      • Marjolein

        Wat mij betreft vallen de nadelen in het niet bij al het moois wat deze geweldige stad te bieden heeft. De dingen waar ik persoonlijk wat moeite mee heb zijn de armoede (redelijk veel daklozen op straat), het werkloosheidprobleem (gaat wel steeds beter maar veel internetbedrijven proberen nog altijd veel stagiaires als goedkope arbeidskrachten aan te trekken), de grauwe winters en de bureaucratie (hoewel je daar waarschijnlijk na het eerste papierwerk weinig meer te maken mee krijgt als je in loondienst bent). Als je leuk werk kunt vinden in Berlijn dan zeg ik doen! Als je hier woont is Berlijn nog veel leuker dan wanneer je er alleen op vakantie bent. Maar ook dat is mijn mening ;-). Als ik nog ergens bij kan helpen hoor ik het wel! Groetjes, Marjolein.

        Antwoord
  30. Bas

    Beste Marjolein, dank voor de prima info op je mooie site. Ik ben bezig met een (marketing) baan in Berlijn, ben dol op Berlijn, maar maak me wat zorgen over mijn kids (meisje van 14, Gymnasium, jongen van 11, startend in groep 8). Zou je iets kunnen zeggen over de scholen situatie in Berlijn (we denken trouwens aan Prenzlauerberg als woonlocatie). Zijn er – zoals in de Randstad – wachtlijsten? Is het slim om voor een internationale school te kiezen of juist niet? Alle adviezen zijn welkom. Dank!

    Antwoord
    • Koos

      Bas, een groot probleem van Duitsland is, dat niet alleen de Autobahnen zwaar te lijden hebben onder een gebrek aan onderhoud, maar vooral ook de scholen. Veel schoolgebouwen schijnen totaal verpauperd te zijn. Denk aan toiletten die geen spoeling meer hebben, maar toch nog gebruikt worden. Toestanden, die in Nederland ondenkbaar zouden zijn, schijnen op veel Duitse scholen “Alltag” te zijn. Verwaarlozing van schoolgebouwen is, wat ik begrepen heb, niet beperkt tot probleemwijken zoals Neukölln, maar komt in alle districten voor, ook in Zehlendorf of Prenzl. Ik weet zeker, dat er ook prachtige (openbare) scholen zijn. Ondanks alle kritiek is m.i. ook inhoudelijk het duitse onderwijssysteem niet slecht (zag een documentaire waar kleuterklassen filosofie kregen). Toch kun je er volgens mij, niet van uitgaan, dat iedere school die je kiest, uiteindelijk wel in orde zal zijn. Ook internationale scholen niet. Ik wil je niet ontmoedigen, want ik ben slechts een totale leek, en ik kan alleen afgaan op wat ik zo in de media meekrijg of van een paar Nederlandse kennissen gehoord heb. Bovendien heeft Duitsland nog steeds geregeld Nobelprijswinnaars, dus iets doen ze kennelijk goed hier….
      (Ik ben overigens gewoon een bezoeker van dit blog en spreek niet in Marjolein’s naam!)

      Antwoord
    • Marjolein

      Oef, lastige vraag! Ik heb zelf geen ervaring met kinderen dus durf er niet al te veel over te zeggen. Toen ik hier studeerde had ik wel het gevoel dat het onderwijs hier wat achterloopt op het Nederlandse onderwijs (heel erg theoretisch, weinig toepassen) maar dat hoeft niet perse slecht te zijn. Ook of je voor een Duitse of internationale school kiest is denk ik heel persoonlijk. Mocht ik ooit zelf kinderen krijgen dan zou ik denk ik voor een Duitse school gaan. Lijkt me voor de kinderen ook makkelijker omdat ze dan de taal sneller oppikken. Mocht je tijdelijk in Berlijn willen gaan wonen dan kan ik me voorstellen dat een internationale school een handigere optie is. Heel persoonlijk denk ik dus! Ik hoor wel veel over wachtlijsten dus ik vrees dat je hier ook wel mee te maken gaat krijgen. Ik hoop dat je hier iets mee kunt en wil je heel veel succes wensen!

      Antwoord
  31. Adeline

    Hi Marjolein,

    Bedankt voor al je tips! Heel veel dingen wist ik dus nog niet.
    Ik ben vrijdag verhuisd naar Berlijn! Fantastische stad!

    Vanmorgen heb ik dus een poging gedaan tot aanmelden bij de gemeente, maar nee.. 2 juni is de eerste mogelijkheid voor inschrijving.

    Nu vroeg ik me af of het überhaupt zin heeft om al te solliciteren voor een baan? Maken bedrijven denk je een uitzondering wetende dat ik mijzelf 2 juni kan inschrijven bij de gemeente?
    Kan jij mij hier misschien meer over vertellen?

    Alvast bedankt voor je reactie!

    Groetjes,

    Adeline

    Antwoord
    • Marjolein

      Hai Adeline,

      welkom in Berlijn! Fijn dat je eerste indruk van je nieuwe thuis zo positief is! Ik zou absoluut vast beginnen met solliciteren! Voor het proces zelf heb je nog geen inschrijving van de gemeente nodig. En tussen het moment van solliciteren en het moment van je eerste werkdag zit waarschijnlijk nog genoeg tijd om dat allemaal te kunnen regelen. Ik zou in ieder geval geen kostbare tijd, en misschen wel je droombaan, laten schieten omdat je nog niet bent ingeschreven. Heel veel succes!

      Groetjes, Marjolein.

      Antwoord
  32. pashof

    complimenten voor je website

    Antwoord
  33. Rosa

    Hallo Marjolein,

    Wat een geweldige blog! Echt super :-)
    Ik heb een vraag waar ik tot dusver geen duidelijk antwoord heb gevonden. Hopelijk kan jij dit wel…?!
    In december gaan wij als gezin met 2 kinderen (4&7) naar Berlijn verhuizen( ivm werk. Werk is in prenzlauer berg)… Wij zoeken daarom een wijk met (veel) speelplaatsen/parken en waar ook andere gezinnen wonen. Liefst ook met goede scholen ed in de buurt. Tevens in de buurt van leuke eetgelegenheden en winkels…. Dat zijn heel wat zaken die ik opnoem maar wat komt daar het dichtst in de buurt?
    Ik hoop dat je ons kunt tippen.. In oktober gaan we er naar toe en kunnen we evt wat gerichter zoeken.

    Alvast bedankt en ga zo door!!!!

    Rosa

    Antwoord
    • Marjolein

      Hoi Rosa,

      dankjewel! En wat een spannende stap om naar Berlijn te verhuizen met twee kleine kids! Ik denk dat je gewoon lekker in Prenzlauer Berg moet gaan zoeken, de wijk staat erom bekend dat er veel jonge gezinnen wonen en het is ook nog eens dicht bij je werk. Leuke winkels en restaurants vind je er in overvloed! Over scholen kan ik als kinderloze niet veel over zeggen. Ik woon zelf in Friedrichshain en hier wonen ook veel kinderen, iets minder dan in Prenzlauer Berg wel – maar zou eventueel ook nog een optie zijn. Beide wijken zijn wel heel stads, dus dat moet je natuurlijk ook willen. Qua buitenwijken vind ik het lastig om te zeggen welke wijken het meest kindvriendelijk zijn.

      Ik hoop dat je hier iets mee kunt! Succes!
      Marjolein

      Antwoord
  34. Geerte

    Wat een handige en leuke site! Je krijgt er een vaste bezoeker bij. Super handig gezien het feit dat wij ons binnen afzienbare tijd in Berlijn gaan vestigen.
    Een huis is al geregeld alleen hoe pak je zo’n internationale verhuizing aan? Heb jij daar tips voor?
    Wij willen de volledige inboedel meenemen.
    Alvast bedankt voor mogelijke tips.

    Groetjes,
    Geerte

    Antwoord
    • Marjolein

      Dankjewel Geerte, leuk om te horen! Ik neem aan dat je het hebt over de verhuizing van de inboedel? Ik heb zelf een paar offertes aangevraagd bij Nederlandse verhuisbedrijven die ook naar het buitenland verhuizen. Hetzelfde kun je ook doen bij Duitse bedrijven, in de tussentijd heb ik gemerkt dat deze vaak goedkoper zijn. Je kunt bijvoorbeeld een oproepje doen bij http://www.my-hammer.de/umzug/ en verhuisbedrijven kunnen jou dan een offerte toesturen. Het bedrijf heeft mijn inboedel in Nederland afgehaald en bij mij thuis in Berlijn afgeleverd. Ik hoop dat je hier iets aan hebt!

      Succes met de verhuizing!
      Marjolein

      Antwoord
  35. Marlies

    Beste Marjolein,

    Dank voor je geweldige site! Ik ga me binnenkort inschrijven in Berlijn. Weet je heel zeker dat het burgeramt geen bewijs van uitschrijving uit Nederland vereist?

    Dank je wel,

    Groeten Marlies

    Antwoord
  36. mona

    Hi
    ik wil in berlijn als zelfstndige masseuse aan de slag
    zijn daar eisen en regels aan verbonden
    het liefst wil ik een praktijk aan huis
    mijn vriend woond er bij vriendin maar wij hebben nog geen huisje
    kan ik me daar ook laten inschrijven als zzpr of zelfstandige
    vriendelijk bedankt

    Antwoord
  37. Britt

    Hallo,

    Wij vertrekken over 2 weken naar Immenstadt in Duitsland. Ik heb daar een baan gekregen in de zorg. Ze zochten echter iemand per direct, daar ze best in de knoei zaten door tekort aan personeel. Dit betekent voor ons dat we in zeer korte tijd heel veel moeten regelen.

    Kan iemand mij vertellen wat er verplicht is af te sluiten aan bv verzekeringen binnen Duitsland, zoals een zorgverzekering, inboedelverzekering en/of ongevallenverzekering? En zo ja, of iemand ook met een bepaalde verzekeraar (goede) ervaringen heeft?

    Alvast bedankt! Britt

    Antwoord
  38. Maria

    Hoi! Ik heb een poosje zitten lezen op deze blog en vind het een fantastisch ding! Zelf wil ik ook graag naar Berlijn verhuizen, maar er zit me 1 dingetje dwars…ik heb al gezien op immobilienscout24 dat er meer dan genoeg (betaalbare) woningen te krijgen zijn, maar als ik zoek op ‘Haustiere erlaubt’ dan blijft er GEEN EEN optie meer over..!! :( Ik heb een klein hondje en ik heb haar al bijna 9 jaar en echt no way dat ik zonder haar ga verhuizen. Maar als ik nergens word ’toegelaten’ zonder mijn hondje, moet ik dus mijn droom om naar Berlijn te verhuizen opgeven? Zo kan het toch niet zijn? Wie weet of en hoe ik een woning vind waar huisdieren toegestaan zijn? Mijn droom hangt er van af… :( Alvast bedankt!

    Antwoord
    • Marjolein

      Hoi Maria, ik heb hier zelf geen ervaring mee omdat ik geen huisdieren heb. Ik heb echter wel eens gehoord dat verhuurders dit vooral noemen omdat ze bang zijn voor grote (en exotische) beesten. Een klein hondje zal voor de meeste verhuurders geen probleem zijn. Maar toch denk ik dat er maar 1 manier is om er achter te komen… Gewoon enkele woningen aanschrijven. Misschien is het geen enkel probleem! Ik zou in ieder geval nog niet opgeven. Succes!

      Antwoord
    • Britt

      Hallo Maria,

      Wij zaten met hetzelfde (al dan nog groter) probleem, wij hebben namelijk twee grote honden. Ook heel veel woningen gaven inderdaad aan op immobilienscout24 dat huisdieren niet zijn toegestaan. Echter, bij onze eerste bezichtiging, werd al aangegeven dat twee grote (!) honden geen probleem is. Gewoon bezichtigen en als mensen je even kort hebben gezien, is onze ervaring dus dat het geen probleem is.

      Groetjes, Britt

      Antwoord
      • Alexandra

        Hoi allemaal.

        Na 15 jaar in NL (en langere poosjes in diverse Afrikaanse landen) ben ik nu sinds twee dagen in Berlijn. Ik had er eigenlijk op gehoopt dat het in “mijn eigen land” wat makkelijker zou zijn, maar jeetje, wat doen ze ingewikkeld hier. Schufa hier, Schufa daar en inderdaad ook bij mij de hondenkwestie. Ik was wel even opgelucht toen ik de reacties las en ga nu gewoon van alles bekijken. Trouwens, Freiraum is een woningsbemiddelaar hier in Kreuzberg die de zoektocht misschien net iets makkelijker maakt. http://www.freiraum-berlin.com
        Groet en succes!

        Antwoord
  39. Arbo

    Hoi Marjolein,

    Fantastisch deze website! echt mooi werk!

    Ik kom voor 6 maand tot een jaar naar Berlijn maar twijfel nog of ik ga werken of niet.
    Ik krijg al een 500 euro per maand, dus ik dacht dit te combineren met hier en daar wat in de horeca te werken… denk je dat dit mogelijk is? moet ik iets van papieren in orde brengen als ik gewoon wat kom rondtrekken in berlijn?

    Antwoord
  40. appie

    ik ben net een paar maanden verhuized naar berlijn, ik ben naar de jobcenter

    gegaan om naar school te gaan en een beetje help te krijgen maar ik krijg

    antwoord dat ik niks zou hebben als help en ik weet echt niet waar ik moeten

    beginnen ik wil graag naar school om te kunnen werken maar ik heb geen

    inkomen en weet echt waar ik te gerecht moet al vast bedankt

    Antwoord
  41. Larissa

    Hallo Marjolein,

    Ik zie dat je deze blog al een tijdje geleden hebt gemaakt, maar voor mij toch heel handig. Ik verhuis naar München en veel zaken zijn hetzelfde. Volgens mij klopt een van jouw punten alleen niet. Je bent niet verplicht je uit te schrijven in Nederland, je mag (iig in gemeente Amsterdam) nog iets van 6 a 8 maanden ingeschreven blijven.
    Voor de rest, bedankt voor de tips! Jouw blog maakt dingen een stuk duidelijker voor mij.

    Larissa

    Antwoord
    • Mieke

      Het klopt inderdaad dat je ingeschreven mag blijven staan, maar let dan wel goed op, want op dat moment ben je verplicht een zorgverzekering te hebben en belasting te betalen in Nederland, dubbel dus. Ik kwam hier pas achteraf achter en kwam in een niet zo een leuke belastingaangifte terecht waar ik ruim 900euro moest bijbetalen.

      Antwoord
  42. Catelijne

    En oja, bij klarmobil kun je abonnementen afsluiten die per maand opzegbaar zijn.

    Antwoord
  43. Catelijne

    Hoi Marjolein,
    je website heeft me op weg geholpen, maar het is me opgevallen dat veel van je informatie niet (meer) klopt.
    Ik ben zelf afgelopen weekend naar Stuttgart verhuisd en een aantal dingen vielen me op:

    1. Bij inschrijving in de gemeente had ik alleen een identiteitsbewijs nodig. Het inschrijven duurde hier nog niet eens 2 minuten, excl. wachttijd (5 minuten).
    2. Ik kreeg bij deze inschrijven meteen een steuernummer, ik hoefde daarvoor dus niet naar het Finanzamt
    3. Ik had in Nederland al een bankrekening geopend, ik hoefde daarvoor dus niet ingeschreven te staan in de gemeente. Ik had wel al een woning gevonden en had dus wel een Duits adres. De bankrekening heb ik geopend met behulp van een advocaat. Helaas is het niet mogelijk dit vanuit het buitenland op een andere manier te doen.
    4. Ik had in Nederland ook al een mobiel nummer en internet aangevraagd. Ik hoefde hiervoor dus geen anmeldebestätigung te hebben.
    5. Ik had geen Schufa nodig om een woning te kunnen vinden, maar wellicht verschilt dat per stad/wijk/verhuurder.

    Ik hoop dat deze informatie van pas komt!

    groetjes,
    Catelijne

    Antwoord
  44. Marieke

    Beste Marjolein,

    handige website, en duidelijk verhaal!
    Voorlopig blijft het nog even bij dromen, maar wie weet over een paar jaar…

    Nog een tip: de zomercolumns van NOS gaan ook regelmatig over Berlijn, zo ook vandaag. http://nos.nl/video/528225-zomercolumn-de-muur-verdeelt-berlijn-weer.html Ik weet alleen niet zeker of je die ook buiten NL kunt zien. Vorig jaar was er ook 1 zomercolumn over de openbaar toegankelijke kantines van overheidsgebouwen, ook erg leuk! En er zijn er meer, zie http://nos.nl/zoeken/?s=zomercolumn+berlijn

    Het boekje ‘Berlijn voor Gevorderden’geeft ook goede tips. Nou ja, de titel zegt het al. We hebben er tijdens onze vakantie veel aan gehad (3e vakantie Berlijn in 6 jaar…). http://www.oostenwind.org/boeken/berlijnvoorgevorderden/

    Veel succes in Berlijn, en als je nog aanvullingen hebt, hou ik me aanbevolen!

    Hartelijke groet,
    Marieke

    Antwoord
    • Arda

      Beste Mensen,

      Ik heb een vraag,binnen kort ga ik met mijn zoon naar Duitsland wonen.Ik ben alleenstaande moeder met een kind van anderhalf jaar oud.Ik heb op dit moment geen inkomen,Mijn vraag is of iemand weet als ik naar Duitsland ga wonen is misschien mogelijk dat ik even uitkering krijg omdat ik geen baan heb gevonden in Duitsland?Ik ga verhuizen wegens mijn ex en ik heb daar familie ook.Daarom is goed voor me kind als ik naast me familie woon.

      Antwoord
      • emre

        ik kan je wel helpen ben zelf ook naar duitsland monchengladbach verhuisd misschien kunnen we keer afspreken

        Antwoord
  45. Johan

    Hi Marjolein,

    complimenten voor je website. Wat fijn dat je zoveel moeite hebt gedaan om ons, bezoekers en Berlijn-geinteresseerden, van zoveel info te voorzien.

    Mijn vraag luidt: ik woon en werk zowel in NL als in Berlijn. Voorlopig wil ik het zo houden dat ik mijn belastingen in NL blijf betalen, mijn zorgverzekering daar blijft lopen en ik ook mijn huurhuis daar aanhoud. Kortom: NL als mijn ‘Hauptsitz’.
    In Berlijn heb ik nu een kleine woning gekocht. Weet jij of ik me dan officieel moet aanmelden bij de gemeente? Heb je ook een idee hoe het zit met het betalen van belastingen? Ik heb eens gehoord dat als mijn inkomsten in DL hoger worden dan in NL, ik automatisch hier in DL Steuer zahlen muss. (Ik kan me voorstellen dat je dit niet weet, maar misschien heb je een tip waar ik dit kan nazoeken?)
    Weet jij of er andere dingen zijn waar ik op bedacht moet zijn? (Want ken jij meer mensen die en in NL wonen en in Berlijn?)

    Hartelijk dank alvast!
    Mit freundlichem Gruss,

    Johan

    Antwoord
    • Marjolein

      Hallo Johan,

      dankjewel voor je complimenten, leuk om te horen! Officieel is je Hauptsitz daar waar je de meeste dagen van het jaar doorbrengt. Zolang je niet langer in Berlijn bent dan in Nederland dan hoef je je volgens mij niet bij de gemeente aan te melden. Wat betreft belastingen, ik zou even bij een Finanzambt langsgaan in Berlijn. Zij kunnen je vast verder helpen, geen makkelijke materie.

      Succes!
      Marjolein

      Antwoord
  46. Mark

    Hi Marjolein,

    Nog een vraagje over het inschrijven. Ik woon sinds een week, pas hier, op een tijdelijk woonadres waar ik dus huur betaal zonder een huurovereenkomst (het is via-via, vrienden van vrienden).

    Zou ik mij ook hier tijdelijk kunnen inschrijven of kom ik dan in de problemen? (zoals je net omschreef, via airbnb o.d. tijdelijk iets vinden)

    Antwoord
  47. Rosanne

    Hallo Marjolein,

    niet echt direct gerelateerd aan het topic “verhuizen”, maar toch ben ik er benieuwd naar.
    Ik zoek voor een halfjaar een Duitse mobiele telefoonprovider.
    Eentje waar ik per maand kan betalen en wat sim-only is.

    Nu ben ik erg benieuwd of jij aanraders of absolute afraders hebt?

    Alvast bedankt!

    Antwoord
    • Marjolein

      Hoi Rosanne,

      voor zover ik weet zijn er geen abonnementen waar je per maand betaalt en waar je maar een looptijd hebt van 6 maanden. Je zit minimaal wel aan een half jaar vast. Je zou ook gewoon een prepaid kaartje kunnen nemen. Ik zit zelf bij Vodafone en daar ben ik wel tevreden mee, is echter niet de goedkoopste aanbieder. Je zou ook even bij O2 kunnen kijken.

      Succes!
      Marjolein

      Antwoord
    • Bas

      hoi Rosanne, ik zit bv bij Simplytel. die zitten op het O2-netwerk, maar zijn veel goedkoper

      Antwoord
    • Catelijne

      Klarmobil is wellicht een optie. Ik heb zelf een abonnement sinds afgelopen zondag, werkt op zich goed maar het is wel minder snel dan wat ik in nederland had (simyo).

      Antwoord
  48. Pascal H

    Hallo Marjolein,

    Bedankt voor je duidelijke informatie, ik heb alleen even een vraag. Ik ga werken in Berlijn per 2 april aanstaande, het is allemaal last minute. Maar nu heb ik nog geen accommodatie en ik wil eerst even in een hostel zitten om rustig te oriënteren. Ik kijk nu natuurlijk ook al, maar hoe gaat dat bij de aanvraag bij inschrijven etc? Hoe belangrijk is die huurovereenkomst bij alles? Want dat heb ik dus nog niet, maar wel werk.

    Antwoord
    • Marjolein

      Hoi Pascal,

      inschrijven bij de gemeente bedoel je? Dan heb je wel een woonadres nodig. En een inschrijving bij de gemeente heb je weer nodig voor de belasting, voor verzekeringen e.d. Je zou eventueel in de tussentijd ook een appartment kunnen huren bij bijvoorbeeld Wimdu of Airbnb zodat je toch een “adres” hebt.

      Succes,
      Marjolein.

      Antwoord
      • Mark

        Hoi Marjolein,

        Leuke site! dank daarvoor.

        Met het huren van een appartement via b.v. Airbnb verkrijg je geen ondertekende huurovereenkomst toch?
        Wat voor verklaringen zijn voldoende voor de gemeente?
        Als ik tijdelijk bij een vriend intrek ,knutselen we dan zelf een huurovereenkomst in elkaar?

        Dank!

        Antwoord
  49. Bas

    Hoi Marjolein, ik ben net verhuisd en heb me ingeschreven bij het Bürgeramt. Binnen anderhalve week kreeg ik per brief van het Finanzamt een Identifikationsnummer. Volgens de bijgeleverde documentatie vervangt die op den duur het oude Steuernummer. Het lijkt er dus op dat je dat nummer tegenwoordig automatisch krijgt, zonder bezoek aan het Finanzamt.

    Antwoord
  50. Lucky

    Super deze Site!
    Ik mis alleen info over de zogenaamde zweitwohnsitz anmeldung. Kun je daar ook nog iets over vertellen? Ik krijg niet veel betrouwbare info via het internet naar boven. Vandaar dat ik jou vraag want jouw info klopt verder altijd!
    Ga zo door alsjeblieft!
    Lucky

    Antwoord
  51. Helena

    Hallo,
    Allereerst mijn complimenten voor deze blog, echt top en leuke info!
    Vraagje: ik kan per mei waarschijnlijk werken en wonen in Berlijn, dus ik ben al naar woningen aan het kijken.
    Wat me opvalt is dat ze bijna altijd om een Schufa-auskunft vragen. Maar kan je deze ook opvragen als je nog geen Duitse bankrekening hebt? En klopt het dat ik pas een Duitse bankrekening kan openen als ik me heb ingeschreven als Duitse staatburger, dat pas mogelijk is als ik een huurcontract heb?
    Ik hoop dat jullie me verder kunnen helpen. Bedankt alvast!

    Antwoord
    • Marjolein

      Hi Helena,

      ja dit is typisch Duits en enigszins gecompliceerd ook. Aan een Schufa is niet te komen zolang je geen Duitse bankrekening hebt, het is dus makkelijker een woning te vinden waar de huisbaas niet om een Schufa vraagt. In sommige gevallen is een arbeidscontract genoeg. Voor een bankrekening heb je inderdaad een officieel woonadres in Duitsland nodig. Het makkelijkste om binnen de cirkel te komen is een huurhuis vinden waar je geen Schufa hoeft te laten zien, misschien dat je op wg-gesucht.de iets vindt.

      Groetjes, Marjolein.

      Antwoord
      • Helena

        Aah, dank je Marjolein!
        Heb ik het idd goed begrepen, op hoop van zegen dan maar ;-).

        Antwoord

Reactie verzenden

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Meld je aan voor mijn maandelijkse nieuwsbrief en onvang de laatste updates en exclusieve Berlijntips gratis in je inbox.

Je hebt je nu aangemeld voor de BerlijnBlog nieuwsbrief. Dank je wel!

Pin It on Pinterest

Share This