Het Museuminsel (museumeiland in de Berlijnse rivier de Spree) is een verzameling van de meest vooraanstaande Berlijnse historische kunst- en archeologiemusea. Het is zelfs één van de belangrijkste museacomplexen ter wereld en staat sinds 1999 op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Een geliefde bezienswaardigheid onder kunst- en geschiedenisliefhebbers!

De musea die te vinden zijn op het Museuminsel zijn opgericht door de Pruisische heersers richten zich voornamelijk op archeologische vondsten en kunst uit de 19de eeuw. Het doel is dat de musea gezamenlijk een beeld van de geschiedenis van de mensheid moeten geven. Met het bezoeken van de verschillende tentoonstellingen ben je zo een paar dagen zoet. Ook als je minder geïnteresseerd bent in kunstgeschiedenis is het Museuminsel absoluut een bezoek waard, je kunt heerlijk langs de oude gebouwen slenteren, relaxen in het sfeervolle groene Lustgarten of James-Simon-Park.

Musea op het Museuminsel

De vijf musea op het Museuminsel behoren allemaal tot de Staatlichen Museen zu Berlin (de Berlijnse staatsmusea) en bevatten de volgende collecties:

• Alte Nationalgalerie: kunstwerken uit de 19e eeuw (o.a. romantiek en classicisme)
• Altes Museum: collectie kunst van Romeinse en Griekse oudheden (o.a. sculpturen en vazen)
• Bode-Museum: beeldenverzameling en Byzantijnse kunst
• Neues Museum: grote collectie van oudheden uit Egypte (o.a. de wereldberoemde buste van Nefertiti)
• Pergamonmuseum: Assyrische, Babylonische en Perzische kunstwerken en archeologische vondsten (o.a. het Romeinse Pergamonaltaar en de poort van Babylon)

Daarnaast kun je op het Museuminsel de James Simon Galerie (centrale bezoekerscentrum en ingang) en de Berliner Dom (meest imposante kerk van Berlijn) bezoeken.

Museuminsel bezoeken met korting

De musea op het Museuminsel behoren tot de prijzigere bezienswaardigheden in Berlijn (entree vanaf €10 per museum), waardoor de volgende tickets voordeliger kunnen zijn als je meerdere musea wilt bezoeken:

• Verzamelticket Museuminsel – toegang tot alle musea op het Museuminsel: €19
• Berlin WelcomeCard Museuminsel – toegang tot alle musea op het Museuminsel + onbeperkt gebruik van het OV in Berlijn: vanaf €53
• Lange Nacht der Museen – jaarlijkse museumnacht, één avond in augustus: €18

Natuurlijk kun je ook losse tickets bestellen voor de musea. Met een los online ticket kun je de rij ter plekke skippen.

Aantal bezoekers Museuminsel

In het jaar 2006 bezocht gemiddeld 1 op de 6 toeristen in Berlijn het Museuminsel waar het Pergamonmuseum het populairste was (982.467 bezoekers) het Altes Museum volgde (746.876 bezoekers) samen met de Alte Nationalgalerie (305.494 bezoekers). In de musea zijn voornamelijk archeologische verzamelingen te vinden die stammen uit de 19^e eeuw. Sinds de hereniging van de DDR en de BRD zijn de verzamelingen van West-, en Oost-Duitsland hier samengevoegd.

Het Altes Museum

Het Altes Museum (het ‘oude museum’, het oudste museum op het eiland) naar ontwerp van Karl Friedrich Schinkel uit 1930 bood ruimte voor de waardevolle kunstcollecties van de Koninklijke Pruisische familie. Het was voor het eerst dat koninklijke kunstcollecties aan het publiek getoond werden. Het neoclassicistische gebouw alleen al is een bezoek waard.

Tegenwoordig worden er in het Altes Museum verzamelingen van antieke sculpturen, wapens, sierraden en schatten uit de Griekse, Etruskische en Romeinse kunst tentoongesteld.

Het Neues Museum

Het neoklassieke Neues Museum (het nieuwe museum) op het Museuminsel in Berlijn werd ontworpen door Friedrich August Stüler, een leerling van Schinkel, de architect van het Altes Museum. Na de Tweede Wereldoorlog was het gebouw blijven staan, maar het had wel veel schade opgelopen. Pas in 1999 werd gestart met de reconstructie van het museum. De verbouwing en renovatie van het Neues Museum door de gerenommeerde architect David Chipperfield nam in totaal tien jaar in beslag maar is er goed in geslaagd het gebouw te moderniseren en het authentieke karakter te behouden.

In het Neues Museum bezoek je de Egyptische tentoonstelling en de Papyruscollectie, het Museum voor Prehistorie en Vroege Geschiedenis en de Collectie Klassieke Oudheden. De Egyptische tentoonstelling is een van de meest populaire bezienswaardigheden van Berlijn, het is vooral bekend om de 3.000 jaar oude buste van de Egyptische koningin Nefertiti (te vinden in de noordelijke hal).

Het Pergamonmuseum

In de drie vleugels van het Pergamonmuseum zijn oude Griekse en Romeinse beeldhouwwerken terug te vinden. Het Pergamon Museum is wereldwijd bekend door de indrukwekkende archeologische reconstructies. Voorbeelden zijn het Pergamon Altaar dat dateert uit 180-160 v/c, de Markttor van Milet en de Ischtarpoort. De enorme verzamelingen die gehuisvest zijn in het Pergamon museum maken dit museum tot één van de belangrijkste archeologische museums ter wereld én het meest bezochte museum in Duitsland.

De Alte Nationalgalerie

Als een oude tempel verheft de Alte Nationalgalerie zich boven het Museuminsel op haar hoge. Het is duidelijk dat de Griekse tempels met haar trappen als model dienden voor architect Friedrich August Stüler.

De Alte Nationalgalerie herbergt schilderijen en beelden uit het classicisme, de romantiek, de biedermeier, het impressionisme en de vroege moderne tijd. Het wordt beschouwd als een van de meest uitgebreide collecties kunst uit de periode tussen de Franse Revolutie en de Eerste Wereldoorlog. Wereldberoemde werken zoals ‘De monnik bij de zee’ van Caspar David Friedrich en ‘De denker’ van Auguste Rodin zijn hier te vinden, evenals werken van Schinkel, Menzel, Manet, Monet en Renoir en meer.

Het Bode-Museum

Het Bode-Museum (1897 – 1904) is de plek voor Byzantijnse kunst. Het is gebouwd als eerbetoning aan de overleden Pruisische koning Frederik III en om plaats te bieden aan de beeldenverzameling die door Wilhelm von Bode was samengesteld.

Tegenwoordig kun je in de prachtige zalen een verzameling Byzantijnse beeldhouwkunst van de derde tot de negentiende eeuw bekijken, met werken van Donatello, Bernini en Canova van de middeleeuwen tot de 19e eeuw. In de zomer is de tegenoverliggende rivieroever een populaire ontmoetingsplaats voor Berlijners en hun bezoekers vanwege het prachtige uitzicht op de noordelijke punt van het Museuminsel.

Geschiedenis van het Museuminsel

Het Museuminsel barst van de interessante geschiedenis.

Het noordelijke deel van het Spreeinsel (Spree-eiland) is de basis van het Museuminsel. Het zuidelijke deel van het Spreeinsel is iets hoger gelegen en was in de dertiende eeuw de basis van de stad Cölln, later is deze samen met andere dorpen samen gevoegd tot wat nu Berlijn is. Veel later pas werd ook het noordelijke deel van het Spreeinsel gebruikt als kruidentuin voor het Berliner Schloss. In de zeventiende eeuw werd er een kanaal aangelegd met de naam Kupfergraben. Tussen de Spree en de Kupfergraben werd de Lustgarten aangelegd die nog altijd onder dezelfde naam door het leven gaat. De Lustgarten is nu te vinden vlak voor de Berliner Dom en is een fijne plek om in het gras te genieten van de bedrijvigheid en het uitzicht op het Museuminsel en de Berliner Dom.

In 1897, toen koning Friedrich Wilhelm II aan de macht was, kwam er het idee een museum voor oude en nieuwe vormen van kunst te bouwen. Het was Karl Friedrich Schinkel die in 1822 (ja, een tijdje later), de plannen voor het Spreeinsel voort bracht. Het was zijn idee om het noordelijke deel van het Spreeinsel om te bouwen tot Museuminsel. Naast de bouw van de musea zouden er bruggen moeten worden gebouwd. Wilhelm von Humboldt kreeg de leiding over de indeling van de verschillende musea.

1830: Als eerste museum op het Museuminsel werd in 1830 het Altes Museum gebouwd. In het jaar 1859 werd het koninklijke Pruisische museum (tegenwoordig het Neues Museum) geopend.

1876: Vervolgens werd als tweede de Nationalgalerie (tegenwoordig Alte Nationalgalerie) geopend.

1904: Als derde werd het Kaiser-Friedrich-Museum (tegenwoordig Bode-Museum, vernoemd naar de Duitse kunstgeschiedenis professor Wilhelm von Bode) geopend.

1930: Als laatste op het Museuminsel werd het Pergamonmuseum geopend, 100 jaar na de bouw van het Altes Museum.

In 1880 werd op een conferentie van museum directeuren besloten om in de toekomst alleen hoogstaande kunst te presenteren op het Museuminsel. In die tijden kwam de kunst voornamelijk uit Europa en Azië. Verschillende expansieprojecten zouden er voor moeten zorgen dat er naast de permanente kunst ook gezorgd kon worden voor tijdelijke tentoonstellingen, al in die tijd werd er een tentoonstelling voor Egyptische verzamelingen gepland (die er momenteel ook echt is). Ook andere musea waren nog gepland waaronder „Germanisches Museum“, ein „Museum des 19. Jahrhunderts“ und ein „Museum der ägyptischen und vorderasiatischen Kunst“ maar die er door gebrek aan technische en economische middelen nooit zijn gekomen.
>De museums op het museumeiland zijn in de tweede wereldoorlog zwaar beschadigd geraakt, in totaal met meer dan 70%. Alle musea werden rap hersteld op het zwaarst beschadigde museum Nieuwe Museum na. Pas in 1987 is besloten om het gehele Museuminsel te herstellen maar wegens, wederom, gebrek aan financiële middelen is dat er niet van gekomen. Uiteindelijk zijn ze in 1990 begonnen met bouwen.

Huidige structuur van het Museuminsel

De noordelijke punt van het Museuminsel is te herkennen aan de Monbijoubrücke, de bruggen die het eiland met beide oevers van de Spree verbindt. De beide bruggen komen uit bij de ingang van het Bode museum, een driehoekig neo-barok gebouw die herkenbaar is aan zijn grote koepel.

Ten zuiden van het Bode Museum ligt rails van de S-bahn die de doorgang van het Bode museum naar het Pergamonmuseum blokkeert. Het nieuwste museum op het Museuminsel is tevens het museum dat de meeste (internationale) bezoekers trekt. Het Pergamonmuseum staat onder andere bekend om het Pergamonaltar.

Ten zuiden van het Pergamonmuseum lag het Neue Museum (zuid-westelijk) en ligt tegenwoordig nog de Alte Nationalgalerie (zuid-oostelijk). De Alte Nationalgalerie lijkt op een oude tempel, en een hoge trap brengt je naar de ingang van het gebouw.

Nog meer ten zuiden ligt de Bodenstraße, die het Museuminsel via een brug met de Friedrichsbrücke verbindt. Ten zuiden van deze straat liggen in het westelijke deel het Alte Museum en de Lustgarten en in het oostelijke deel de Berliner Dom. De straten Unter den Linden, Schlossplatz en de Karl-Liebknecht-Straße tekenen een duidelijke lijn om het Museuminsel heen.

Vlakbij het Museuminsel

Rondom het Museuminsel is ook nog een hoop moois te bezichtigen. Dit kan mooi gecombineerd worden in een wandeling.

De Berliner Dom

De Berliner Dom (1905) is de grootste kerk van Berlijn en ligt direct aan het Museuminsel. Het is een centraal punt voor de Protestantse gemeenschap in Berlijn. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is de Berliner Dom zwaar beschadigd maar daar zie je vrijwel niets meer van terug. De dom is ook van binnen te bezichtigen, vooral het orgel en het uitzicht vanaf de koepel zijn de moeite waard!

Unter den Linden

Vlakvoor de Berliner Dom loopt de boulevard Unter den Linden. Dit is misschien wel één van de meest bekende en dure straten van Berlijn. Unter den Linden begint bij Pariser Platz, de plaats vlakvoor de Brandenburger Tor waar onder andere het dure Adlon hotel ligt. Vanaf Pariser Platz loopt Unter den Linden naar de Schlossbrücke, de brug die het Museuminsel met de Fernsehturm verbindt. Aan Unter den Linden zijn verschillende bezienswaardigheden te bekijken waaronder verschillende ambassades (Russische, Amerikaanse en Franse), de Humbuldt-Universität en de Staatsbibliotheek van Berlijn. Daarnaast kun je op Unter den Linden altijd prima dure auto’s spotten!

Herinnering aan het Palast der Republik en het herbouwde Berliner Stadtschloss

Enkel de herinneringen aan het Palast der Republik (parlementsgebouw van de DDR) en het eeuwenoude Berliner Stadtschloss zijn overgebleven.

Ooit stond er op deze plek een groot paleis, het Berliner Stadtschloss, de winterresidentie van de markgraaf en keurvorst van Brandenburg, daarna residentie van de koning van Pruisen en de Duitse keizer. Het slot is zo verwoest in de Tweede Wereldoorlog dat het is verdwenen. In 1976 opende het Palast der Republik, een toonbeeld voor de DDR in Oost-Berlijn. Het gebouw werd gebruikt voor vergaderingen van het Oost-Duitse parlement, de Volkskammer, en er vonden vele bijeenkomsten en concerten plaats. Ook kon men op sommige uren gebruikmaken van een publiek café-restaurant. Na die Wende in 1989 is besloten het Palast der Repubik te slopen, er was asbest gevonden en het gebouw paste niet meer in het huidige straatbeeld.

In 2002 hebben de Duitse regering en het Berlijnse stadsbestuur besloten het Berliner Stadtschloss te herbouwen. Het herbouwde paleis werd in 2021 opgeleverd onder de nieuwe naam van Humboldt Forum en er zijn verschillende historische kunsttentoonstellingen te bezoeken.

Museuminsel bezoeken

Openbaar vervoer

Het Museuminsel is centraal gelegen in de wijk Berlijn-Mitte en met het openbaar vervoer eenvoudig te bereiken.

• U-Bahn: U5 halte Museuminsel
• S-Bahn: halte Hackescher Markt (ca. 5 minuten lopen)
• Bus: halte Lustgarten (de toeristische stadsbus 100 stopt vlak voor het Museuminsel/Berliner Dom)
• Boot: er zijn verschillende toeristische boottours die vertrekken vanaf het Museuminsel, zo heb je de gelegenheid het Museuminsel vanaf het water te bewonderen. Tickets zijn online verkrijgbaar vanaf €19,90.

Tickets en prijzen

• Losse online tickets – skip de rij en bespaar tijd: €10 – €12
• Verzamelticket Museuminsel – toegang tot alle musea op het Museuminsel: €19
• Berlin WelcomeCard Museuminsel – toegang tot alle musea op het Museuminsel + onbeperkt gebruik van het OV in Berlijn: vanaf €53
• Lange Nacht der Museen – jaarlijkse museumnacht, één avond in augustus: €18

Openingstijden

• Dinsdag – zondag 10:00 – 18:00
• Het Neues Museum, het Pergamonmuseum en de James-Simon-Galerie zijn eveneens op donderdag tot 20:00 geopend
• Maandag zijn alle musea gesloten
• Gedetailleerde informatie op smb.museum/en/plan-your-visit/opening-hours

Combineren met

De volgende bezienswaardigheden zijn allemaal op loopafstand van het Museuminsel te vinden en leuk om te combineren:

• Fernsehturm
• Alexanderplatz
• Gendarmenmarkt
• Unter den Linden
• Joodse synagoge
• Wijk Berlijn-Mitte

Gerelateerde berichten

Filter by

Post type

Post Page

Category

Om te doen Om te zien Seizoenstips Evenementen

Sort by

Title Relevance

De Berliner Dom – de imposantste kerk van Berlijn

8

Berlijn tips – mijn beste tips verzameld

8

Kunstboekenwinkel Walther König

8

Wat kun je beter overslaan in Berlijn? + Alternatieven!

8

Berlijn herfsttips

8

Lichtprojecties in Berlijn 2017

8

Pergamonmuseum

8

Fernsehturm

8

Berlijnse Universiteitsbibliotheek gereed

8

Mitte

8

Wijken in Berlijn

8

Berlijn wintertips

8